ความสัมพันธ์ระหว่างอุเบกขากับมรรคมีองค์ 8

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความกระจ่างเกี่ยวกับความหมายและการพัฒนาอุเบกขาในพุทธจริยธรรมขั้นสูง ผลการวิจัยพบว่า อุเบกขา หมายถึง เห็นการเข้าใกล้หรือเห็นการเข้าถึงความเป็นกลางของจิต อันเกิดจากการกำจัดกิเลสของมรรคมีองค์ 8 ดังนั้น กระบวนการสำคัญที่จะทำให้เกิดอุเบกขาก็คือ การทำให้มรรคมีองค์ 8 เกิดขึ้น เพื่อประหารกิเลสต่าง ๆ อันจะนำมาซึ่งการเข้าสู่ความเป็นกลางของจิต และขั้นตอนที่สำคัญที่สุดในการทำให้มรรคทั้ง 8 องค์เกิดขึ้นอย่างพร้อมเพรียงกันก็คือ การบริกรรมอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อให้เกิดสัมมาวาจา ซึ่งประกอบไปด้วย บริกรรมนิมิต บริกรรมภาวนา อุคคหนิมิต และปฏิภภาคนิมิต ดังนั้น การพัฒนาอุเบกขาในพุทธจริยธรรมขั้นสูงจะเกิดขึ้นได้จากการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานอย่างจริงจัง