วิเคราะห์สัมมัปปธาน 4 เพื่อการบรรลุธรรม

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง “แนวทางการเจริญสัมมัปปธาน 4 ในโพธิปักขิยธรรมเพื่อการบรรลุธรรม” มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สัมมัปปธาน 4 เพื่อการบรรลุธรรมกล่าวคือ  1. วิเคราะห์สังวรปธานคือ เพียรระวังยับยั้งบาปที่ยังไม่เกิดไม่ให้เกิดขึ้น การทำฉันทะให้เกิด พยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิตตั้งมั่นสามารถบรรลุธรรมได้ 4 อย่างคือ โสดาปัตติมรรค สกทาคามิมรรค อนาคามิมรรค และอรหัตมรรค 2. วิเคราะห์ปหานปธาน คือ เพียรละบาปอกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว การทำฉันทะให้เกิด พยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิตตั้งมั่นสามารถบรรลุธรรลุธรรมได้ 4 ย่างคือ โสดาปัตติมรรค สกทาคามิมรรค อนาคามิมรรคและอรหัตมรรค 3. วิเคราะห์ภาวนาปธาน คือ เพียรทำกุศลที่ยังไม่เกิดให้ขึ้นสามารถบรรลุธรรมได้ 4 อย่างคือ โสดาปัตติมรรค สกทาคามิมรรค อนาคามิมรรค และอรหัตมรรค 4. วิเคราะห์อนุรักขนาปธานคือ เพียรรักษากุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้วให้ตั้งมั่นมิให้เสื่อมและ เจริญยิ่งขึ้นไป สามารถบรรลุธรรมได้ 4 อย่างคือ โสดาปัตติมรรค สกทาคามิมรรค อนาคามิมรรค และอรหัตมรรค