การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมรำเชิดฉิ่งแผลงศร คณะละครสำเนียง ป่าโมก สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี Development of a Training Curriculum for Ram Cherd ChingPhlaeng Son by the Samniang Pamok Theatre Troupe for Undergraduate Students

Main Article Content

เขมวันต์ นาฏการจนดิษฐ์
กัญชพร ตันทอง
มาโนช บุญทองเล็ก

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมรำเชิดฉิ่งแผลงศร คณะละครสำเนียงป่าโมก สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี 2) เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ 3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาระดับปริญญาตรี ที่มีต่อการฝึกอบรมรำเชิดฉิ่งแผลงศร คณะละครสำเนียง ป่าโมก


การดำเนินงานวิจัย แบ่งออกเป็น 3 ระยะ ระยะที่ 1 การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรม เป็นการศึกษาเกี่ยวกับ 1) การหาความต้องการในการจัดฝึกอบรม จากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ ผู้บริหาร คณาจารย์และนักศึกษาสาขาวิชาศิลปะการแสดง และสาขาวิชานาฏศิลป์ศึกษา ชั้นปีที่ 1 - 4 คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา ด้วยการใช้แบบสอบถาม 2) ศึกษาเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของคณะละครสำเนียง ป่าโมก ความรู้ทั่วไปที่เกี่ยวกับรำเชิดฉิ่งแผลงศร และการปฏิบัติท่ารำเชิดฉิ่งแผลงศร  ด้วยการใช้แบบสัมภาษณ์อย่างไม่มีโครงสร้าง และแบบสังเกตการณ์การแสดง จากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ ผู้ที่มีความเกี่ยวข้องกับคณะละครสำเนียง ป่าโมก เพื่อนำมาพัฒนาเป็นหลักสูตรฝึกอบรมระยะที่ 2 การทดลองใช้หลักสูตรฝึกอบรม เป็นการนำหลักสูตรฝึกอบรมที่ได้จากการดำเนินงานระยะที่ 1ไปทดลองใช้ ตลอดจนศึกษาหาความพึงพอใจด้วยแบบประเมินจากกลุ่มตัวอย่าง คือนักศึกษาระดับปริญญาตรีสาขาวิชาศิลปะการแสดง และสาขาวิชานาฏศิลป์ศึกษา ชั้นปีที่ 1 - 4 คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567 ที่สมัครใจเข้ารับการฝึกอบรม จำนวน 17 คน และระยะที่ 3 การปรับปรุงคุณภาพหลักสูตรฝึกอบรม ซึ่งเป็นการนำเอาผลการทดลองมาแก้ไขหลักสูตรให้มีความสมบูรณ์มากขึ้น สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน              


ผลจากการศึกษาพบว่า 1) หลักสูตรฝึกอบรมมีความเหมาะสม สอดคล้องกับวัตถุประสงค์การวิจัย
ค่าความสอดคล้องเท่ากับ 1 2) นักศึกษามีผล สัมฤทธิ์ทางการเรียนร้อยละ 89.76 จากคะแนนเต็ม 115 คะแนน และ 3) ผู้เข้ารับการฝึกอบรมมีความพึงพอใจต่อหลักสูตรฝึกอบรม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.81

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
นาฏการจนดิษฐ์ เ., ตันทอง ก. ต. . . ., & บุญทองเล็ก ม. . (2025). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมรำเชิดฉิ่งแผลงศร คณะละครสำเนียง ป่าโมก สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี: Development of a Training Curriculum for Ram Cherd ChingPhlaeng Son by the Samniang Pamok Theatre Troupe for Undergraduate Students. วิพิธพัฒนศิลป์, 5(2), 37–56. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/WIPIT/article/view/279349
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กนก คล้ายมุข, ศุภชัย จันทร์สุวรรณ, นิภา โสภาสัมฤทธิ์ และ พินิตร์ กลับทวี. (2550). ละครชาตรีในจังหวัดอ่างทอง (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม.

กรมส่งเสริมการเกษตร. (2564). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นในงานส่งเสริมการเกษตร. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

กองฝึกอบรม กรมที่ดิน. (2562). คู่มือกระบวนการบริหารโครงการฝึกอบรม (ฉบับปรับปรุง). สืบค้นจาก https://www.dol.go.th/km2/Documents/book%20km%202562/4.12fo62.pdf

กรมศิลปากร. (2555). 101 ปี ละครวังสวนกุหลาบ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ธนาคารกรุงเทพ (จำกัด)มหาชน.

ขณิตา ภูละมูล. (2566). การพัฒนากิจกรรมเสริมหลักสูตรการใช้อาวุธในละครเสภา. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี).

