ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของคณะกรรมการตรวจสอบและธรรมภิบาลของสถาบันอุดมศึกษาภาครัฐ

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของคณะกรรมการตรวจสอบกับธรรมาภิบาล กลุ่มตัวอย่างคือมหาวิทยาลัยภาครัฐจำนวน 83 แห่ง ซึ่งรวมถึงมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐและมหาวิทยาลัยของรัฐ ข้อมูลที่เก็บรวบรวมประกอบด้วย จำนวนกรรมการตรวจสอบ จำนวนกรรมการ  ที่มีวุฒิด้านบัญชีหรือการเงิน จำนวนครั้งในการประชุมต่อปี และผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสการดำเนินงาน รวมถึงความคิดเห็นของผู้สอบบัญชีต่อรายงานการเงิน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสหสัมพันธ์เพียร์สันและการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ

            ผลการศึกษาพบว่า สถาบันอุดมศึกษาส่วนใหญ่มีผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใส การดำเนินงานอยู่ในระดับสูง สะท้อนถึงธรรมาภิบาลที่เข้มแข็ง อย่างไรก็ตามยังพบความแตกต่างด้านโครงสร้างการกำกับดูแลระหว่างสถาบัน เช่น บางแห่งไม่มีคณะกรรมการตรวจสอบหรือไม่มีกรรมการที่มีความรู้ด้านบัญชี ในขณะที่บางแห่งมีการแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบถึง 4 คน และมีจำนวนการประชุมสูงถึง 13 ครั้งต่อปี จากการวิเคราะห์สหสัมพันธ์และการถดถอยพหุคูณ พบว่า จำนวนการประชุมของคณะกรรมการตรวจสอบมีความสัมพันธ์ทางลบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) กับผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสการดำเนินงาน โดยอธิบายได้ว่า สถาบันที่มีธรรมาภิบาลในระดับสูงมีความจำเป็นในการประชุมน้อยกว่า เนื่องจากระบบควบคุมภายในมีประสิทธิภาพอยู่แล้ว ขณะที่สถาบันที่มีคะแนนธรรมาภิบาลต่ำอาจใช้ความถี่ในการประชุมเพื่อชดเชยข้อบกพร่องด้านการกำกับดูแล ในทางกลับกัน ไม่พบความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสการดำเนินงานและความคิดเห็นของผู้สอบบัญชีกับจำนวนคณะกรรมการตรวจสอบหรือจำนวนกรรมการที่มีความรู้ด้านบัญชี