รูปแบบการบริหารแบบมีส่วนร่วมในสถาบันอุดมศึกษาตามหลักสัปปุริสธรรมยุคการเติบโตของโลกอย่างฉับพลัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 4 ประการ คือ 1) ศึกษาความต้องการจำเป็นในการบริหารแบบมีส่วนร่วมในสถาบันอุดมศึกษาในยุคที่โลกเติบโตอย่างฉับพลัน 2) พัฒนารูปแบบการบริหารแบบมีส่วนร่วมในสถาบันอุดมศึกษาตามหลัก สัปปุริสธรรม 3) ประเมินรูปแบบการบริหารดังกล่าว และ 4) ทดลองใช้รูปแบบดังกล่าว ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี โดยใช้แบบสอบถาม การสัมภาษณ์และสนทนากลุ่มกับกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 213 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ เช่น ค่าเฉลี่ย และดัชนี PNImodified และการใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า
1.ความต้องการจำเป็น พบว่าปัญหาโดยรวมอยู่ในระดับน้อย (ค่าเฉลี่ย = 2.16) แต่มีความจำเป็นมากที่สุดในด้านการวินิจฉัยสั่งการ (ค่าเฉลี่ย = 2.80) รองลงมาคือการวางแผน (ค่าเฉลี่ย = 2.60) และการรายงาน (ค่าเฉลี่ย = 2.50) โดยค่าดัชนี PNImodified แสดงให้เห็นว่าความจำเป็นเร่งด่วนที่สุดคือด้านการวินิจฉัยสั่งการ
2.การพัฒนารูปแบบ รูปแบบการบริหารมีองค์ประกอบสำคัญ 7 ประการ ได้แก่ การกำหนดหลักการ การตั้งวัตถุประสงค์ การสร้างระบบและกลไก การปฏิบัติงาน แนวทางการประเมินผล การวิเคราะห์เงื่อนไข และการบูรณาการหลักพุทธธรรม
3.การประเมินรูปแบบ พบว่ารูปแบบมีความเหมาะสมในระดับสูง (ค่าเฉลี่ย = 4.60) โดยเฉพาะด้านการประเมินผลที่ได้รับคะแนนสูงสุด (ค่าเฉลี่ย = 4.80) สะท้อนถึงความน่าเชื่อถือและการปรับตัวได้ดีต่อการเปลี่ยนแปลง
4.การทดลองใช้ การแก้ไขปัญหา 3 ด้านหลัก ได้แก่ การวินิจฉัยสั่งการ การวางแผน และการรายงาน เชื่อมโยงกับองค์ประกอบของรูปแบบและหลัก สัปปุริสธรรม เช่น ธัมมัญญุตา (รู้หลัก), อัตถัญญุตา (รู้เป้าหมาย), และปุคคลัญญุตา (รู้จักบุคคล) ผลลัพธ์แสดงให้เห็นว่าการบูรณาการหลักธรรมช่วยเพิ่มความโปร่งใส ความถูกต้อง และความเชื่อมั่นในกระบวนการบริหาร
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม. (2563). รายงานการศึกษาแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของการเรียนการสอน. กรุงเทพฯ: สำนักงานการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2553-2563. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.ธำรง รัตนภรานุเดช. (2553). ธรรมาภิบาลในสถาบันอุดมศึกษาเอกชนของไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ศูนย์บริหาร.
มานิต บุญประเสริฐ. (2550). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ศศิรดา แพงไทย. (2559). บทบาทของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตเอเชีย, 6(1), 7-11.
สงบ อินทรมณี. (2562). การบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น, 16(1), 353-360.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต). (2564). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 41). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เพ็ดแอนด์โฮม.
อมรรัตน์ เตชะนอก. (2563). การบริหารสถานศึกษาสู่ความเป็นเลิศในศตวรรษที่ 21. Journal of Modern Learning Development, 5(2), 364-373.
Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational Leadership. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Chew, Y. T., Cheng, J., & Petrovic-Lazarevic, S. (2006). Management Practices and Employee Attitudes Among Employees. Journal of Educational Administration, 44(2), 134–146.
Coghlan, D. (1993). A Process of Organizational Change. Leadership & Organization Development Journal, 14(3), 15-26.
Damnoen, P. S., Siri, P., Supattho, P. S., & Kaewwilai, K. (2021). The Development of Student Characteristics in According to the Nawaluk Framework of the Buddhist integration of Buddhapanya Sri Thawarawadee Buddhist College. Asia Pacific Journal of Religions and Cultures, 5(2), 126–135.
Duck, J. D. (1993). Managing Change. Boston: Harvard Business School Press.
Hilton, J. (2003). Preparing for the Future: Strategies for Education. London: Routledge.
Klomkul, L., Damnoen, S., Sawasdee, U., & Wilairadtanakun, A. (2023). Network Development of Buddhist Communication Innovative Space For Media Literacy of Thai Youths. Journal of Namibian Studies: History Politics Culture, 35, 919-935.
Riaz, A., & Haider, M. (2010). Role of Transformational and Transactional Leadership on Job Satisfaction and Career Satisfaction. Business and Economics Journal, 1(1), 29-38.
Vincent-Lancrin, S. (2006). What Is Changing in Academic Research? Trends and Futures Scenarios. European Journal of Education, 41(1), 169-202.