การศึกษาทางไกลในยุคดิจิทัลสำหรับมหาวิทยาลัยแบบตลาดวิชา

บทคัดย่อ

          การจัดการศึกษาทางไกลเป็นแนวคิดหนึ่งในการกระจายโอกาสทางการศึกษาไปยังประชาชนที่ขาดโอกาสในการเข้าถึงระบบการศึกษาที่รัฐได้จัดไว้ให้ อันมีสาเหตุมาจากสภาพแวดล้อม หรือตัวบุคคลเอง แนวคิดในการจัดการศึกษาทางไกลจึงเข้ามามีบทบาทอย่างมากในการเติมเต็มช่องว่างดังกล่าวผ่านรูปแบบการจัดการศึกษาที่ยืดหยุ่นและแตกต่างไปจากระบบการศึกษาที่คุ้นเคย ทั้งในระดับพื้นฐานการศึกษา และระดับอุดมศึกษา โดยในระดับพื้นฐานการศึกษาจะจัดการศึกษาทางไกลผ่านการศึกษาผู้ใหญ่ในอดีต หรือการศึกษานอกระบบโรงเรียน ส่วนระดับอุดมศึกษาจะจัดการศึกษาทางไกลผ่านมหาวิทยาลัยเปิดและมหาวิทยาลัยแบบตลาดวิชา รวมถึงมหาวิทยาลัยปิดเองก็มีการจัดการศึกษาทางไกลในระดับหลักสูตรด้วยเช่นกัน การเปิดโอกาสทางการศึกษาให้ทุกคนเข้าถึงการศึกษาได้เช่นนี้จึงเป็นรากฐานของแนวคิดการศึกษาตลอดชีวิต ซึ่งการศึกษาไม่จำเป็นต้องอยู่ในชั้นเรียนอีกต่อไป การศึกษาตลอดชีวิตครอบคลุมการจัดการศึกษาเพื่อวัตถุประสงค์พิเศษเข้ามาอีกด้วยโดยใช้เวลาระยะอันสั้นเพื่อเรียนรู้จนเกิดเป็นทักษะที่สามารถปฏิบัติงานหรือจัดการกับสิ่งต่าง ๆ ได้ ประกอบกับความก้าวหน้าของเทคโนโลยีดิจิทัลและความครอบคลุมของโครงข่ายอินเทอร์เน็ตที่กระจายไปทั่วในทุกพื้นที่ของประเทศไทย รวมทั้งมีราคาค่าใช้จ่ายที่ประชาชนทุกคนสามารถจับต้องได้ทำให้การเรียนรู้ทางไกลเป็นที่นิยมมากขึ้น มหาวิทยาลัยรามคำแหงเป็นสถาบันอุดมศึกษาที่ใช้การจัดการศึกษาทางไกลควบคู่กับการจัดการศึกษาในชั้นเรียน จนเกิดเป็นนิยามของการจัดการศึกษาแบบตลาดวิชาขึ้น และในยุคดิจิทัลที่หลายสิ่งกำลังเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วเช่นนี้ มหาวิทยาลัยแบบตลาดวิชาแห่งเดียวของเมืองไทยจะต้องปรับตัวเช่นไรถึงจะอยู่รอดได้ในอนาคต