การศึกษาแนวทางการป้องกันการตกเป็นเหยื่อของอาชญากรรมไซเบอร์ต่อ กรณีการซื้อสินค้าออนไลน์

Main Article Content

ธนโชติ นาคะโฆษิตสกุล
ธรรมวิทย์ เทอดอุดมธรรม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) รูปแบบของการตกเป็นเหยื่อจากการซื้อสินค้าออนไลน์ (2) ปัจจัยที่ทำให้ตกเป็นเหยื่อจากการซื้อสินค้าออนไลน์ และ (3) แนวทางป้องกันการตกเป็นเหยื่อจากการการซื้อสินค้าออนไลน์ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้างกับผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 20 ราย ประกอบด้วยผู้เสียหายจากการหลอกลวงซื้อขายสินค้าออนไลน์ จำนวน 15 ราย และเจ้าหน้าที่ของรัฐที่มีหน้าที่ในการป้องกันปราบปรามอาชญากรรมไซเบอร์ จำนวน 5 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาผลการวิจัยพบว่า รูปแบบของการตกเป็นเหยื่อสามารถจำแนกได้เป็น 2 ลักษณะ ได้แก่ การซื้อสินค้าแล้วไม่ได้รับสินค้า และการได้รับสินค้าที่ไม่ตรงตามที่โฆษณา ปัจจัยที่ทำให้ตกเป็นเหยื่อ ได้แก่ การขาดทักษะในการตรวจสอบข้อมูลและรู้เท่าทันกลโกง การตัดสินใจซื้อสินค้าด้วยความเร่งรีบ ความคุ้นชินกับการซื้อขายสินค้าออนไลน์ ความซับซ้อนของกลวิธีที่ผู้กระทำผิด และภาระค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดีกับผู้กระทำผิด แนวทางป้องกันการตกเป็นเหยื่อที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ การส่งเสริมทักษะการรู้เท่าทัน
ภัยดิจิทัลแก่ประชาชน การพัฒนาระบบการซื้อขายสินค้าออนไลน์ที่ปลอดภัย การกำหนดมาตรฐานการยืนยันตัวตนในการซื้อขายออนไลน์ และการปรับปรุงกระบวนการยุติธรรมให้เข้าถึงง่ายและไม่ก่อภาระเกินสมควร การศึกษาครั้งนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของการวิเคราะห์พฤติกรรมของเหยื่อในเชิงอาชญาวิทยา และโครงสร้างของสังคมออนไลน์ที่เอื้อต่อการกระทำความผิด ซึ่งสามารถนำมาใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการกำหนดนโยบายสาธารณะและมาตรการป้องกันอาชญากรรมไซเบอร์อย่างเป็นระบบและยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
นาคะโฆษิตสกุล ธ. ., & เทอดอุดมธรรม ธ. . (2025). การศึกษาแนวทางการป้องกันการตกเป็นเหยื่อของอาชญากรรมไซเบอร์ต่อ กรณีการซื้อสินค้าออนไลน์. วารสารวิชาการอาชญาวิทยาและนิติวิทยาศาสตร์, 11(2), 71–86. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/forensic/article/view/278976
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Cohen, L. E., & Felson, M. (1979). Social change and crime rate trends: A routine activity approach. American Sociological Review, 44(4), 588–608.

DataReportal. (2024). Digital 2024: Thailand. Retrieved from https://datareportal.com/

reports/digital-2024-thailand

Hindelang, M. J., Gottfredson, M. R., & Garofalo, J. (1978). Victims of personal crime: An empirical foundation for a theory of personal victimization. Cambridge, MA: Ballinger.

Jaishankar, K. (2008). Space transition theory of cyber crimes. In F. Schmalleger & M. Pittaro (Eds.), Crimes of the Internet (pp. 283–301). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Kotler, P., & Keller, K. L. (2016). Marketing management (15th ed.). Harlow: Pearson Education.

Ministry of Digital Economy and Society. (2021). Top 15 online shopping issues reported in 2021. Retrieved from https://www.mdes.go.th/news/detail/5176-ดีอีเอส-เปิดสถิติ-15-ปัญหาซื้อขาย-ทางออนไลน์ในรอบปี-64. (In Thai).

Putsom, S., & Junbua, J. (2021). The Influence of Risk, Satisfaction, and Loyalty on Online Shopping Repurchase. Journal of Social Sciences and Humanities, Association of Private Higher Education Institutions of Thailand, 27(2), 57–73. https://so06.tci-thaijo.org

/index.php/apheit-ss/article/view/251289 (In Thai).

Royal Thai Police. (2023). Statistics on technology-related crime cases. Retrieved from https://www.thairath.co.th/news/crime/2751709. (In Thai).

Sarmart, T., & Lerdtomornsakul, U. (2023). Cyber Victimization of the Elderly. Thai Interdisciplinary and Sustainability Review, 12(2), 1-13. https://doi.org/10.14456

/tisr.2023.1. (In Thai).

Schiffman, L. G., & Wisenblit, J. L. (2014). Consumer behavior (11th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education.

Tsikerdekis, M., & Zeadally, S. (2014). Online deception in social media. Communications of the ACM, 57(9), 72–80. https://doi.org/10.1145/2629612.

Vittayathong, S. (2021). The Risk of Victimization of Online Banking Crimes among Students of Srinakharinwirot University. Journal of Criminology and Forensic Science, 7(2), 31–44. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/forensicadmin/article/view/256877 (In Thai).