อโศกมหาราช

ความจริง มายาคติ จากคัมภีร์และจารึก

ผู้แต่ง

  • ดนัย ปรีชาเพิ่มประสิทธิ์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คำสำคัญ:

พระเจ้าอโศกมหาราช, จารึกอโศก, มายาคติ

บทคัดย่อ

บทความนี้ศึกษาเรื่องราวของพระเจ้าอโศกมหาราชที่ปรากฏในคัมภีร์ พระพุทธศาสนาและจารึกของพระองค์ โดยพบว่ามีข้อมูลที่สอดคล้องและ แตกต่างกันในหลายประเด็น เช่น เรื่องการฆ่าพระเชษฐาก่อนทรงขึ้นครองราชย์ เรื่องดินแดนต่างๆ ที่ทรงเผยแผ่พุทธศาสนา เรื่องต้นเหตุของการนับถือ พระพุทธศาสนาของพระองค์ และเรื่องการสังคายนาครั้งที่ 3 หลักฐานทั้งสอง แหล่งมีจุดร่วมสําคัญที่สอดคล้องกันหลายเหตุการณ์ แต่ในส่วนของความแตกต่าง นั้นกลับทําให้พระเจ้าอโศกฯ ดูเหมือนจะไม่ใช่พระองค์เดียวกัน คือพระเจ้าอโศก มหาราชที่มีภาพลักษณ์ตามจารึก และพระเจ้าอโศกมหาราชที่มีภาพลักษณ์ตาม คัมภีร์พระพุทธศาสนา โดยเฉพาะคัมภีร์อรรถกถาของเถรวาทที่สร้างภาพลักษณ์ ให้พระองค์กลายเป็นบุคคลที่มีความดีและความชั่วร้ายเกินจริง ทั้งนี้ เพื่อต้องการ ยกย่องคุณของพระพุทธศาสนาให้สูงลํ้า ซึ่งกลายเป็นมายาคติที่ทําให้ความจริงในส่วนของพระเจ้าอโศกมหาราชดูพร่าเลือนไป ในขณะที่จารึกของพระองค์เองนั้น กลับให้ภาพความเป็นจริงที่ควรจะเป็นมากกว่า ถึงแม้ว่าจารึกเองก็อาจมีมายาคติ ที่ซ่อนอยู่ด้วยเหตุผลบางประการก็ตาม

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

พระคันธสาราภิวงศ์. (2546). สุโพธาลังการมัญชรี. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระธรรมปิฎก. (2540). จารึกอโศก. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา

พระพรหมคุณาภรณ์. (2552). จารึกอโศก รัฐศาสตร์แห่งธรรมาธิปไตย.กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์ผลิธัมม์

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2536). พระวินัยปิฎก เล่ม 1 ภาค 1 มหาวิภังค์ ปฐมภาคและอรรถกถา. กรุงเทพมหานคร: มหามกุฏราชวิทยาลัย

ส. ศิวรักษ์. (2547). ความเข้าใจในเรื่องพระเจ้าอโศกและอโศกาวทาน. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์ไทย – ธิเบต

สิริวัฒน์ คําวันสา. (2545). พุทธศาสนาในอินเดีย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พิทักษ์อักษร

สุจิตต์ วงศ์เทศ. (2549). สุวรรณภูมิ ต้นกระแสประวัติศาสตร์ไทย. สํานักพิมพ์มติชน

Guruge, Ananda W.P.. (1993). Asoka, The Righteous: A Deffinitive Biography. Colombo, Sri Lanka: The Central Cultural Fund, The Ministry of Cultural Affairs and Information.

Hazra, Kanai Lal. (2007). Asoka as Depicted in His Edicts. New Delhi, India: Munshiram Manoharla Publishers Pvt, Ltd.

Lamotte, E.. (1988). History of Indian Buddhism. (Sara Webb – Boin, Trans). Louvain - La - Neuve: Institut Orientaliste.

Talim, Meena. (2010). Edicts of King Asoka. New Delhi, India: Aryan Books International.

Thapar, Romila. (2014). Asoka and the Decline of the Mauryas. New Delhi, India: Oxford University Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-02-09

รูปแบบการอ้างอิง

ปรีชาเพิ่มประสิทธิ์ ด. (2020). อโศกมหาราช: ความจริง มายาคติ จากคัมภีร์และจารึก. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 26(3), 106–127. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jbscu/article/view/198545

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