An Explanation of RŪpakhandha in the Light of Science

Authors

  • ศุภกาญจน์ วิชานาติ Section of Buddhist Studies, Faculty of Humanities and Social Sciences, Phranakhon Rajabhat University
  • วัชระ งามจิตรเจริญ Department of History, Philosophy and English Literature, Faculty of Liberal Arts, Thammasat University
  • คะนอง ปาลิภัทรางกูร Department of History, Philosophy and English Literature, Faculty of Liberal Arts, Thammasat University

Keywords:

รูปขันธ์, แนวทางการอธิบายคําสอน, มิติวิทยาศาสตร์

Abstract

This research article aims to present a scientific explanation of the Buddhist teaching of Rūpa-khandha.

The study finds that a possible scientific explanation of the doctrine of Rūpa-khandha is one that describes Rūpa-khandha or the body in a separate and reductive manner, starting from the smallest parts, and introducing the properties or behaviors of matter and energy in existing scientific knowledge in this explanation, especially in parts that do not concern abstract entities such as kamma, consciousness, and mental factors.

According to the scientific conception, Rūpa-khandha or the body is simply matter and energy. It can be studied from the smallest parts of the body – the cells – to the tissues, organs, systems, and the entire body respectively. The structure and composition of the body and matters consist of the smallest entities, e.g., quarks. The body and matters may take one of the four states: solid, liquid, gas, or plasma. The nature of Rūpa-khandha or the body may be said to be subject to the law of the Three Characteristics, i.e. impermanence, suffering, and selflessness, that changes according to changing conditions. This is not unlike the constant movements according to the laws of thermodynamics and entropy which depict the occurrence, succession, degradation, and extinction of matter and energy.

The research also finds that Rūpa-khandha exerts influence on the human body and mind, consistent with the scientific fact that matter and energy may affect human sentiments and daily life. Some of such influence may include stress, sleep, hormonal patterns, light, the four forces, as well as quantum physics.

References

กงจิต ฟูไตปิง. (2555). ศึกษาเรื่องชีวิตในพุทธปรัชญาเถรวาท (วิทยานิพนธ์ ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย)

กาเรธ วิลเลียมส์ (Gareth Williams). (2547). ชีววิทยา (Biology For You) พิมพ์ครั้งที่ 5. (อุษณีย์ ยศยิ่งยวด, ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์

โกศล วงศ์สวรรค์ และคณะ. (2545). ปัญหาสังคม (Social Problem).กรุงเทพมหานคร: อมรการพิมพ์

ขุนสรรพกิจเกสร (โกวิท ปัทมะสุนทร). (2518). คู่มือการศึกษา รูปสังคหวิภาคปริเฉทที่ 6. กรุงเทพมหานคร: คณะธรรมสากัจฉา

ขุนสรรพกิจโกศล. (2510). คู่มือการศึกษารูปสังคหวิภาค ปริเฉทที่ 6. พระนคร:โรงพิมพ์อําพลพิทยา

คณาจารย์รายวิชาความจริงของชีวิตกับการพัฒนาชีวิต. (2557). เอกสารประกอบการสอนหมวดวิชาศึกษาทั่วไป ความจริงกับการพัฒนาชีวิตรหัสวิชา 2500113. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร

เคริสทีน โรเจอร์. (2547). เจาะลึกร่างกายมนุษย์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร:นานมีบุ๊คส์ พับลิเคชั่นส์

จุฑามาศ แหนจอน. (2558). สมองกับอารมณ์: มหัศจรรย์ความเชื่อมโยง. วารสารราชพฤกษ์. 13(3), 9-19.

ชัชพล เกียรติขจรธาดา. (2558). เรื่องเล่าจากร่างกาย เข้าใจร่างกายพฤติกรรมและธรรมชาติผ่านกระบวนการวิวัฒนาการ. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์บุ๊คเซ็นเตอร์

เชาวน์ ชิโนรักษ์ และพรรณี ชิโนรักษ์. 2552. ชีววิทยา 1. กรุงเทพมหานคร: โสภณการพิมพ์

ทองหล่อ วงษ์ธรรมา, รศ.ดร. (2541). ศาสนาเปรียบเทียบ. กรุงเทพมหานคร:สถาบันราชภัฏพระนคร.

นันทพร วรกุล. (2546). การศึกษาเรื่องเบญจขันธ์ตามแนวพระไตรปิฎก. เชียงใหม่:มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่, คณะมนุษย์ศาสตร์และคณะสังคมศาสตร์

นันทพล โรจนโกศล. (2548). การศึกษาวิเคราะห์แนวคิดเรื่องขันธ์ 5 กับการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนาเถรวาท (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).

