แนวทางการเสริมสร้างความตระหนักในการทำการเกษตรแบบปลอดภัย สำหรับเกษตรกรในพื้นที่สูงโดยใช้หลักคิดทางการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพสภาพการเข้าร่วมกิจกรรมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยในการทำการเกษตรแบบปลอดภัย 2) ศึกษาสภาพความตระหนักในการทำการเกษตรแบบปลอดภัย และ 3) จัดทำแนวทางการเสริมสร้างความตระหนักในการทำการเกษตรแบบปลอดภัยโดยใช้หลักคิดทางการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ เก็บรวบรวมข้อมูลทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ การศึกษาเชิงปริมาณรวบรวมข้อมูลจากการสอบถามเกษตรกรในพื้นที่ชุมชนบ้านน้ำสอด อ.ทุ่งช้าง จ.น่าน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างอย่างเป็นระบบได้ตัวอย่างจำนวน 276 คน และข้อมูลเชิงคุณภาพศึกษาข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ตัวแทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการจัดการศึกษานอกระบบและอัธยาศัยในด้านการเกษตร จำนวน 7 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงบรรยาย ด้วยค่าความถี่ และร้อยละ จากนั้นเชื่อมโยงข้อมูลเชิงปริมาณไปสู่การวางแนวทางเชิงคุณภาพที่ได้รับการยืนยันจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ผลการวิจัยพบว่า
          1) สภาพการเข้าร่วมกิจกรรมการศึกษานอกระบบอยู่ในรูปแบบการฝึกอบรมระยะสั้นและการศึกษาตามอัธยาศัยอยู่ในรูปแบบการเรียนรู้ผ่านคลิปวิดีโอด้วยตนเอง 2. สภาพความตระหนักในการทำการเกษตรแบบปลอดภัยของเกษตรกรในพื้นที่สูง ในด้านความรู้และเจตคติภาพรวมอยู่ในระดับมาก ส่วนด้านพฤติกรรมภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง 3) ข้อเสนอเสนอแนวทางการสร้างความตระหนักในการทำการเกษตรแบบปลอดภัยที่ใช้คิดทางการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยควรให้ความสำคัญกับกิจกรรมการอบรมที่เน้นการฝึกปฏิบัติ กิจกรรมในรูปแบบอาสาสมัคร รวมถึงการจัดกิจกรรมการพูดคุยแบบไม่เป็นทางการเพื่อสร้างการเรียนรู้ร่วมกันในการทำการเกษตรแบบปลอดภัย