การพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบทดลอง เรื่อง หัตถกรรมสบู่สมุนไพร สำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น

Abstract

การสอนแบบทดลองเป็นการสอนที่ทำให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ดี แต่ในการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ และเทคโนโลยีไม่ค่อยพบเป็นการสอนแบบทดลองอย่างเต็มรูปแบบ ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลและการ พัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนแบบทดลอง เรื่อง หัตถกรรมสบู่สมุนไพร โดยใช้รูปแบบวิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการที่แบ่งเป็น 3 วงจร กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักเรียนชั้น ม.2 และ ม.3 โรงเรียนนางิ้ววิทยาสรรค์ อำเภอเขาสวนกวาง จังหวัดขอนแก่น จำนวนทั้งสิ้น 27 คน โดยแบ่งเป็นวงจรที่ 1 และ 2 อย่างละ 10 คน และวงจรที่ 3 จำนวน 7 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แผนการจัดการเรียนรู้จำนวน 1 แผน (แบ่งเป็นการสอนภาคทฤษฎี 1.5 ชั่วโมง และการสอนภาคปฏิบัติ 1.5 ชั่วโมง) 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 3) แบบประเมินทักษะการปฏิบัติงานและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ และ 4) แบบสังเกตการสอนของผู้ช่วยวิจัย ใช้สถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในการวิเคราะห์ข้อมูล

ผลการวิจัยพบว่า การสอนแบบทดลองทำให้ผู้เรียนมีค่าเฉลี่ยคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ทักษะการปฏิบัติงาน และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 70 ทุกวงจร และการพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบทดลอง พบว่า การสอนแบบทดลองให้ได้ผลดีนั้นประกอบด้วยรายละเอียดดังนี้ 1) ด้านผู้สอน ต้องกำหนดจุดมุ่งหมายและรู้จริงในเรื่องที่สอน โดยต้องฝึกทดลองก่อนสอนจริง เลือกและเตรียมวัสดุอุปกรณ์และสื่อการสอนให้เพียงพอและพร้อมใช้งาน 2) ด้านการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ ต้องให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการออกแบบการทดลองและปฏิบัติงานให้มากที่สุดเท่าที่มากได้ ให้ความรู้พื้นฐานที่ทำให้ เกิดความคิดรวบยอดที่ถูกต้อง มีใบงานการทดลองที่มีหัวข้อการทดลองครบถ้วน มีการแบ่งกลุ่มการทำงาน และให้ผู้เรียน สรุปและอภิปรายผลการทดลองของตนเอง และ 3) ด้านผู้เรียน ต้องให้ผู้เรียนเข้าใจเกี่ยวกับกิจกรรมการเรียนรู้แล้วเปิดโอกาส ให้ผู้เรียนเลือกเข้าร่วมกิจกรรมตามความสมัครใจ