กลยุทธ์การจัดการศึกษาเพื่อลดภาวะเครียดและซึมเศร้าจากการเรียนสำหรับนักศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา จังหวัดเชียงใหม่
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์ภาวะเครียดและซึมเศร้าจากการเรียน 2) เพื่อพัฒนากลยุทธ์การจัดการศึกษาเพื่อลดภาวะเครียดและซึมเศร้า และ 3) เพื่อนำเสนอกลยุทธ์การจัดการศึกษาเพื่อลดภาวะเครียดและซึมเศร้าจากการเรียนของนักศึกษาในสถาบันอุดมศึกษา จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ พื้นที่วิจัย ได้แก่ สถาบันการศึกษาในจังหวัดเชียงใหม่ 2 แห่ง กลุ่มตัวอย่าง คือ นิสิต นักศึกษา จำนวน 337 คน และผู้ให้สัมภาษณ์ จำนวน 15 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการศึกษาพบว่า 1) ภาวะเครียดและซึมเศร้าจากการเรียน พบว่า นักศึกษามีภาวะเครียดและซึมเศร้าจากการเรียนอยู่ในระดับปานกลาง ปัจจัยที่ทำให้เกิดความเครียด ได้แก่ (1) การติดต่อกับหน่วยงานต่าง ๆ (2) อาจารย์คาดหวังด้านวิชาการ และสั่งงานมากเกินไป (3) กลุ่มเพื่อน มีความขัดแย้งทางความคิด (4) อาคารสถานที่ ไม่เอื้อต่อการจัดการเรียนการสอน (5) กฎ ระเบียบ ข้อบังคับ ไม่ยืดหยุ่น (6) กิจกรรมการเรียนที่เคร่งเครียดเกินไป และ (7) ปัญหาด้านครอบครัว 2) การพัฒนากลยุทธ์การจัดการศึกษาเพื่อลดภาวะเครียดและซึมเศร้า ประกอบด้วย 5 ประเด็น (1) พัฒนาขั้นตอน กระบวนการ และวิธีการให้บริการ (2) พัฒนนาอาจารย์ (3) พัฒนากิจกรรมการเรียนการสอน (4) พัฒนาสภาพแวดล้อม และ (5) พัฒนาสิ่งสนับสนุนการเรียน 3) กลยุทธ์การจัดการศึกษาเพื่อลดภาวะเครียดและซึมเศร้า ได้แก่ สถาบันการศึกษาปรับปรุงกระบวนและวิธีการให้บริการ ปรับเปลี่ยนกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ อาจารย์มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี ให้คำปรึกษาที่ดี กิจกรรมการเรียนที่เหมาะสมกับผู้เรียน และให้ความสำคัญกับความแตกต่างระหว่างบุคคล สภาพแวดล้อมเอื้อต่อการเรียน และอุปกรณ์มีประสิทธิภาพ
Article Details
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กมลาศ ภูวชนาธิพงศ์ และคณะ. (2564). นวัตกรรมสุขภาวะวิถีพุทธและพุทธจิตวิทยาบำบัดเพื่อลดปัจจัยเสี่ยง ภาวะซึมเศร้าของเยาวชน. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 6(2), 531-542.
กรมสุขภาพจิต. (ตุลาคม 2561). รายงานประจำปีกรมสุขภาพจิต. กระทรวงสาธารณสุข. https://dmh.go.th/ download/Ebooks/Annual_report_2018.pdf
กฤตพัทธ์ ฝึกฝน และคณะ. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเครียดและการจัดการกับความเครียดของนักศึกษาพยาบาล ในการขึ้นฝึกปฏิบัติทางการพยาบาลครั้งแรกบนหอผู้ป่วย. วารสารการพยาบาลการสาธารณสุขและการศึกษา, 19(1), 161-182.
กฤติยา แก้วมณี และ เฟื่องอรุณ ปรีดีดิลก. (2563). แนวทางการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อแก้ปัญหาความเครียดด้านการเรียนของนักเรียนมัธยมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา, 15(1), 1-12.
จุฑามาศ เหลืองธานี, สิน งามประโคน และพระมหาสมบัติ ธนปญฺโญ. (2561). แนวทางการลดความเครียดของครูและบุคลากรทางการศึกษากลุ่มเครือข่ายส่งเสริมประสิทธิภาพการจัดการศึกษาที่ 6 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 1. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 5(2), 30-37.
