การพัฒนากิจกรรมดนตรีสำหรับเด็กออทิสติกเพื่อการพัฒนาทักษะทางสังคม

บทคัดย่อ

         วัตถุประสงค์ของบทความวิจัยนี้ เพื่อศึกษาพัฒนาแผนการจัดกิจกรรมดนตรีสำหรับเด็กออทิสติก และเพื่อศึกษาเปรียบเทียบทักษะทางสังคมของเด็กออทิสติกก่อนและหลังการใช้แผนการจัดกิจกรรมดนตรี มูลนิธิเด็กออทิสติกไทยกรุงเทพมหานคร กลุ่มเป้าหมายในการวิจัยครั้งนี้ คือ เด็กออทิสติก อายุ 6-11 ปี จำนวน 6 คน ซึ่งได้ใช้วิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง โดยทางครูประจำชั้นเป็นผู้คัดเลือก เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ แผนการจัดกิจกรรมดนตรีสำหรับเด็กออทิสติก จำนวน 8 แผน และแบบประเมินพฤติกรรมเด็กออทิสติก จำนวน 40 ข้อ

         ผลการวิจัยพบว่า แผนการจัดกิจกรรมดนตรีสำหรับเด็กออทิสติก จำนวน 8 แผน ยึดหลักการพัฒนากิจกรรมดนตรีใน 3 ประเด็น ได้แก่ การสำรวจเกี่ยวกับพื้นที่รอบ ๆ ตัวเอง การสำรวจเกี่ยวกับรูปร่างลักษณะ และการเลียนแบบสู่การสร้างสรรค์  ลักษณะกิจกรรมดนตรี ประกอบด้วย 3 ขั้น ได้แก่ ขั้นนำ เป็นการนำเข้าสู่กิจกรรม สร้างความสนใจ สมาธิ และสร้างความคุ้นเคยให้กับเด็กก่อนเข้าสู่กิจกรรม ขั้นการเรียนรู้และปฏิบัติซ้ำ เป็นการเปิดโอกาสให้เด็กสามารถเลียนแบบพฤติกรรม ท่าทาง การออกเสียง เปล่งเสียง หรือฟังระดับเสียง ต่าง ๆ ตามผู้นำกิจกรรม และจะให้เด็กได้ปฏิบัติกิจกรรมอย่างต่อเนื่องพร้อมฝึกฝนหรือปฏิบัติซ้ำ ๆ และขั้นคิดสร้างสรรค์และสรุปกิจกรรม เด็กออทิสติกจะได้แสดงออกอย่างอิสระ ในการสร้างสรรค์ท่าทางประกอบเพลง การเคาะจังหวะเครื่องดนตรีในรูปแบบต่าง ๆ รวมถึง   การแสดงความรู้สึกที่มีต่อกิจกรรมดนตรีในแต่ละครั้ง และผลการใช้กิจกรรมดนตรีในการพัฒนาทักษะทางสังคมของเด็กออทิสติก พบว่า เด็กออทิสติกมีทักษะทางสังคมในทุกด้านหลังการใช้กิจกรรมดนตรีสูงกว่าก่อนการใช้กิจกรรมดนตรีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01