การทำหน้าที่ของพุทธศาสนิกชนกับบทบาทพระสังฆาธิการต่อการตัดสินใจทางการเมืองในอำเภอหัวตะพาน จังหวัดอำนาจเจริญ

Main Article Content

อภิชาติ เย็นใจ
อลงกรณ์ อรรคแสง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ใช้วิธีการแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research) ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ โดยศึกษากลุ่มตัวอย่าง 400 คนในอำเภอหัวตะพาน ซึ่งเป็นผู้เข้าวัดเป็นประจำ และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 15 รูป/ท่าน ผลการวิจัยเชิงปริมาณพบว่า พุทธศาสนิกชนส่วนใหญ่มีกิจกรรมทางศาสนาอย่างสม่ำเสมอ เช่น เข้าวัด ตักบาตร ฟังเทศน์ สะท้อนความผูกพันทางศาสนาในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุและผู้มีรายได้น้อย อีกทั้งมีความคิดเห็นระดับ “ปานกลางถึงมาก” (ค่าเฉลี่ย 2.75) ต่อบทบาทของพระสังฆาธิการในการชี้นำด้านศีลธรรมในการเลือกตั้ง โดยมองว่าพระสงฆ์ควรส่งเสริมการตัดสินใจอย่างมีคุณธรรม มากกว่าการสนับสนุนทางการเมืองโดยตรง ผลการวิจัยเชิงคุณภาพสนับสนุนข้อค้นพบข้างต้น โดยชี้ว่า พระสงฆ์ระดับพระสังฆาธิการมีบทบาทเป็นผู้นำทางจิตใจ สร้างความตระหนักรู้ด้านศีลธรรมในกระบวนการเลือกตั้ง ส่งเสริมความเป็นหนึ่งเดียวในชุมชน อย่างไรก็ตาม ประชาชนส่วนใหญ่ไม่เห็นด้วยกับการที่พระสงฆ์แสดงบทบาททางการเมืองโดยเปิดเผย สรุปได้ว่า พุทธศาสนาและพระสงฆ์ยังมีอิทธิพลเชิงจริยธรรมและวัฒนธรรมต่อการตัดสินใจทางการเมืองของประชาชน แม้ไม่ได้มีบทบาททางการเมืองโดยตรง แต่มีศักยภาพในการเป็นกลไกทางสังคมที่ส่งเสริมการตัดสินใจอย่างมีคุณภาพ และนำไปสู่สังคมที่สงบสุขและยั่งยืน

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เย็นใจ อ., & อรรคแสง อ. . (2025). การทำหน้าที่ของพุทธศาสนิกชนกับบทบาทพระสังฆาธิการต่อการตัดสินใจทางการเมืองในอำเภอหัวตะพาน จังหวัดอำนาจเจริญ. วารสารมนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และนวัตกรรม มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์, 4(2), 116–128. https://doi.org/10.14456/hsi.2025.28
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมการศาสนา. (2540). เอกสารการศึกษาเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา. กระทรวงศึกษาธิการ.

คู่มือพระสังฆาธิการ. (2562). คู่มือพระสังฆาธิการ. สำนักพิมพ์พระพุทธศาสนา.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2563). การศึกษาเรื่องศาสนาในสังคมไทย.สืบค้นเมื่อ3 เมษายน 2568, จาก https://www.matichon.co.th.

พระธรรมโกศาจารย์. (2561). พระพุทธศาสนาและสังคม. สำนักพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2558). บทบาทพระสงฆ์กับการพัฒนาพลเมืองของรัฐตามระบอบประชาธิปไตย. สืบค้นเมื่อ 3 เมษายน 2568 ,จาก http://www.ps.mcu.ac.th

พระมหาวิเชียรวชิรธมโม . (2564). บทบาทของพระสงฆ์กับการพัฒนาสังคมไทยยุคปัจจุบัน. วารสารมหาจุฬา ตานีปริทรรศน์, 3(6) ,42-49.

พระอดุลย์ กุสลจิตฺโต (ภักดีกุล). (2561). บทบาทของพระสังฆาธิการที่มีต่อการปกครองคณะสงฆ์

ในเขตการปกครองจังหวัดเลย (วิทยานิพนธ์ระดับรัฐศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, วิทยาเขตศรีล้านช้าง.

ภทฺทวํโส พ. (2023). บทบาทพระสงฆ์กับการพัฒนาชุมชนในปัจจุบัน. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 6(3), 237–251.

มติชนออนไลน์. (2566). สิทธิเลือกตั้งของพระ. สืบค้นเมื่อ 3 เมษายน 2568, จาก https://www.matichon.co.th/politics/news_3937528

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2564). บทบาทของพระสงฆ์ในสังคมไทย.กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2564). การศึกษาพระปริยัติธรรมในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2558). ระบบการเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภากับพัฒนาการทางการเมืองของประเทศไทย. วารสารจุลนิติ, 12(2)

สิทธิพร เขาอุ่นและคณะ. (2566). การเลือกตั้งกับพระสงฆ์ไทย. วารสารปราชญ์ประชาคม, 1(2), 15–28.

Kiyosaki, R. T., & Lechter, S. L. (2010). Fu ba ba xiong ba ba [Rich dad, poor dad] (L. Qinggi & S. L. Zhu, Trans.). Hai Kou: Nan Hai Chu Ban She.

Marshall, T. H. (1950). Citizenship and social class and other essays. Cambridge University Press.

Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Sage Publications.

Rawls, J. (1993). Political liberalism. Columbia University Press.

Swidler, L. (1985). Culture in action: Symbols and strategies. American Sociological Review, 51(2), 273–286.