บูรณาการการจัดการความโกรธตามหลักจิตวิทยาด้วยหลักธรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความโกรธเป็นอารมณ์ด้านลบของมนุษย์ที่ส่งผลกระทบทั้งเชิงลบและเชิงบวก โดยแนวคิดทางจิตวิทยาสมัยใหม่เห็นว่าควรใช้ประโยชน์จากความโกรธอย่างสร้างสรรค์ สำหรับพระพุทธศาสนาเห็นว่าควรกำจัดความโกรธให้หมดไป ดังนั้นบทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎี และการจัดการความโกรธทางจิตวิทยา 2) เพื่อศึกษาหลักธรรมระงับความโกรธในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท และ 3) เพื่อบูรณาการการจัดการความโกรธตามหลักจิตวิทยาด้วยหลักธรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท ใช้การวิจัยแบบผสมวิธี โดยใช้แนวคิดการจัดการความโกรธทางจิตวิทยาของสปิลเบอร์เกอร์ เป็นกรอบการวิจัย กลุ่มตัวอย่างเป็นบุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 20 ปี จำนวน 415 คน เก็บตัวอย่างแบบ Snowball ด้วยแบบประเมินการแสดงความโกรธ (STAXI) ผลการวิจัยพบว่า 1) จิตวิทยาเห็นว่าความโกรธเป็นอารมณ์ตามธรรมชาติของมนุษย์ ส่งผลกระทบทั้งด้านบวกและด้านลบ จึงควรเลือกใช้ประโยชน์อย่างสร้างสรรค์ 2) พุทธศาสนาเห็นว่าความโกรธเป็นอกุศลกรรมส่งผลกระทบด้านลบจึงควรกำจัด ด้วยหลักธรรมคือ หลักไตรสิกขา ฆราวาสธรรม ปธาน 4 อริยสัจ 4 เมตาธรรม และการเจริญวิปัสสนาภาวนา และ 3) การบูรณาการการจัดการความโกรธตามหลักจิตวิทยาด้วยหลักธรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท คือ FIRE-UP Model มีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ด้วยค่าสถิติ c2df=1 = 14.46 , P-value = 0.01, CMIN/DF= 14.944, GFI = .978, CFI = .915, NFI = .915, RMR = .014, RMSEA = .203 , AVE = .38 และ CR = .73
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2562). รายงานการฆ่าตัวตายของคนไทย. สืบค้นเมื่อ 6 สิงหาคม 2563, จาก https://www.dmh.go.th/report/suicide/age.asp.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2562). รายงานประจำปีกรมสุขภาพจิต ปีงบประมาณ 2562. กรุงเทพฯ: ละม่อม.
จารุณี แซ่ตั้ง, ดุษฎี โยเหลา, ลือชัย ศรีเงินยวง และ สุรวุฒิ ปัดไธสง. (2559). วารสารพฤติกรรมศาสตร์, 22(1), 87-108.
จำรัส พรหมบุตร. (2565). ความโกรธในทัศนะพุทธจิตวิทยา. วารสารพุทธจิตวิทยา, 7(1), 38-45.
นเรศ กันธวงค์, เพ็ญนภา กุลนภาดล และ ประชา อินัง. (2565). การพัฒนาการจัดการความโกรธของนักศึกษาวัยรุ่นด้วยการปรึกษากลุ่มเชิงบูรณาการทฤษฎีและเทคนิคโดยมีทฤษฎีพิจารณาเหตุผลอารมณ์พฤติกรรมเป็นฐาน. วารสารวิชาการสถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 8(1), 380-396.
พระพรหมคุณาภรณ์(ป.อ.ปยุตฺโต). (2565). ทำอย่างไรจะหายโกรธ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพ: วิสคอม เซ็นเตอร์.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.(2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สำนักงานตำรวจแห่งชาติ. (2566). สถิติฐานความผิดคดีอาญา(คดี 4 กลุ่ม) 1 ต.ค.65 - 30 ต.ค. พ.ศ.2566. สืบค้นเมื่อ 10 เมษายน 2567, จาก http://thaicrimes.org/pdf/crimes/2566.pdf
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (กรกฎาคม 2563). รายงานการเข้าถึงบริการโรคซึมเศร้า. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2563, จาก https://hdcservice.moph.go.th
Adele, M. H., & Feldman, G. (2004). Clarifying The Construct of Mindfulness in the Context of Emotion Regulation and the Process of Change in Therapy. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 255-262.
American Psychology Association. (2024). Anger. Retrieved April 25, 2024, from https://www.apa.org/topics/anger
Ariyabuddhiphongs, V. (2014). Anger Concepts and Anger Reduction Method in Theravada Buddhism. Spirituality in Clinical Practice, 1(1), 56-66.
Chuosavasdi. (2018). Anger in Buddhist Philosophy: In Defence of Eliminativism(Doctoral dissertation). The University of York.
Davis, L. & Kurzban, S. (2012) Mindfulness-Based Treatment for People with Severe Mental Illness: A Literature Review. American Journal of Psychiatry, 15(2), 202-232.
Novaco R. W. (1975). Anger Control: The Development and Evaluation of An Experimental Treatment. Massachusetts: D.C. Health.
Spielberger, C. D. (1988). Manual for the state-trait anger expression inventory (STAXI). Odessa. Florida: Psychological Assessment Resources.