การวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพครูในการจัดการเรียนรู้แบบ ร่วมมือ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โรงเรียนบ้านเหล่า สังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาเกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ ของครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โรงเรียนบ้านเหล่า สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร 2) หาแนวทางและดำเนินการพัฒนาศักยภาพครูในการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ และ3) ศึกษาผลการพัฒนาศักยภาพครูในการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ กลุ่มเป้าหมายประกอบด้วยผู้ร่วมวิจัย 6 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลมี 39 คน ทำการวิจัยในปีการศึกษา 2554 โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการ 4 ขั้นตอนคือการวางแผน (Planning) การปฏิบัติการ (Action) การสังเกตการณ์ (Observation) และการสะท้อนกลับ (Reflection) เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบบันทึกการวิเคราะห์สภาพปัญหา แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกการประชุม แบบประเมินตนเอง แบบสังเกตครูผู้สอน แบบบันทึกการนิเทศ แบบประเมินแผนการจัดการเรียนรู้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา(Content Analysis) และจัดหมวดหมู่ของเนื้อหาและนำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนาวิเคราะห์ผลการวิจัยพบว่า1. สภาพปัจจุบันการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ของโรงเรียนบ้านเหล่านั้น คือครูเสนอเนื้อหาโดยอธิบายและยกตัวอย่างบนกระดานดำ ตั้งคำถามให้นักเรียนตอบ ส่งผลให้นักเรียนขาดประสบการณ์ ขาดทักษะในการคิดคำนวณ ขาดการคิดวิเคราะห์แก้ปัญหาและไม่กล้าตัดสินใจ ไม่มีการเชื่อมโยงในการนำความรู้ที่ได้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ไม่สามารถคิดแก้ปัญหาที่มีความแตกต่างจากตัวอย่างที่เคยทำมาแล้วได้ครูผู้ร่วมวิจัยทุกคนมีความต้องพัฒนาตนเอง เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ด้านกระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เพื่อจะได้นำพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพ2. ผลการศึกษาหาวิธีการพัฒนาศักยภาพครูในการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระคณิตศาสตร์โรงเรียนบ้านเหล่ พบว่า จากการประชุมชี้แจงและการสัมภาษณ์ของผู้ร่วมวิจัยใช้การพัฒนาศักยภาพครูในการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ กลุ่มสาระคณิตศาสตร์ โดยวิธีการพัฒนาครั้งนี้ใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการและการนิเทศภายในเป็นวิธีที่เหมาะสม เพื่อพัฒนาศักยภาพครูให้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระคณิตศาสตร์ ในครั้งนี้3. ผลการติดตามและประเมินผลการพัฒนาศักยภาพครูในการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โรงเรียนบ้านเหล่า พบว่า ผู้ร่วมวิจัยมีความรู้ความเข้าใจในการการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ได้ครบทั้ง 8 กระบวนการ ผู้ร่วมวิจัยสามารถออกแบบกระบวนการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ได้ดีขึ้นมากหลังจากได้มีการประชุมเชิงปฏิบัติการแล้ว จากการสังเกตและการนิเทศภายใน ผู้ร่วมวิจัยสามารถออกแบบการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ได้ดี ผู้ร่วมวิจัยได้นำเอาไปจัดการเรียนการรู้กับนักเรียนแล้วทำให้นักเรียนเข้าใจง่าย ปฏิบัติกิจกรรมได้ดี