รูปแบบการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบและตัวบ่งชี้การพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครู 2) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครู 3) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครู และ 4) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครู เป็นรูปแบบการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) การดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น  4 ระยะ คือ 1) ศึกษาองค์ประกอบและตัวบ่งชี้การพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์กลุ่มเป้าหมายยืนยันองค์ประกอบเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ 9 คน  2) ศึกษาสภาพที่พึงประสงค์ของการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ กลุ่มตัวอย่างการศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์เป็นผู้บริหารสถานศึกษา 132 คน ครูผู้สอน จำนวน 345 คน รวมกลุ่มตัวอย่างจำนวน 477 คน 3) สร้างและพัฒนารูปแบบการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ กลุ่มเป้าหมายในการประชุมวิพากษ์ร่างรูปแบบเป็นผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน 40 คน และกลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิในการยืนยันรูปแบบ 10 คน และ 4) ทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ กลุ่มตัวอย่างเป็นครู 40 คน
          ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบและตัวชี้วัดของผู้เรียนด้านสุขภาวะระดับมัธยมศึกษาตอนปลายรวม 4 องค์ประกอบ 45 ตัวบ่งชี้ ที่ผ่านการยืนยันความเหมาะสมและความเป็นไปได้ 2) ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันของการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง และสภาพที่พึงประสงค์ของการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุดจัดเรียงลำดับความสำคัญดัชนีของความต้องการจำเป็น อยู่ระหว่าง 0.32-0.49 3) ผลจากการสร้างรูปแบบการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยม ศึกษาบุรีรัมย์ มี 6 ส่วนประกอบด้วย 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) เนื้อหา 4) กระบวนการพัฒนา 5) การวัดและประเมินผล ผลการประเมินรูปแบบคู่มือและเอกสารประกอบการพัฒนาโดยผู้เชี่ยวชาญ พบว่าโดยรวมมีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด 4) ผลจากการทดลองใช้และประเมินประสิทธิผลของรูปแบบของการพัฒนาวิถีชีวิตแบบพอเพียงของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาบุรีรัมย์พบว่าความรู้ความเข้าใจหลังการพัฒนาสูงกว่าก่อนพัฒนาผลการประเมินพฤติกรรมพอเพียงหลังการพัฒนาสูงกว่าก่อนพัฒนาโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุดและผลการประเมินความพึงพอใจของครูต่อรูปแบบโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด