ท่องจำอาขยานสืบสานภูมิปัญญา: การประยุกต์ใช้รูปแบบการเรียนการสอนแบบเน้นความจำ ในการท่องบทอาขยาน
คำสำคัญ:
รูปแบบการสอนแบบเน้นความจำ, บทอาขยานภาษาไทยบทคัดย่อ
บทอาขยานภาษาไทยเป็นบทประพันธ์ที่มีคุณค่า เพราะแสดงเนื้อหา ข้อคิดที่มีประโยชน์ และ/หรือ แสดงกลวิธีการประพันธ์อันประณีต หลักสูตรแกนกลางกลางศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 กำหนดให้นักเรียนท่องจำบทอาขยานทุกระดับชั้น เพื่อให้เข้าใจในคุณค่าของบทอาขยานและสามารถนำไปใช้อ้างอิงได้จากการศึกษาสภาพปัจจุบันพบว่าครูผู้สอนโดยมากมอบหมายให้นักเรียนท่องจำบทอาขยานแต่มิได้จัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนท่องจำอย่างเพียงพอ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอกิจกรรมการท่องจำบทอาขยานภาษาไทย โดยประยุกต์ใช้รูปแบบการสอนแบบเน้นความจำ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการท่องจำบทอาขยานและความตระหนักรู้ในคุณค่าของบทอาขยานที่ท่องจำ ผู้เขียนได้ยกตัวอย่างกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อท่องจำบทอาขยานเรื่อง “บทพากย์เอราวัณ” ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่ได้ทดลองใช้และพบว่านักเรียนสามารถท่องจำอาขยานได้ภายในเวลาที่กำหนด เพื่อเป็นทางเลือกสำหรับครูให้นำไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของนักเรียนแต่ละแห่งต่อไป การเรียนรู้กลวิธีการท่องจำของตนเองจะทำให้ผู้เรียนสามารถนำกลวิธีการท่องจำที่มีประสิทธิภาพไปใช้ให้เป็นประโยชน์ในการศึกษาต่อไป นอกจากนี้ยังเป็นการสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญของชาติไว้ให้คงอยู่สืบไป
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
กฤษณา คงทน. (2548). บทอาขยานภาษาไทยระดับประถมศึกษา: ลักษณะทางจริยธรรมและกลวิธีนำเสนอ (สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพมหานคร.
ทิศนา แขมมณี. (2553). ศาสตร์การสอน องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 13). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธเนศ เวศร์ภาดา. (2543). ทะเลปัญญา. กรุงเทพมหานคร: ศยาม.
พระมหาลำดวน วรปัญโญ. (2549). การศึกษาวิเคราะห์หลักพุทธธรรมที่ปรากฏในบทอาขยาน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554. กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน.
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
อัปสร สุวรรณรอด. (2544). คุณค่าในบทอาขยานภาษาไทยระดับประถมศึกษา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม.
อำนวย ใจหวัง. (2545). คุณค่าในบทอาขยานภาษาไทยระดับมัธยมศึกษา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม.
ภาษาอังกฤษ
Joyce, B., Weil, M., & Calhoun, E. (2009). Models of teaching (8th ed.). Boston, MA: Pearson.
