การรับฟังและชั่งน้ำหนักพยานแวดล้อมกรณี: ศึกษากรณีคดีฆาตกรรมนางผัสพร บุญเกษมสันติ

บทคัดย่อ

           พยานแวดล้อมกรณีแปลจากคำว่า Circumstantial Evidence ในกฎหมายลักษณะพยานของอังกฤษส่วนกฎหมายไทยไม่มีบทบัญญัติรับรองพยานแวดล้อมกรณีไว้โดยตรงอย่างกฎหมายลักษณะพยานของอังกฤษ แต่พยานแวดล้อมกรณีก็เป็นพยานหลักฐานที่รับฟังได้ ทั้งนี้ ตาม ป.วิ.พ.มาตรา 87 มาตรา 86 และในคดีอาญาก็รับฟังได้ตามมาตรา 226 ป.วิ.อ.ซึ่งบัญญัติว่าพยานหลักฐานซึ่งน่าจะพิสูจน์ความมีผิดหรือบริสุทธิ์ของจำเลย ให้รับฟังเป็นพยานหลักฐานได้ พยานแวดล้อมกรณีแม้ไม่สามารถพิสูจน์ข้อเท็จจริงในคดีได้โดยตรง แต่ก็เป็นพยานหลักฐานซึ่งน่าจะพิสูจน์ข้อเท็จจริงได้
           ส่วนหลักการวินิจฉัยน้ำหนักพยานแวดล้อมกรณี คือเหตุผลทั้งหลายที่พยานหลักฐานแสดงมานั้น เมื่อรวมกันเข้าเป็นเรื่องได้แล้ว จะฟังได้หรือไม่ว่าเป็นจริง โดยในการพิจารณาความน่าเชื่อถือของพยานแวดล้อมกรณี ต้องปรากฏว่ามีความต่อเนื่องกันโดยไม่ขาดตอน ทั้งมีรายละเอียดมากพอและมีด้วยกันหลายทางหลายด้าน ก่อให้เกิดการอนุมานไปในทางเดียวกันเสมือนเชือกที่มีหลายเกลียว ข้อสำคัญ การพิจารณาความน่าเชื่อถือของพยานหลักฐานนั้น ไม่ควรให้น้ำหนักกับพยานหลักฐานชิ้นหนึ่งชิ้นใดโดยเฉพาะ แต่ควรพิจารณาประกอบกันทุกชิ้นว่าสามารถเชื่อมโยงข้อเท็จจริงในคดีได้ครบถ้วนทำให้เห็นภาพเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้เพียงพอ
           จากการวิเคราะห์พยานแวดล้อมกรณี และคดีฆาตกรรมนางผัสพร บุญเกษมสันติ ได้ค้นพบข้อที่เป็นประโยชน์สำหรับการรวบรวมพยานหลักฐานของพนักงานสอบสวน คือพยานแวดล้อมกรณีนั้นแบ่งได้เป็นสองส่วน คือส่วนที่แสดงถึงความในใจและส่วนที่แสดงถึงการกระทำ พนักงานสอบสวนต้องรวบรวมพยานแวดล้อมกรณีทั้งสองส่วนนี้เข้าด้วยกันจึงจะเชื่อมโยงถึงการกระทำความผิดได้อย่างสมเหตุสมผล