หลักการประดิษฐ์ทำนองจะเข้เพลงจีนแสเรื่องเล็กของรองศาสตราจารย์ปกรณ์ รอดช้างเผื่อน

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่องนี้มุ่งเน้นศึกษาหลักการประดิษฐ์ทำนองจะเข้เพลงจีนแสเรื่องเล็กของรองศาสตราจารย์ปกรณ์            รอดช้างเผื่อน โดยวิธีการรวบรวมข้อมูลเอกสาร การสัมภาษณ์ และการปฏิบัติเพื่อวิเคราะห์หาหลักการประดิษฐ์ทำนองจะเข้ด้วยระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่าหลักการประดิษฐ์ทำนองจะเข้ของรองศาสตราจารย์ปกรณ์ รอดช้างเผื่อนเป็นกระบวนการที่สลับซับซ้อนมีทั้งการแปล (Translation) และต่อยอดไปยังการแปร (Variation) เกิดทำนองที่หลากหลายในเพลงจีนแสเรื่องเล็ก มีหลักและวิธีการที่แตกต่างกันออกไปตามวัตถุประสงค์ของการบรรเลง แสดงความเป็นเอกภาพในศาสตร์แห่งตน อยู่ภายใต้หลักขนบธรรมเนียมและบทบาทหน้าที่ของจะเข้ตามแบบแผนของโบราณจารย์ เพลงจีนแสเรื่องเล็กประกอบไปด้วย   7 บทเพลง คือ 1. เพลงจีนแส 2. เพลงแป๊ะ 3. เพลงอาเฮีย 4. เพลงชมสวนสวรรค์ 5. เพลงมาลีหวน 6. เพลงเร็วแม่วอนลูก และ 7. เพลงลา หลักการประดิษฐ์ทำนองจะเข้เพลงจีนแสเรื่องเล็กของรองศาสตราจารย์ปกรณ์ รอดช้างเผื่อนที่ปรากฏในงานวิจัยเรื่องนี้มี 14 ลักษณะคือ 1. การยึดทำนองหลัก 2. ใช้การเปลี่ยนกระสวนทำนอง 3. การใช้กลวิธีการดีดทิง - นอย 4. ใช้เสียงประสานและความปลั่งจำเพาะของจะเข้ 5. สร้างสำเนียงจีนด้วยการจัดจังหวะช่องไฟ 6. สร้างสำเนียงจีนด้วยการใช้เสียงเรียง            7. สร้างสำเนียงจีนด้วยการใช้ทำนองสลับฟันปลา 8. สร้างสำเนียงจีนด้วยการใช้เสียงชิดและข้ามในกลอนเพลง                   9. ใช้การเปิดมือของกระจับปี่ 10. การใช้สัมผัสในและสัมผัสนอก 11. เปลี่ยนช่วงเสียงในการดำเนินทำนองภายใน 4 ห้อง     12. คงทำนองลูกล้อลูกขัด 13. ใช้กลวิธีพิเศษ 8 ลักษณะในการประดิษฐ์ทำนองในเพลงเร็วแม่วอนลูก 14. ใช้กลวิธีพิเศษ 7 ลักษณะในการประดิษฐ์ทำนองในเพลงประเภทปรบไก่สำเนียงจีน