วิเคราะห์การสิ้นกรรมด้วยการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาวิธีการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาหลักคำสอนเรื่องกรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 3) เพื่อศึกษาเชิงวิเคราะห์การสิ้นกรรมด้วยการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา งานวิจัยเชิงเอกสาร โดยการศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาทและเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องสรุปวิเคราะห์ เรียบเรียง บรรยายเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า วิปัสสนา คือ ปัญญาหยั่งรู้หยั่งเห็นเห็นแจ้ง รูปนามตามความเป็นจริง เป็นเพียงสภาวธรรมทั้งหลายไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ไม่ใช่สัตว์ไม่ใช่บุคคล ตัวตนเราเขาไม่อยู่ในบังคับบัญชา เป็นการฝึกฝนอบรมปัญญาเพื่อถอนความหลงผิดรู้ผิดและยึดติดในสิ่งทั้งหลายได้ พ้นจากอำนาจครอบงำของกิเลสที่สุดคือนำไปสู่ความหลุดพ้นที่แท้จริงยั่งยืนถาวร
หลักคำสอนเรื่องกรรมที่สำคัญในพระพุทธศาสนามีความเกี่ยวเนื่องกับชีวิตของมนุษย์ และคติความเชื่อว่าการกระทำที่ส่งผลดีและผลร้าย ล้วนแต่เป็นการกระทำ ซึ่งเรียกว่า กรรม ที่จำแนกสัตว์ให้ทรามและประณีต เป็นกุศล และอกุศล เป็นบุญ เป็นบาป ตกอยู่ใน อำนาจ กิเลส กรรม และวิบาก เป็น วัฏจักร การหมุนเวียนไปอย่างนี้
วิเคราะห์การสิ้นกรรมด้วยการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา เป็นการเจริญภาวนาโดยมีสติเป็นประธาน คือ การทำความเห็นแจ้งให้เกิดมี คือให้เจริญยิ่งขึ้น ทำให้บุคคลเกิดปัญญาหยั่งเห็นรูป-นาม สติปัฏฐาน 4 เพื่อบรรลุอริยมรรคทั้ง 4 มีโสดาปัตติมรรคผู้ถึงกระแสพระนิพพาน จนบรรลุความเป็นพระอรหันต์สิ้นสังโยชน์แล้วใน กามราคะ ปฏิฆะ ทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ภวราคะ อิสสา มัจฉริยะ และอวิชชา เป็นการสิ้นกรรมด้วยการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
ปรียพร วิศาลบูรณ์, สุรัมภา รอดมณี, เนาวนิจ พึ่งจันทรเดช และ เบญญาภา ทนต์ประเสริฐเวช. (2566). จิตบําบัดตามแนวพุทธจิต: บทวิเคราะห์ในมิติทางการพยาบาล. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(1), 120-140.
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช), (2553) พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ คำวัด. (พิมพ์ครั้งที่ 4).กรุงเทพฯ:ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม.
พระพรหมโมลี วิลาศ ญาณวโร, 2544), โลกทีปนี. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า.
พระพุทธโฆสเถระ. (2554). วิสุทธิมรรค. สมเด็จพระพุฒาจารย์ อาจ อาสถมหาเถร แปลและเรียบเรียง. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: ธนาเพรส.
พระโสภณมหาเถระ (มหาสียาดอ). (2548). วิปัสสนานัยเล่ม 1-2. นครปฐม: ห้างหุ้นส่วนจำกัด ซีเอโอเซ็นเตอร์.
พระอรรถชาติ เดชดํารง. (2566). การแบ่งช่วงชั้นทางสังคม : มุมมองของศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และพระพุทธศาสนา. วารสารนวัตกรรมการจัดการศึกษาและการวิจัย, 5(2), 481-492.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต). (2564). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 41). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เพ็ดแอนด์โฮม.
Damnoen, P. S., Siri, P., Supattho, P. S., & Kaewwilai, K. (2021). The Development of Student Characteristics in According to the Nawaluk Framework of the Buddhist integration of Buddhapanya Sri Thawarawadee Buddhist College. Asia Pacific Journal of Religions and Cultures, 5(2), 126–135.