การขับเคลื่อนความมั่นคงทางอาหารอ่าวบ้านดอน จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นงานวิจัยร่วมกับการบริการวิชาการโดยใช้การมีส่วนร่วมของชุมชน มีวัตถุประสงค์เพื่อขับเคลื่อนความมั่นคงทางอาหารของชุมชนรอบอ่าวบ้านดอน การดำเนินการแบ่งเป็น 3 กิจกรรมด้วยกันคือ กิจกรรมที่ 1 เป็นการวิจัยเพื่อศึกษามิติความมั่นคงทางอาหารของครัวเรือนรอบอ่าวบ้านดอน กิจกรรมที่ 2 สร้างแผนชุมชนเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร และกิจกรรมที่ 3 การจัดทำกิจกรรมเพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหารที่ยั่งยืน สำหรับกลุ่มตัวอย่างในกิจกรรมที่ 1 คือ ครัวเรือนรอบอ่าวบ้านดอนจำนวน 400 ครัวเรือน โดยการใช้แบบสอบถามในการสำรวจข้อมูล ในส่วนกิจกรรมที่ 2 และ 3 เป็นการร่วมจัดทำกับผู้นำชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบล เครือข่ายการอนุรักษ์อ่าวบ้านดอน ผลการศึกษา จากกิจกรรมที่ 1 พบว่า ปัญหาด้านความมั่นคงทางอาหารรอบอ่าวบ้านดอนนั้น มิติการพึ่งพาตนเองด้านอาหารมีปัญหามากที่สุด กล่าวคือ ครัวเรือนจะใช้วิธีการหารายได้และมาซื้ออาหารที่ใช้ในชีวิตประจำวันมากกว่าการพึ่งพาตนเอง รวมถึงมิติด้านฐานทรัพยากรธรรมชาติ ชายฝั่งและทะเล พบว่า ครัวเรือนมีความกังวลถึงความยั่งยืนของทรัพยากร จากผลการศึกษาดังกล่าวมาสู่กิจกรรมที่ 2 ร่วมกันกับแกนนำในท้องถิ่น สร้างแผนความมั่นคงทางอาหารร่วมกัน ทั้งนี้ในปีที่ 1 จะดำเนินการสร้างบ้านปลา เพื่อเป็นการสร้างความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศในสถานที่ที่เลือกทำกิจกรรมและเป็นการอนุรักษ์พันธุ์ปลา ซึ่งจะดำเนินการสร้างบ้านปลาและปล่อยพันธุ์ปลาในกิจกรรมที่ 3 พื้นที่ที่จัดดำเนินการทั้งหมด 5 พื้นที่ คือ ตำบลเขาถ่าน อำเภอท่าฉาง ตำบลบางโพธิ์และบางไทร อำเภอเมือง ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา และตำบลท่าทอง อำเภอกาญจนดิษฐ์