ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการปกครองระบอบประชาธิปไตย และวัฒนธรรมทางการเมืองของประชาชนในหมู่บ้านประชาธิปไตยดีเด่น

บทคัดย่อ

กระทรวงมหาดไทยมีแผนปฏิบัติราชการ พ.ศ. 2566 ด้านการส่งเสริมการปกครองในระบอบประชาธิปไตย นำมาสู่การจัดกิจกรรมเพื่อคัดเลือกหมู่บ้านต้นแบบประชาธิปไตยดีเด่นระดับจังหวัด พื้นที่ที่ทำการศึกษาอยู่ในภาคใต้ของประเทศไทย และที่ได้รับรางวัลหมูบ้านต้นแบบประชาธิปไตยดีเด่นของจังหวัดใน พ.ศ. 2566 มีวัตถุประสงค์เพื่อ  1) ศึกษาความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการปกครองระบอบประชาธิปไตยของประชาชนในหมู่บ้านประชาธิปไตยดีเด่น 2) ศึกษาวัฒนธรรมทางการเมืองของประชาชนในหมู่บ้านประชาธิปไตยดีเด่น ใช้วิธีการเชิงคุณภาพ สัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 4 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้นำชุมชน กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มวัยทำงาน และกลุ่มวัยรุ่น รวม 15 คน ร่วมกับการจดบันทึกการสังเกต ตรวจสอบข้อมูลสามเส้าด้านบุคคลและแหล่งข้อมูล จากนั้นใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญแต่ละกลุ่มมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการปกครองระบอบประชาธิปไตยแตกต่างกัน ดังนี้ กลุ่มผู้นำชุมชนมีความเข้าใจในระดับการสังเคราะห์ กลุ่มผู้สูงอายุและกลุ่มคนทำงานมีความรู้ความเข้าใจในระดับความเข้าใจ ส่วนกลุ่มวัยรุ่นมีความรู้ความเข้าใจในระดับความจำ แสดงให้เห็นว่าบุคคลมีความรู้ความเข้าใจแตกต่างกันตามแต่ระดับการนำความรู้ความเข้าใจไปใช้งาน การประกอบอาชีพ และการเข้าร่วมกิจกรรมของชุมชน 2) กลุ่มผู้นำชุมชน กลุ่มผู้สูงอายุ และกลุ่มวัยทำงาน มีวัฒนธรรมทางการเมืองแบบมีส่วนร่วม ส่วนกลุ่มวัยรุ่นมีวัฒนธรรมทางการเมืองแบบไพร่ฟ้าคือมีความรู้เกี่ยวกับประชาธิปไตยแต่ไม่มีส่วนร่วมในกิจกรรมเกี่ยวกับประชาธิปไตย แสดงให้เห็นว่าคนในแต่ละชุมชนอาจมีวัฒนธรรมทางการเมืองที่แตกต่างกันได้ แต่เมื่อกลุ่มวัยรุ่นเป็นอนาคตของชุมชนและประเทศจึงควรมีการจัดกิจกรรมเกี่ยวกับประชาธิปไตยในช่วงเวลาที่กลุ่มวัยรุ่นเข้าร่วมได้ เพื่อปรับเปลี่ยนให้มีวัฒนธรรมทางการเมืองแบบมีส่วนร่วมมากขึ้นเพราะเป็นวัฒนธรรมทางการเมืองที่ส่งเสริมการปกครองระบอบประชาธิปไตย