บทบาทและการสื่อสารทางการเมืองผ่านวรรณกรรมของพลตรีหลวงวิจิตรวาทการ: ศึกษาในช่วงเวลาปี พ.ศ. 2481-2505

Main Article Content

ครองพล อภิธนาคุณ
รัศมี ศรีสุนทร

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบททางการเมืองผ่านผลงานของพลตรีหลวงวิจิตรวาทการที่ส่งผลต่อการสื่อสารทางการเมืองปี พ.ศ. 2481-2505 และศึกษากระบวนการสื่อสารทางการเมืองของพลตรีหลวงวิจิตรวาทการผ่านวรรณกรรมในช่วงเวลาปี พ.ศ. 2481-2505 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านแบบจำลองการสื่อสารทางการเมืองของ Brian McNair และองค์ประกอบของกระบวนการสื่อสาร S-M-C-R ของ David K. Berlo ผลการวิจัยพบว่า


1) หลวงวิจิตรวาทการ มีบทบาททางการเมืองในรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ใช้บทละครประวัติศาสตร์เป็นพาหะในการนำความคิดเรื่อง “ลัทธิชาตินิยม” ไปสู่ประชาชน บทละครและงานเขียนของหลวงวิจิตรวาทการสะท้อนความคิด ความเชื่อ เรื่องชาตินิยมอย่างชัดเจน บทเพลงปลุกใจหลายบทเพลงกลายเป็นผลงานอมตะ


2) กระบวนการสื่อสารทางการเมืองผ่านงานเขียนของพลตรีหลวงวิจิตรวาทการ : ศึกษาเวลาปี พ.ศ. 2481-2505 พบว่า (1) ผู้ส่งสาร (Sender) หลวงวิจิตรวาทการ มีบทบาทสำคัญในการสร้างค่านิยมและปลูกฝังลัทธิชาตินิยม (2) สาร (Message) หลวงวิจิตรวาทการ ใช้บทละครประวัติศาสตร์ นำชื่อเมือง ภูมิประเทศหรือ ชื่อบุคคลในประวัติศาสตร์มาผูกเรื่อง เช่น “เลือดสุพรรณ” (3) ช่องทางการส่งสาร (Channel) หลวงวิจิตรวาทการใช้ช่องทางการส่งสารผ่านวรรณกรรมจำนวนมาก ได้แก่ เลือดสุพรรณ ราชมนู พระเจ้ากรุงธน ศึกถลาง เจ้าหญิงแสนหวี เป็นต้น และ (4) ผู้รับสาร (Receiver) ผู้รับสาร คือชนชั้นกลาง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
อภิธนาคุณ ค., & ศรีสุนทร ร. (2023). บทบาทและการสื่อสารทางการเมืองผ่านวรรณกรรมของพลตรีหลวงวิจิตรวาทการ: ศึกษาในช่วงเวลาปี พ.ศ. 2481-2505. วารสารศิลปการจัดการ, 7(4), 1484–1501. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jam/article/view/266254
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Berlo, D. K. (1960). The Process of Communication: An Introduction to Theory and Practice. Holt, Rinehart and Winston.

Buranamart, P. (1985). Luang Wichitwathakan and Historical Plays. Thammasat University & The Foundation for the Promotion of Social Sciences and Humanities.

Chaochuti, T. (2011). For the Love of the Mother(Land): Psychoanalysis and Nationalism in Two Thai Novels by Thommayanti. South East Asia Research, 23(4), 535-551. https://doi.org/10.5367/sear.2015.0279

McNair, B. (2011). An Introduction to Political Communication (5th ed.). Routledge.

Nimpanich, J. (2008). Qualitative Research in Political Science and Public Administration. (2nd ed.). Chulalongkorn University.

Rangsiyanon, V. (2010). Quotes & Thoughts of Luang Wichitwathakan. (5th ed.). Sangsan Book.

Wichitwathakan Anusorn Vol. 1. (1962). Ratchadarom.

Wichitwathakan, P. (1968). Discourse by Luang Wichitwathakan. Sermwit Bannakhan.