การพัฒนารูปแบบช่องแสงไม้ไผ่สำหรับผู้สูงอายุในที่พักอาศัยที่ใช้ภูมิปัญญาชาวบ้านโดยเทคนิคการสะท้อนแสง (Bamboo Louvers Design for the Elder in Local Wisdom Resident by Daylight Reflecting Technique)

Abstract

จากการสำรวจกรณีภายในบ้านผู้สูงอายุในชนบท จังหวัดเชียงราย ที่มีสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมของแสงสว่างที่ไม่เพียงพอ จากช่องแสงขนาดเล็กที่ทำให้เกิดแสงบาดตา เกิดความอับชื้นและร้อน จึงมีวัตถุประสงค์ทำการศึกษาและออกแบบช่องแสงระบายอากาศโดยใช้วัสดุไม้ไผ่ซึ่งเป็นวัสดุพื้นถิ่นต้นทุนต่ำ ง่ายต่อการทำด้วยภูมิปัญญาและเครื่องมือชาวบ้าน ลดการใช้วัสดุอุตสาหกรรมและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยมีการสร้างต้นแบบด้วยวิธีการทดลองค่าที่เกี่ยวกับแสงสว่างจากการจำลองสภาพด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ประกอบการคำนวณ สำหรับช่องหน้าต่างกว้าง 1 เมตร ซึ่งมีขั้นตอนหลักๆ คือ  การหาค่าระดับความเข้มแสงสว่างเฉลี่ยของห้อง, การทดสอบหาค่าแสงบาดตา และการทดสอบหาการป้องกันรังสีตรงที่สะท้อนเข้าถึงพื้นที่ของห้องเพื่อเป็นการกระจายแสงที่ไม่จ้ามากเกินไป ทั้งนี้ได้หาลักษณะของการติดตั้งที่มีความสม่ำเสมอตลอดปีให้ได้มากที่สุด  เพื่อให้ได้แนวทางการออกแบบและการติดตั้งแผงบังแดดไม้ไผ่ที่มีความเหมาะสมกับสุขภาวะและสภาพแวดล้อมภายในห้องของผู้สูงอายุ ผลการวิจัยพบว่าสามารถแบ่งลักษณะรูปแบบและการติดตั้งที่เหมาะสมได้เป็นสองรูปแบบคือการติดตั้งแผงบังแดดไม้ไผ่ที่มีมุมเอียงของการติดตั้ง 0 องศาและ 15 องศากับแนวราบ ได้แก่ การติดตั้งแผงบังแดดไม้ไผ่ทาสีขาวหรือเคลือบแลคเกอร์ ที่ติดตั้งในทิศตะวันออกและทิศตะวันตก

A survey of the elderly homes in Chiang Rai province, which was an inappropriate environment, found that there is inadequate lighting such as a small light that causes of glare, humid and hot. This paper aims to study and design a window that builds from bamboo material, which is a low cost material and easy to do with the wisdom and folklore tools in order reduce the use of industrial materials and encourage the use of environmentally friendly materials. The experiments tried to develop the prototype by the simulation with computer program for 1.0-1.5 meter wide of the window. The main step is to determine the average illuminance on the working plane and wall surface, to test the illuminance level and glare, to test the protection and to test the reflective daylight access into the room, 3x3m2, not too bright by the reflective bamboo louvers. Finally, the finding exhibits a way of normal installation throughout the year as possible. For the design guideline and installation the bamboo louvers are suitable to the room environment and healthy for the elderly. Finally, the design can be characterized by style and proper installation are 0 degrees and 15 degrees to the horizontal, including the coating with white painting and lacquer on the east and the west.