กระบวนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน ที่มีผลต่อทักษะการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัยชั้นคละ โรงเรียนรุ่งอรุณ

Main Article Content

เพชรรัตน์ บุญเสนอ
สุนีย์ ภิรมย์ประเมศ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของกระบวนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานที่มีต่อทักษะการคิดแก้ปัญหาของเด็กอนุบาลชั้นคละ จำนวนทั้งหมด 25 คน ที่ศึกษาในภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2559 ของโรงเรียนรุ่งอรุณ
เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการโดยผู้วิจัยออกแบบการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน แบ่งเป็น 3 ระยะ 7 ขั้นตอน คือ ระยะที่1 เริ่มต้นโครงงาน ระยะที่ 2 พัฒนาโครงงาน ระยะที่ 3 สรุปโครงงาน ทั้ง 3 ระยะมี 7 ขั้นตอน ดังนี้ 1) สำรวจความสนใจของเด็ก 2) สนทนาแลกเปลี่ยนระหว่างครูและเด็ก 3) ค้นคว้าหาข้อมูล 4) ตั้งคำถามและทดลองปฏิบัติ 5) สังเกตติดตามบันทึกผล 6) ครูและเด็กร่วมกันสรุปเชื่อมโยงข้อมูล และ 7) เด็กนำความรู้มาถ่ายทอดเป็นผลงานเพื่อจัดแสดงนิทรรศการ ซึ่งการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานนี้มุ่งเน้นให้เกิดทักษะการคิดแก้ปัญหาทั้ง 4 ประเภท คือ 1) ปัญหาของตนเองที่ไม่เกี่ยวข้องกับผู้อื่น
2) ปัญหาของตนเองที่เกี่ยวข้องกับผู้อื่น 3) ปัญหาของผู้อื่นที่เกี่ยวข้องกับตัวเด็ก 4) ปัญหาของผู้อื่น เครื่องมือในการเก็บข้อมูล คือ
1) แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน ใช้ระยะเวลาทั้งหมด 2 เดือน 24 แผน 2) แบบบันทึกการสังเกตทักษะการคิดแก้ปัญหา 3) แบบประเมินทักษะการคิดแก้ปัญหาผ่านการเรียนรู้แบบโครงงานด้วยเทคนิค AAR 4) แบบสัมภาษณ์ผู้ปกครอง ก่อน และหลังจากการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงาน


            ผลการวิจัย พบว่า หลังจากการใช้กระบวนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน นักเรียนส่วนใหญ่มีพัฒนาการทักษะการคิดแก้ปัญหาสูงขึ้น โดยมีพัฒนาการทักษะการคิดแก้ปัญหาทั้ง 4 ประเภทเพิ่มขึ้น  คือ 1) ปัญหาของตนเองที่ไม่เกี่ยวข้องกับผู้อื่น  มีพัฒนาการระดับสูงร้อยละ 20 มีพัฒนาการระดับกลางร้อยละ 80  2) ปัญหาของตนเองที่เกี่ยวข้องกับผู้อื่น
มีพัฒนาการระดับสูงร้อยละ 12 มีพัฒนาการระดับกลางร้อยละ 28 และมีพัฒนาการระดับต้นร้อยละ 60 3) ปัญหาของผู้อื่นที่เกี่ยวข้องกับตัวเด็ก มีพัฒนาการระดับสูงร้อยละ 8 มีพัฒนาการระดับกลางร้อยละ 28 และมีพัฒนาการระดับต้นร้อยละ 64 4) ปัญหาของผู้อื่น มีพัฒนาการระดับสูงร้อยละ 8 มีพัฒนาการระดับกลางร้อยละ 40 และมีพัฒนาการระดับต้นร้อยละ 52

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

บรรพต พรประเสริฐ. (ม.ป.ป.). การพัฒนาทักษะการคิดสำหรับเด็กปฐม. เข้าถึงได้จาก https://teacher.ssru.ac.th/banpote_po/mod/resource/view.php?id=17. 10 กุมภาพันธ์ 2559.

บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

ประภาภัทร นิยม. (2559). Mindfulness Practices in Thai Buddhist Schools. เข้าถึงได้จาก http://img.roong-aroon.ac.th/2560-2/mindfulness_Korea%20ENG.pdf. 18 พฤษภาคม 2559.

. (2561). ครูของครู. เข้าถึงได้จาก https://readthecloud.co/thoughts-13/. 20 มิถุนายน 2562.

เปลว ปุริสาร. (2543). การศึกษาความสามารถในการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัย ที่ได้รับการจัดประสบการณ์แบบโครงการ. วิทยานิพนธ์ กศ.ม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

พรรณทิพย์ ศิริวรรณบุศย์. (2549). ทฤษฎีจิตวิทยาพัฒนาการ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: แอคทีฟ พริ้นท์.

วรพจน์ วงศ์กิจรุ่งเรือง และ อธิป จิตตฤกษ์. (2554). ทักษะแห่งอนาคตใหม่ : การศึกษาเพื่อศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: โอเพ่นเวิลด์ส.

วัฒนา มัคคสมัน. (2554). การสอนแบบโครงการ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: วี.พริ้นท์ (1991).

วิจารณ์ พานิช. (2555). วิถีสร้างการเรียนรู้ครูเพื่อศิษย์ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: ตถาตา.

. (2557). การประเมินเพื่อมอบอำนาจการเรียนรู้. กรุงเทพฯ: สานอักษร.

. (2557). บันทึกชุด “ประเมินเพื่อมอบอำนาจ” (การเรียนรู้). เข้าถึงได้จาก https://web.facebook.com/permalink.php?id=133230516687029&story_fbid=831757930167614. 2 กุมภาพันธ์ 2559.

สถาบันอาศรมศิลป์. (2561). การเรียนรู้อย่างเป็นองค์รวม. เข้าถึงได้จาก https://www.arsomsilp.ac.th/curriculum-holistic/. 20 มิถุนายน 2562.

สุจินดา ขจรรุ่งศิลป์ และธิดา พิทักษ์สินสุข. (2550). การเรียนรู้ของเด็กปฐมวัยไทย : ตามแนวคิดเรกจิโอ เอมมิเลีย. กรุงเทพฯ: วี.ที.ซี คอมมิมนิเคชั่น.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน. (2546). แผนการจัดประสบการณ์ระดับก่อนประถมศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา.

สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ. (2547). คู่มือหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546 (สำหรับเด็กอายุ 3-5 ปี). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทยจำกัด.

ศิรินาถ บัวคลี่. (2549). การพัฒนาความสามารถในการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัย โดยใช้การจัดประสบการณ์แบบโครงงาน. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ศิริชัย กาญจนวาสี (2552). ทฤษฎีการทดสอบแบบดั่งเดิม. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.