ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา : กรอบแนวคิดเชิงทฤษฎี CAUSAL RELATIONSHIP OF FACTORS INFLUENCING LEARNING ORGANIZATION OF THE VOCATIONAL COLLEGES UNDER OFFICE OF

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับสภาพปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา 2) นำเสนอกรอบแนวคิดเชิงทฤษฎีเกี่ยวกับความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
ผู้วิจัยได้ศึกษาทบทวนวรรณกรรมจากแนวคิด ทฤษฎี และผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องและทำการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิเกี่ยวกับปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้และความสัมพันธ์เชิงสาเหตุแล้วทำการ วิเคราะห์และสังเคราะห์ เพื่อกำหนดกรอบแนวคิดการวิจัย กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการสัมภาษณ์คือ ผู้ทรงคุณวุฒิ ที่มีวุฒิปริญญาเอก ทางด้านการบริหารการศึกษาหรือผู้มีประสบการณ์ดำรงตำแหน่งผู้บริหารในสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา หรือตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา จำนวน 7 คน ได้มาโดยการเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการสัมภาษณ์เชิงลึก เป็นแบบสัมภาษณ์ ประเภทมีโครงสร้าง
ผลการวิจัยพบว่า
1. แนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับสภาพปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษา
สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาประกอบด้วยปัจจัยด้านต่างๆ ได้แก่ 1) ภาวะผู้นำองค์การ 2) วัฒนธรรมองค์การ 3) วิสัยทัศน์ พันธกิจและยุทธศาสตร์องค์การ 4) การบริหารจัดการองค์การ 5) โครงสร้างองค์การ 6) ระบบองค์การ 7) บรรยากาศองค์การ 8) การจูงใจ และ9) เทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้ และการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษา จะต้องมีคุณลักษณะรวม 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการเรียนรู้ 2) ด้านองค์การ 3) ด้านคนในองค์การ 4) ด้านการจัดการความรู้ และ5) ด้านเทคโนโลยี ซึ่งลักษณะต่างๆ ดังกล่าวจะต้องเอื้อและสนับสนุนให้บุคลากรในองค์การได้เรียนรู้ร่วมกันตลอดเวลาและอย่างต่อเนื่อง เพื่อนำไปสู่การพัฒนาศักยภาพของสถานศึกษาให้เป็นองค์การแห่งการเรียนรู้
2. กรอบแนวคิดเชิงทฤษฎีเกี่ยวกับความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาพบว่า 1) ปัจจัยด้านภาวะผู้นำองค์การ วัฒนธรรมองค์การ วิสัยทัศน์ พันธกิจและยุทธศาสตร์องค์การ การบริหารจัดการองค์การ โครงสร้างองค์การ ระบบองค์การ บรรยากาศองค์การ การจูงใจบุคลากรในองค์การ และเทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้ ล้วนมีอิทธิพลทางตรงต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา 2) มีปัจจัยบางด้านที่มีอิทธิพลทางอ้อมต่อการเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษาด้วย ได้แก่ ปัจจัยภาวะผู้นำองค์การ วัฒนธรรมองค์การ วิสัยทัศน์ พันธกิจและยุทธศาสตร์องค์การ บรรยากาศองค์การ และการจูงใจบุคลากรในองค์การ โดยผ่านปัจจัยด้านอื่นๆ ด้วย

ABSTRACT

The purposes of this study were 1) to study vocational colleges the factors influencing learning organization of the institutions under Office of Vocational Education Commission 2) to propose theoretical framework of causal relationship of factors influencing learning organization of the vocational colleges under Office of Vocational Education Commission.
The researcher studied documentation review of theoretical concepts and related research and interviewed experts about the factors that influenced learning organization and causal relationship. Data, then, were analyzed and synthesized to define the research conceptual framework. The sample used in the interview consisted of 7 experts who were qualified with Doctoral degree in Educational Management and had experiences in holding executive positions in the Office of Vocational Education Commission or being Director of the vocational colleges under the Office of Vocational Education Commission. The researcher studied documentation review of theoretical concepts and the instrument used in in-depth interview was structured interview forum
The findings were as follows:
1. Concepts and theories about the factors influencing learning organization of the vocational colleges under Office of Vocational Education Commission included the following factors: 1) organizational leadership, 2) organizational culture, 3) vision, mission and strategies of the organization, 4) organizational management, 5) organizational structure, 6) organizational system, 7 atmosphere of the organization, 8) motivation, and 9) technology for learning. In addition, learning organization of the institutions needed the following five features: 1) education, 2) organization, 3) personnel in the organization 4) knowledge management, and 5) technology. These features would be contributing and supporting personnel in the organization to learn all the time and constantly to contribute to potential development of the vocational colleges as learning organizations
2. It was found that theoretical framework about the causal relationship of the factors influencing the learning organization of the vocational colleges under Office of Vocational Education Commission were: 1) the organizational leadership, organizational culture, vision, mission and strategies of the organization, organizational management, organizational structure, organizational system, atmosphere of the organization, motivation, and technology for learning, influenced directly toward learning organization of the vocational colleges under Office of Vocational Education Commission. 2) Some factors that influenced indirectly on learning organization of the institutions were organizational leadership, organizational culture, vision, mission and strategies of organization, atmosphere of organization and motivation of personnel in the organization, and other factors as well.