อาหารและยาของชาวคลองสะแก อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

คลองสะแกเป็นตำบลหนึ่งในอำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ในทางวิชาการนั้น สามารถสืบย้อนประวัติของอำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้ไปจนถึงสมัยกรุงศรีอยุธยา ในส่วนของตำบลคลองสะแก พบว่าในสมัยก่อนชุมชนแห่งนี้มีป่าสะแกและป่ากล้วยเป็นจำนวนมาก มีแม่น้ำป่าสักไหลผ่านพื้นที่ ทำให้ชาวชุมชนตั้งบ้านเรือน และสามารถหาอาหารจากแม่น้ำมาตั้งแต่สมัยโบราณ แต่ด้วยเหตุที่ว่าแม่น้ำป่าสักเป็นแม่น้ำกว้างและลึก จึงทำให้พื้นที่แถบนี้กลายเป็นท่าเรือขนส่งสินค้าอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ในปัจจุบัน ส่งผลให้วิถีชีวิตของชาวชุมชนโดยเฉพาะทางด้านอาหารการกินเปลี่ยนแปลงไปจากสมัยก่อน ผู้วิจัยจึงสนใจศึกษาประวัติศาสตร์ชุมชน อาชีพ การทำมาหากิน อาหารการกินและการใช้ยาสมุนไพรของชาวชุมชนคลองสะแก  โดยการใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารชั้นต้น เอกสารชั้นรอง และการสัมภาษณ์รายบุคคลเพื่อศึกษาประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่า ซึ่งสามารถสืบย้อนไปได้ราว 2 ชั่วอายุคน ผลการวิจัยพบว่า ในสมัยก่อนชาวคลองสะแกทำนา เลี้ยงสัตว์และทำอิฐมอญ ชาวชุมชนหาปลาจากแม่น้ำป่าสักได้ราว 30 ชนิด เพื่อนำมาทำอาหาร และใช้สมุนไพรบางชนิดเพื่อเป็นยารักษาโรค