การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนจากทุนทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่ 2 บ้านต่อแพ ตำบลแม่เงา อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน

บทคัดย่อ

การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนจากทุนทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่ 2 บ้านต่อแพ ตำบลแม่เงา อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอนในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทุนทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่ 2 พัฒนาศักยภาพในการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน และออกแบบโปรแกรมการท่องเที่ยวจากทุนทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่ 2 โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสำรวจพื้นที่ ประชุมกลุ่มย่อย สัมภาษณ์เชิงลึก และการประชุมเชิงปฏิบัติการ กับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักได้แก่ ผู้นำชุมชน ชาวบ้านและเยาวชน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา นำเสนอเชิงพรรณนา จากการศึกษาพบว่า บ้านต่อแพ เป็นชุมชนไทใหญ่ที่ยังคงไว้ซึ่งวิถีชีวิต และภูมิปัญญาท้องถิ่นซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชุมชน โดยมีทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นแหล่งเรียนรู้อันทรงคุณค่า ได้แก่ ศิลปกรรมไทใหญ่ กลุ่มจักสาน กลุ่มตีมีด และการหีบอ้อยแบบโบราณ โดยมีทุนทางประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับสงครามโลกครั้งที่ 2 คือ ประวัติศาสตร์การเดินทัพของทหารญี่ปุ่น เส้นทางห้วยปลามุง อนุสรณ์สถานทหารญี่ปุ่นวัดต่อแพ หมุดเสาโทรเลข หลุมหลบภัย ซากรถและอาวุธของทหารญี่ปุ่น จากการพัฒนาศักยภาพในการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน พบว่าผู้นำชุมชนและชาวบ้านต่อแพเกิดความรู้ความเข้าใจถึงกระบวนการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนจากทุนทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่  2  สามารถเพิ่มคุณค่าและดึงดูดใจนักท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี สามารถออกแบบโปรแกรมการท่องเที่ยวได้ 4 โปรแกรมที่สำคัญ คือ 1) การท่องเที่ยวในชุมชน 1 วัน ไป – กลับ 2) การท่องเที่ยวในชุมชน 1 วัน 1 คืน 3) การท่องเที่ยวเดินป่า-พักแคมป์ 2 วัน 1 คืน และ 4) การท่องเที่ยวในชุมชนและเดินป่า 3 วัน  2 คืน ซึ่งโปรแกรมการท่องเที่ยวที่ออกแบบขึ้นมานั้น ชุมชนสามารถรองรับนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติได้ถึง 40 - 60 คน โดยผ่านกลุ่มกรรมการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านต่อแพได้ตลอดปี