แนวทางการอธิบายคำสอนเรื่องรูปขันธ์ในมิติวิทยาศาสตร์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่อง “แนวทางการอธิบายคําสอนเรื่องรูปขันธ์ในมิติ วิทยาศาสตร์” มีวัตถุประสงค์เพื่อนําเสนอแนวทางการอธิบายคําสอนเรื่องรูปขันธ์ ในมิติวิทยาศาสตร์

ผลการศึกษาพบว่า แนวทางการอธิบายคําสอนเรื่องรูปขันธ์ในมิติ วิทยาศาสตร์ เป็นแนวทางอธิบายเรื่องรูปขันธ์หรือร่างกายแบบแยกส่วนโดยเริ่ม จากสิ่งที่เล็กที่สุด และนําเรื่องคุณสมบัติหรือพฤติการณ์ของสสารและพลังงานที่ เป็นองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาช่วยอธิบายคําสอนเรื่องรูปขันธ์ของพระพุทธ ศาสนาโดยเฉพาะในส่วนที่ไม่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เป็นนามธรรมคือ กรรม จิต และ เจตสิก

ตามแนวทางการอธิบายคําสอนเรื่องรูปขันธ์ในมิติวิทยาศาสตร์ รูปขันธ์ หรือร่างกายก็คือสสารและพลังงาน (คือสิ่งเดียวกัน) โดยศึกษาจากส่วนที่เล็กที่สุด ของร่างกายเรียกว่าเซลล์ เนื้อเยื่อ อวัยวะ ระบบ และร่างกายตามลําดับ ซึ่งโครงสร้างและองค์ประกอบของร่างกายและสสารทั้งหมดนี้ล้วนเกิดจากสิ่งที่ เล็กที่สุดในระดับอนุภาค เช่น ควารัก โดยสามารถจัดประเภทของร่างกายและ สสารได้ 4 สถานะ ได้แก่ สถานะของแข็ง สถานะของเหลว สถานะแก็ส และ สถานะพลาสมา ส่วนลักษณะของรูปขันธ์หรือร่างกายเป็นไปตามกฎไตรลักษณ์ คือ ความไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เป็นสิ่งที่เปลี่ยนแปลงและเป็นไปตาม เหตุปัจจัย เหมือนการเคลื่อนไหวตลอดเวลาภายใต้องค์ความรู้กฎเทอร์โมไดนามิกส์ และเอนโทรปีที่แสดงว่า สสารและพลังงานมีลักษณะของการเกิดขึ้น การสืบต่อ การถดถอย และการดับสลายไป

อนึ่ง เกี่ยวกับอิทธิพลหรือบทบาทของรูปขันธ์หรือร่างกาย รูปขันธ์มี อิทธิพลต่อร่างกายและจิตใจของมนุษย์ สอดคล้องกับความจริงทางวิทยาศาสตร์ ที่ว่า ร่างกายหรือสสารและพลังงานล้วนสามารถมีอิทธิพลต่อชีวิตและจิตใจตลอดจน การดําเนินชีวิตประจําวันได้ เช่น ความเครียด บทบาทการนอนหลับ บทบาทของ ฮอร์โมนในร่างกาย อิทธิพลของแสง อิทธิพลของแรงทั้ง 4 และอิทธิพลของ ชีวควอนตัมฟิสิกส์