Mỹ So’n in Green: A painting of the Champa Sanctuary of Mỹ So’n by Đa ng Năng Thọ’

Abstract

This article examines a painting of the Mỹ So’n sanctuary of the historical kingdom of Champa by a Cham ethnic minority artist, Đa ng Năng Thọ’. The Cham people are thought to be the descendants of the Champa kingdom and are one of 54 state-recognized ethnic groups in Vietnam. Due to their historical conflicts with the Vietnamese and their participation in ethno-nationalistic movements in the 1960s, Cham-related issues are considered to be “sensitive”. Mỹ So’n is a Hindu sanctuary of the Cham royalty constructed between the 4^th and 13^thcenturies. Mỹ So’n is considered the most significant religious site of Champa at its height. In 1999 Mỹ So’n was listed as a World Heritage Site by UNESCO. Mỹ So’n has become one of the Vietnam’s most significant cultural heritages, and Vietnamese artists take Mỹ So’n as their theme for artistic creation. This article is an endeavor to decipher the message that a painting of Mỹ So’n sanctuary by Đa ng Năng Thọ’ conveys. His assertion of Mỹ So’n as the Cham people’s spiritual homeland and the possibility of art as a strategy for the ethnic minority people to claim ownership of their cultural heritage are argued.Mỹ So’n in Green: ภาพจิตรกรรมปราสาท หมี เซิน แบบจามปา ของศิลปิน ด่าง นัง เถอะ

บทความนี้มุ่งศึกษาภาพจิตรกรรมปราสาท หมี เซิน ในยุคประวัติศาสตร์ของอาณาจักรจามปา ซึ่งวาดโดยศิลปินชนชาติจามชื่อ ด่าง นัง เถอะ เข้าใจกันว่าชนเผ่าจามคงจะสืบเชื้อสายมาจากอาณาจักรจามปา ซึ่งในปัจจุบันนับเป็นชาติพันธุ์ย่อยชาติพันธุ์หนึ่งใน 54 ชาติพันธุ์ที่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการจากรัฐบาลเวียดนาม จากความขัดแย้งในประวัติศาสตร์กับชาวเวียดนาม และการเคลื่อนไหวทางการเมืองการปกครองในยุคทศวรรษที่ 1960 ประเด็นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชาวจามจึงเป็นประเด็นที่ “อ่อนไหว” เสมอมา วิหาร หมี เซิน เป็นศาสนสถานฮินดูแห่งราชวงศ์จามปา สร้างขึ้นระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 4 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 13 และยังได้รับการพิจารณาว่าเป็นศาสนสถานสำคัญที่สุดในยุคที่อาณาจักรจามปารุ่งเรืองสูงสุด ในปี ค.ศ. 1999 วิหาร หมี เซิน ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก (World Heritage Site) โดยองค์การยูเนสโก และกลายเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศเวียดนามศิลปินชาวเวียดนามหลายรายใช้วิหารแห่งนี้เป็นเนื้อหาหลักในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะของตน บทความฉบับนี้คือความพยายามถอดรหัสข้อความที่ศิลปิน ด่าง นัง เถอะ ส่งสารผ่านภาพจิตรกรรมในวิหาร หมี เซิน มีการอภิปรายโต้แย้งว่าศิลปินผู้นี้ได้แทรกแนวคิดว่าวิหารแห่งนี้เป็นถิ่นพำนักทางจิตวิญญาณของชาวจาม และมีความเป็นไปได้ที่ศิลปินจะใช้งานศิลปะเป็นกลยุทธ์เพื่อให้ชนกลุ่มน้อยกลุ่มนี้สามารถอ้างสิทธิ์ของตนในมรดกทางวัฒนธรรมแห่งนี้ได้