คณรัตน์ บัวทอง. (2564). การพัฒนาเครื่องมือการวิเคราะห์ศิลปะการแสดง. วารสารครุศาสตร์สาร, 15(2), 224-234.

ณัฏฐวุฒิ ทรัพย์อุปถัมภ์ (2558). เอกสารประกอบการสอน รายวิชา ภูมิปัญญาเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต. สืบค้นจาก http://www.academy.rbru.ac.th/uploadfiles/books/58-2018-08-01-08-35-18.pdf

นฏกร ปิ่นสกุล. (2560). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง ระบำโอฆะบุรี กลุ่มสาระการเรียนรูศิลปะ (สาระนาฏศิลป์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนเทศบาลบ้านท่าหลวง สังกัดเทศบาลเมืองพิจิตร อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร [ข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์]. วารสารบริหารการศึกษา มศว, 14(27), 66-71.

นฤเบศน์ ดาระเขต. (2565). การพัฒนาทักษะปฏิบัติการแสดงนาฏศิลป์พื้นบ้าน โดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดทักษะปฏิบัติของเดวีส์ร่วมกับมัลติมีเดีย ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม).

นิรันดร์ จุลทรัพย์. (2551). กลุ่มสัมพันธ์สำหรับการฝึกอบรม. สงขลา: นำศิลป์โฆษณา จำกัด.

ประเมษฐ์ บุณยะชัย. (2547). โขนโรงใน (โขนทางละคร). วารสารศิลปากร. 47(1), 15-29.

ไพโรจน์ ทองคำสุก. (2545). วิเคราะห์รูปแบบความเป็นครูสู่กระบวนการถ่ายทอดความรู้ของผู้เชี่ยวชาญนาฏศิลป์ไทย ครูเฉลย ศุขะวณิช. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : สถาบันนาฏดุริยางคศิลป์ กรมศิลปากร.

ไพโรจน์ ทองคำสุก. (2547). ครูจำเรียง พุธประดับ ศิลปินแห่งชาติ รูปแบบความเป็นครูผู้ถ่ายทอดนาฏศิลป์ไทยแบบโบราณ. กรุงเทพฯ: สำนักการสังคีต กรมศิลปากร.

มาโนช บุญทองเล็ก. (2564). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้นาฏศิลป์ไทยสู่ความเป็นพลเมืองโลก. (ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี).

มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน. (2566). การจัดแบ่งสาขาภูมิปัญญาไทย. สืบค้นจาก https://saranukromthai.or.th/sub/book/book.php?book=23&chap=1&page=t23-1-infodetail03.html

รัตนะ พูนเกษม. (2561). การศึกษาประสบการณ์การจัดการเรียนรู้นาฏศิลป์ไทยใน ต่างแดนกรณีศึกษา โรงเรียนนาฏศิลป์ วัดธัมมาราม นครชิคาโก ประเทศสหรัฐอเมริกา. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

ศศิณา นิยมสุข. (2565). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ทักษะปฏิบัตินาฏศิลป์ เรื่องรำวงมาตรฐาน โดยใช้ รูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติของเดวีส์ ร่วมกับ แอปพลิเคชัน TikTok สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม).

เสมอจันทร์ ธีระวัฒน์สกุล, อุบล สุทธิเนียม และจินตนา บัวทองจันทร์. (2560). ผลการสอนด้วยวิธีการบรรยายโดยครูกับสื่อคอมพิวเตอร์ผ่านเครือข่ายต่อความรู้ พฤติกรรมการเรียนและความพึงพอใจในการเรียน เรื่อง การพยาบาลผู้ป่ายที่มีปัญหาทางระบบประสาทของนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ [ข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์]. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ. 33(3). 101-111

อาภรณ์ มนตรีศาสตร์ และจาตุรงค์ มนตรีศาสตร์. (2517). วิชาชุดครูประกาศนียบัตรวิชาการศึกษาของคุรุสภา วิชา นาฏศิลป์. กรุงเทพฯ: องค์การค้าของคุรุสภา.

อัชฌา สุวรรณกาญจน์. (23 พฤษภาคม 2566). เอกสารประกอบการอบรม การพัฒนางานประจำสู่งานวิจัย แบบแผนการวิจัยแบบก่อนทดลอง. [PowerPointSlides]. สืบค้นจาก http://permboonlearning center.com/pdf/r2r/3.pdf

Boontonglek Manoch, Prontadavit Nonthalee, Trirat Pratoomtong, Prammanee Rinradee. (2021). A Learning Management Model of Thai Dance of National Artistis in Performing Arts