ปุณวัสส์ กิตติมานนท์, นายแพทย์. (2554). การศึกษาวิเคราะห์ชีวิตในกําเนิด 4 ตามหลักพระพุทธศาสนาและชีวิตในอาณาจักร 5 ตามหลักชีววิทยา(วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย)

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2556). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์ผลิธัมม์

พระมหาปองปรีดา ปริปุณฺโณ. (2543). การป้องกันและการรักษาโรคตามหลักพระพุทธศาสนา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย)

พระสัทธัมมโชติกะ ธัมมาจริยะ. (2556). ปรมัตถโชติกะ ปริเฉทที่ 1-2-6 จิตเจตสิก รูป นิพพาน หลักสูตรชั้น จูฬอาภิธรรมิกะตรี. กรุงเทพมหานคร:ทิพยวิสุทธิ์

พระอนุรุทธาจารย์. (2552). อภิธัมมัตถสังคหะ (พระคันธสาราภิวงศ์, ผู้แปล) กรุงเทพมหานคร: ประยูรสาส์นไทยการพิมพ์

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2539). อภิธัมมัตถสังคหบาลี ฉบับแปลเป็นไทย (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฎกพระอมอรรถกถาแปล.ชุด 91 เล่ม.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย

มานพ ประภาษานนท์. (2550). แข็งแรง-อายุยืนเกิน 100 ด้วยวิธีรักษาสุขภาพแบบองค์รวม. กรุงเทพมหานคร: ชบา พับลิชชิ่ง เวิร์กส.

ไมเคิล ฟิงเกิล. (2561). วิทยาศาสตร์ว่าด้วยการนอนหลับ. วารสารเนชั่นแนลจีโอกราฟฟิก. 18(205), 50-85.

ระวิ สงวนทรัพย์. (2529). พจนานุกรมศัพท์วิทยาศาสตร์. กรุงเทพมหานคร:สํานักพิมพ์โอเดียนสโตร์

รัชฎา แก่นสาระ และคณะ. (2557). สรีรวิทยา 1. นนทบุรี: บริษัท ธนาเพรส จํากัด

รัชนี ชนะสงค์. (2549). ระบบประสาทในกายวิภาคศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: ประชุมช่าง

รุ่งเรือง ลิ้มชูปฏิภาณ์. (2556). ธรรมชาติของร่างกายและจิต ภาคกลาง.กรุงเทพมหานคร: ซัม ซิสเท็ม มูลนิธิพัฒนาการเรียนรู์เด็กไทย

รีดเดอร์ไดเจสท์. (2547). สารานุกรมรอบรู้ รอบโลก (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: บริษัท รีดเดอร์ส ไดเจสท์ (ประเทศไทย) จํากัด

รําแพน พรเทพเกษม. (2556). กายวิภาค และสรีรวิทยาของมนุษย์.กรุงเทพมหานคร: บริษัทบูรพาสาส์น (1991) จํากัด

ลักขณา สริวัฒน์. (2549). จิตวิทยาในชีวิตประจําวัน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์

วัชระ งามจิตรเจริญ. (2550). พุทธศาสนาเถรวาท. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

วัชระ งามจิตรเจริญ. (มปป). พุทธธรรม 1 [เอกสารประกอบการสอน]. กรุงเทพมหานคร:.บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, (อัดสําเนา)

วัชระ งามจิตรเจริญ. (2554). สมการความว่าง. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์กรีนปัญญาญาณ

ศุภกาญจน์ วิชานาติ. (2554). วิทยาศาสตร์เชิงพุทธ [เอกสารประกอบการสอน].กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัย ราชภัฏพระนคร.

สถิตย์ธรรม เพ็ญสุข. (2542). แนวทางการพัฒนากาย-จิต [เอกสารโรเนียว]. กรุงเทพมหานคร: สถาบันพลังจิตและจักรวาล

สานุ มหัทธนาดุลย์. (2556). แนวทางการจัดดุลยสัมพันธ์ของระบบภายในร่างกายมนุษย์เชิงพุทธบูรณาการ (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต,มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).

Anderson, M.P. (1998). Stress management for chronic diseases. New York: Persimmon Press.

Dossey, Barbara Montgomery and Keegan, Lynn. (1989). Holism and the Circle of Human Potential. Holistic Health Promotion :A Guide for Practice. Rockville Maryland : Aspen Publishers,Inc.

Edlin, Gordon, Golanty, Eric, and Brown, Kelli McCormack. (2000).Essentials for Health and Wellness (second edition). Boston:Jones and Bartlett Publishers.

Provophys, Whiteknight, RiRi82, Jcran69, Scout21972, … Brentwaldrop.(2007). Human Physiology. Boston: Wikibooks contributors.

Sherwood, Lauralee. (2012). Fundamentals of Human Physiology (4th ed.). Canada: Yolanda Cossio.

ณปภัช พิมพ์ดี. (2018). แรงยึดเหนี่ยวระหว่างโมเลกุล. สืบค้นจาก http://www.scimath.org/lesson-chemistry/item/7173-gas

สุรศักดิ์ พงศ์พันธุุ์สุข. (2561). อนุภาค. สืบค้นจาก http://www.electron.rmutphysics.com/physics-glossary/index.php?option=com_content&task=view&id=4807&Itemid=88

krusaijai. (2551). ความหมายและขั้นตอนของการปฏิสนธิ. สืบค้นจาก http://krusaijai.blogspot.com/ 2008/11/blog-post.html.
Nithee Siripat. (2014). การจัดเฟ้นหมวดธรรม. สืบค้นจาก http://www.siripat.com/67.%20 Scrutinizing-Phenomenal-Categories-2014.asp

Downloads

Published

2020-02-09

How to Cite

วิชานาติ ศ., งามจิตรเจริญ ว., & ปาลิภัทรางกูร ค. (2020). An Explanation of RŪpakhandha in the Light of Science. Journal of Buddhist Studies Chulalongkorn University, 26(3), 33–75. Retrieved from https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jbscu/article/view/173764

Issue

Section

Research Articles