ดวงใจ วัฒนสินธุ์. (2559). การป้องกันภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่น: จากหลักฐานเชิงประจักษ์สู่การปฏิบัติ. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 24(1), 1-12.
ทิวาพร ฟูเฟื่อง และกัญญาวีร์ โมกขาว. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเครียดของนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 1 สถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐและเอกชน. วารสารพยาบาลทหารบก, 20(3), 373-382.
นิธิสนี รุจิรังสีเจริญ และคณะ. (2564). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับระดับความเครียดของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 66(1), 53-68.
เบญจพร ตันตสูติ. (25 กรกฎาคม 2560). เป็นเด็กก็เครียดได้นะ. มติชน ออนไลน์. https://www.matichon. co.th/lifestyle/news_610320
ภุชงค์ เหล่ารุจิสวัสดิ์. (9 มีนาคม 2561). สื่อสารให้เข้าใจความเครียดในเด็กวัยรุ่น. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. https://www.chula.ac.th/cuinside/7625/
มาโนช หล่อตระกูล. (9 เมษายน 2557). โรคซึมเศร้าโดยละเอียด. คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล.
https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/ 09042014-1017
จิตริน ใจดี. (10 เมษายน 2562). ปรับระบบความคิด ลดวิกฤติการฆ่าตัวตาย. โรงพยาบาลกรุงเทพ. https://www.bangkokhospital.com/content/attitude-adjustment-for-suicide-prevention
โรงเรียนสุเหร่าลาดพร้าว. (ตุลาคม 2562). คู่มือการจัดการความเครียด สำหรับผู้ปฏิบัติงานสอน. สำนักงานเขตวังทองหลาง.
https://webportal.bangkok.go.th/upload/user/00000097/Knowledge/School/stressful %20book.pdf
วิมลวรรณ ปัญญาว่อง และรัตนศักดิ์ สันติธาดากุล. (2563). ความชุกของภาวะซึมเศร้าและความเสี่ยงฆ่าตัวตายในวัยรุ่นไทย: การสำรวจโรงเรียนใน 13 เขตสุขภาพ. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย, 28(2), 136-146.
สายฝน สีนอเพีย และรุจิรา ดวงสงค์. (2564). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเครียดและภาวะซึมเศร้าในนักศึกษาระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ 1 มหาวิทยาลัยขอนแก่น. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 12(3), 10-23.
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (1 พฤศจิกายน 2563). รายงานการเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคซึมเศร้าปีงบประมาณ 2564 เดือน ตุลาคม 2563. กระทรวงสาธารณสุข. https://www.thaidepression.com/ www/report/main_report/pdf/ahb-10-20_mix_HDC.pdf
สิทธิพร เกษจ้อย. (2564). การลดความเครียดและพฤติกรรมการจัดการความเครียดของกลุ่มเกษตรกรที่เป็นสมาชิกธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ตำบลบ้านฝาง อำเภอกระนวน จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง, 10(1), 89-100.
สิรินิตย์ พรรณหาญ, บุญมี พันธุ์ไทย และ กมลทิพย์ ศรีหาเศษ. (2561). ปัจจัยที่มีผลต่อความเครียดในการเรียนของนักศึกษาแพทย์ชั้นปีที่ 4-6 คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and Arts), 11(3), 2579-2593.
อรพรรณ ลือบุญธวัชชัย และพีรพนธ์ ลือบุญธวัชชัย. (2553). การบำบัดรักษาทางจิตสังคมสำหรับโรคซึมเศร้า. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Beck, J. S. (2011). Cognitive Behavior Therapy: Basics and Beyond. New York: Guilford.
Dorland, N. A. (1994). Dorland’s Illustrated Medical Dictionary. Philadelphia: W.B. Sauders.
Farmer, R. E, Lym, H. M., & Reinhold, W. H. (1984). Stress Management for Human Services. Beverly Hills: Stage Publications.
Miller, B. F., & Keane, C. B. (1972). Encyclopedia and Dictionary of Medicine and Nursing. Philadelphia: W. B. Saunders.
Selye, H. (1956). The Stress of Life. New York: McGraw-Hill.