มโนทัศน์ของครูวิทยาศาสตร์ในประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์และการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19
DOI:
https://doi.org/10.14456/educu.2023.26คำสำคัญ:
มโนทัศน์, ครู, วิทยาศาสตร์, ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์ โรคโควิด-19บทคัดย่อ
งานวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่าครูวิทยาศาสตร์มีมโนทัศน์เกี่ยวกับประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์หรือไม่ อย่างไร และครูวิทยาศาสตร์นำมโนทัศน์เกี่ยวกับประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์ ไปใช้ในการจัดการเรียนรู้ในยุคที่มีการแพร่ระบาดของโรค COVID-19 หรือไม่ อย่างไร การวิจัยใช้การตีความข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้จากเครื่องมือวิจัย 3 ชนิด ได้แก่ การสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง การบันทึกเสียง และแบบประเมินตนเอง พลวิจัยคือครูประจำการ จำนวน 9 คน ในชุมชนครูวิทยาศาสตร์ของโรงเรียนขนาดใหญ่แห่งหนึ่ง ในจังหวัดพิจิตร ผลการวิจัย พบว่า มากกว่าร้อยละ 50 ของครูในชุมชนแห่งนี้ มีมโนทัศน์ที่ถูกต้องและสามารถจัดการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์ได้ อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาความสัมพันธ์ของมโนทัศน์กับการจัดการเรียนรู้ ผู้วิจัยสามารถจำแนกครูได้เป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่ม 1) เข้าใจมโนทัศน์ถูกต้อง/ครบถ้วน และนำไปปฏิบัติการจัดการเรียนรู้ได้ (ร้อยละ 33.33) กลุ่ม 2) เข้าใจมโนทัศน์ไม่ถูกต้อง/ไม่ครบถ้วน แต่สามารถปฏิบัติการจัดการเรียนรู้ได้ (ร้อยละ 22.22) กลุ่ม 3) เข้าใจมโนทัศน์ถูกต้อง/ครบถ้วน แต่ไม่เคยนำไปปฏิบัติ (ร้อยละ 33.33) และ กลุ่ม 4) เข้าใจมโนทัศน์ไม่ถูกต้อง/ไม่ครบถ้วน และไม่เคยปฏิบัติการจัดการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์ (ร้อยละ 11.11) ทั้งนี้ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 กลับพบว่า เหลือครูเพียงร้อยละ 22.22 เท่านั้น ที่ยังคงจัดการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
กนกเทพ เมืองสง, คณิติณ ช่างเขียน, กัลยา กินกิ่ง, และ พงศ์ประพันธ์ พงษ์โสภณ. (2563). การตรวจสอบวรรณกรรมอย่างเป็นระบบและการสังเคราะห์งานวิจัย เรื่อง การพัฒนาการให้เหตผุลเชิงจริยธรรมด้วยการสอนวิทยาศาสตร์ โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. 13(2), 17.
กีรติกา อินทร์ชัย, นพมณี เชื้อวัชรินทร์, เชษฐ์ ศิริสวัสดิ์, และ มันทนา เมฆิยานนท์. (2564). การวิจัยเชิงปฏิบัติการในการจัดการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาตร์ที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและการคิดอย่างมีวิจารณญาณ. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ ศรีนครินทรวิโรฒ. 22(2), 1-18.
ณัฐวรรณ ศิริธร และ เอกภูมิ จันทรขันตี. (2562). การจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะที่ขับเคลื่อนด้วยกลวิธีการโต้แย้งเพื่อพัฒนาความสามารถในการสร้างคำอธิบายเชิงวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง แรง มวล และกฎการเคลื่อนที่. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร. 19(1), 130.
ณัฐวัตร อ้ายแก้ว. (2563). การพัฒนาทักษะการโต้แย้งทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นสังคมที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการสอนวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 18.
ประสาท เนืองเฉลิม. (2551). การเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ตามแนวคิด Socioscientific. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 2(3), 99–106.
พิชญา ศิลาม่อม และ ฤดีรัตน์ ชุษณะโชติ. (2562). ผลการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์เป็นฐานที่มีต่อความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารวิชาการครุศาสตร์อุตสาหกรรม พระจอมเกล้าพระนครเหนือ. 10(3), 105.
ภัณฑิลา แย้มพยุง. (2562). การจัดการเรียนรู้ด้วยประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์ผนวกการสะท้อนคิดผ่านเครือข่ายสังคมออนไลน์ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการตัดสินใจประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์ เรื่อง มนุษย์กับสิ่งแวดล้อม สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. การค้นคว้าอิสระปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร. 130.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กระทรวงศึกษาธิการ. 67.
อลิษา รัชนิพนธ์, ดวงเดือน สุวรรณจินดา, และ นวลจิตต์ เชาวกีรติพงศ์. (2564). ผลของการจัดการเรียนรู้โดยใช้ประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยาศาสตร์ เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิทยาศาสตร์และความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเกาะสิเหร่ จังหวัดภูเก็ต. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ. 21(2), 110-123.
Plummer, L., Kaygisiz, B.B., Kuehner, C.P., Gore, S., Mercuro, R., Chatiwala, N., & Naidoo, K. (2021). Teaching Online during the COVID-19 Pandemic: A Phenomenological Study of Physical Therapist Faculty in Brazil, Cyprus, and The United States. Education Sciences. 11, 130.
Norman, K. D. (1997). Interpretive ethnography: ethnographic practices for the 21st century (1st ed.). Sage publications, Inc.
Ratckiffe, D. N., & Grace, M. (2003). Science education for citizenship: Teaching socioscientific issues. Maidenhead: Open University.
Sadler, T. D. (2004). Informal reasoning regarding socio-scientific issues: A critical review of research. Journal of Research in Science Teaching. 41, 513-536.
Sadler, T. D., & Zeidler, D. L. (2004). The morality of socio-scientific issues: Construal and resolution of genetic engineering dilemmas. Science Education. 88, 4-27.
Schwartz, P. L., & Webb, G. (2002). Assessment case studies, experience and practice from higher education. London: Kogan Page.
Wilmes, S., & Howarth, J. (2009). Using issues-based science in the classroom. Journal of The Science Teacher; Washington. 76(7), 24-29.
Zeidler, D.L., & Nichols, B. (2009). Socioscientific issues: Theory and practice. Journal of Elementary Science Education. 21(2), 49–58.
Zeidler, D.L., Sadler, T.D., Applebaum, S., & Callahan, B.E. (2009). Advancing reflective judgement through socio-scientific issues. Journal of Research in Science Teaching.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
