การจัดการเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติในประเทศไทย

Main Article Content

ทัศนีย์ สาแก้ว ปิ่นสวัสดิ์
อุทัย เลาหวิเชียร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1.ศึกษาการจัดการเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติในประเทศไทย 2.ศึกษากระบวนการความร่วมมือของเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติในประเทศไทย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงกรณีศึกษาแบบพหุกรณี (Multiple Case Study) การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) ใช้การสัมภาษณ์เจาะลึก(in-depth interview) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (key informants) ที่ได้มาจากการใช้รูปแบบการแนะนำต่อๆกัน(snowball sampling) โดยเป็นผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดการเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติจากภาครัฐ ภาคประชาชน ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม จำนวน 25 คน เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลสําหรับการวิเคราะห์ข้อมูลร่วมกับข้อมูลปฐมภูมิและข้อมูลทุติยภูมิที่เกี่ยวข้อง แล้วจึงนําข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ร่วมกับทฤษฎีที่หลากหลาย และวิเคราะห์ข้อสรุปแบบอุปนัย รวมถึงมีการตรวจสอบแบบสามเส้าด้านข้อมูเครื่องมือที่ใช้การวิจัย ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม และไม่มีส่วนร่วม


            ผลการวิจัยพบว่า


            เครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติ มีกระบวนการจัดการเครือข่ายสมาชิก ดังนี้  (1) การกำหนดเป้าหมาย (2) การสร้างเครือข่ายสมาชิกและหุ้นส่วนความร่วมมือ (3) โครงสร้าง ผู้นำ (4) การประสานงาน (5) การสร้างความร่วมมือและกิจกรรมที่ถูกสร้างขึ้นมาใหม่ ในส่วนกระบวนการความร่วมมือของเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติ ผลการวิจัย พบว่า ประกอบด้วยกระบวนการ ดังนี้ (1) กำหนดป้าหมายและข้อตกลงร่วม (2) การพึ่งพาอาศัยกันและการสร้างพันธมิตร (3) การดำเนินงานร่วมกัน (4) การประเมินผล และผลที่เกิดจากความร่วมมือ มีดังนี้ กระบวนการเรียนรู้ร่วมกันภายในเครือข่ายสมาชิก นวัตกรรมและองค์ความรู้ที่ถูกพัฒนาขึ้น  โครงการหรือกิจกรรมที่เกิดขึ้นใหม่ การสร้างและขยายเครือข่ายสมาชิก


            ในส่วนกระบวนการความร่วมมือของเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติ ผลการวิจัยพบว่า ประกอบด้วย (1) มีการสร้างข้อตกลงยอมรับร่วมกันในรูปแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการ (2) มีการดำเนินงานร่วมกันในรูปแบบพหุภาคี 7 ภาคี ประกอบด้วยภาควิชาการ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาคประชาสังคม ภาคศาสนา ภาคสื่อมวลชน และภาครัฐ (3) มีลักษณะของการพึ่งพาแบบแลกเปลี่ยนระหว่างกัน  มีการประสานงานโดยแผนหรือข้อตกลงร่วมกันอย่างมีระบบ โดยมีการยึดหลักบวรและการพัฒนาโดยชุมชนมีส่วนร่วมเป็นสำคัญ และ (4) มีการประเมินผล 2 รูปแบบ คือ การประเมินผลแบบไม่เป็นทางการร่วมกับการประเมินผลแบบเป็นทางการ ผลที่เกิดจากความร่วมมือระหว่างเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติ พบว่า มีดังนี้ คือ เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างเครือข่ายสมาชิกกับหุ้นส่วนความร่วมมือ มีการพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ที่ก่อให้เกิดนวัตกรรมท้องถิ่น รวมถึงมีการร่วมมือจัดทำโครงการหรือกิจกรรมใหม่ เพื่อแก้ไขพัฒนาชุมชน สังคม และสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรูปธรรม

Article Details

How to Cite
สาแก้ว ปิ่นสวัสดิ์ ท. ., & เลาหวิเชียร อ. (2023). การจัดการเครือข่ายสมาชิกกสิกรรมธรรมชาติในประเทศไทย. วารสารสหวิทยาการสังคมศาสตร์และการสื่อสาร, 6(3), 44–52. https://doi.org/10.14456/issc.2023.42
บท
บทความวิจัย

References

ทิพวรรณ หล่อสุวรรณรัตน์. (2556). องค์การสมัยใหม่ = Modern organization. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

Agranoff, R. (2006). Inside Collaborative Networks: Ten Lessons for Public Managers. Public Administration Review, 66(1),56-65.

Agranoff & McGuire. (2003). Collaborative Public Management: New Strategies for Local Governments. Georgetown University PressGoldsmith, S., & Eggers, W. (2004). Governing by network. Brookings Institution Press.

Lucke, R., & Bartlett, C. (2018). Manager’s Toolkit. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Provan & Lemaire.(2012). Core Concepts and Key Ideas for Understanding Public Sector Organizational Networks: Using Research to Inform Scholarship and Practice. Public Administration Review 72(5), pp. 638-648

Provan & Kenis .(2007). Modes of Network Governance: Structure, Management, and Effectiveness .Journal of Public Administration Research and Theory,18(2), 12-22.

Provan, K. G. & Milward, H. B., (1995). A preliminary theory of interorganizational network effectiveness: A comparative study of four community mental health systems. Administrative Science Quarterly, 40(1), 1-33.

Provan, K. G. & Milward, H. B., (2001). Do networks really work?: A framework for evaluating public-sector organizational networks. Public Administration Review, 61(1), 414-423.

Ring, P. S., & Van de Ven, A. H. (2006). Relying on trust in cooperative inter-organizational relationships. In R. Bachmann & A. Zaheer (Eds.), Handbook of trust research. Basil Blackwell.