ความต้องการข่าวสาร การใช้สื่อ และนิสัยการเปิดรับสื่อของผู้สูงอายุไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง “ความต้องการข่าวสาร การใช้สื่อ และนิสัย การเปิดรับสื่อของผู้สูงอายุไทย” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สํารวจความ ต้องการข่าวสารของผู้สูงอายุไทย 2) เพื่อสํารวจนิสัยการเปิดรับสื่อ ของผู้สูงอายุไทย และ 3) เพื่ออธิบายลักษณะการใช้สื่อของผู้สูงอายุไทย ใช้วิธีการวิจัยเชิงสํารวจ (Survey Research) โดยใช้แบบสอบถาม เป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูล วัดผลแบบครั้งเดียว (One-shot Case Study) และทําการเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป จํานวน 406 คน ในเขตกรุงเทพมหานคร และจังหวัดนครราชสีมา ซึ่งเป็นจังหวัดที่มีจํานวนผู้สูงอายุมากที่สุด 2 อันดับแรก
ผลการวิจัยสรุปได้ดังต่อไปนี้
- ผู้สูงอายุมีความต้องการข่าวสารด้านเหตุการณ์ ความเคลื่อนไหวในประเทศไทย ความรู้ด้านสุขภาพร่างกาย ศาสนา/ธรรมะ ข้อมูลเกี่ยวโรคภัยไข้เจ็บ การรักษาพยาบาล กิจกรรมการพักผ่อน คลายเครียด ความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม ความรู้ด้านสุขภาพจิต สวัสดิการสังคมที่รัฐจัดให้ เช่น ประกันสังคม สุขภาพ และข้อมูลด้านโภชนาการในระดับมาก
ผลการทดสอบสมมติฐานพบว่าความต้องการข่าวสาร ด้านความรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ด้านกฎหมาย ด้านการเงิน ด้านข้อมูลการประกันชีวิต ทรัพย์สิน ด้านบ้านพักที่อยู่ อาศัยด้านเหตุการณ์ และด้านความเคลื่อนไหวในต่าง ประเทศ ของผู้สูงอายุมีความแตกต่างกันในแต่ละช่วงอายุ อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ ที่ระดับความเชื่อมั่น .05
- ผู้สูงอายุมีนิสัยการเปิดรับสื่อในภาพรวม คือ เปิดรับสื่อเป็นประจํามากที่สุด ได้แก่ โทรทัศน์ บุคคล ใกล้ชิด และโทรศัพท์มือถือ กล่าวคือ ผู้สูงอายุมักจะชม โทรทัศน์มากที่สุด โดยรับชมสถานีโทรทัศน์ ช่อง 3 ช่อง 7 และชมรายการข่าวเป็นประจํา มักจะชมในช่วงเวลา 17.01-21.00 น. ซึ่งใช้เวลาในการชมโทรทัศน์ต่อครั้ง 1-3 ชั่วโมง และมีการสนทนาพูดคุยเรื่องทั่วไปกับลูกหลาน/ ญาติ และมีการใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่พูดคุยเรื่องทั่วไปกับ ลูกหลาน/ญาติ และมักจะใช้ในช่วงเวลา 13.01-17.00 น. มากที่สุด
ผลการทดสอบสมมติฐานพบว่า นิสัยการเปิดรับสื่อ วิทยุ หนังสือพิมพ์ และโทรศัพท์มือถือเกี่ยวข้องกับ ช่วงอายุที่แตกต่างกันของผู้สูงอายุอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ ที่ระดับความเชื่อมั่น .05
- การใช้สื่อของผู้สูงอายุในภาพรวมสามารถสรุป ได้ว่ามี 7 ลักษณะ ได้แก่ 1) แลกเปลี่ยนความคิดเห็น เรื่องราวต่างๆ กับคนรอบข้าง 2) ลดความรู้สึกขาดความ มันคงในการใช้ชีวิต 3) สร้างความสุขกับเพื่อน สังคมครอบครัว 4) รับรู้เรื่องราวเหตุการณ์ในสังคม และชีวิต ประจําวัน 5) ทําความเข้าใจตนเอง และเป็นแรงบันดาลใจ ให้กับตนเอง 6) ผ่อนคลายความตื่นตาตื่นใจ ฆ่าเวลาและ 7) หลีกหนีจากความรู้สึกโดดเดี่ยว หลีกหนีจากสังคม
- ความคิดเห็นผู้สูงอายุที่มีต่อสื่อต่างๆ พบว่า สื่อ โทรทัศน์และสื่อบุคคลเป็นสื่อที่ให้ความรู้ แรงบันดาลใจ ในการใช้ชีวิต และความบันเทิงในระดับมาก ในขณะที่สื่อ วิทยุ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร ภาพยนตร์ และอินเทอร์เน็ต อยู่ในระดับปานกลาง
Article Details
ประเภทบทความ
Articles
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
กระทรวงสาธารณสุข. (2549). โครงการวิจัยการสํารวจและศึกษาภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุ 4 ภาคของไทย, ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จํากัด. กระทรวงสาธารณสุข, กรมการแพทย์, สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ.
นิภา วินิจ และนาฏยา ตนานนท์. (2531), บทบาทของโทรทัศน์ที่มีต่อผู้สูงอายุในเมืองและชนบท จังหวัดเชียงใหม่,รายงานวิจัย, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, ภาควิชาการสื่อสารมวลชน, คณะมนุษยศาสตร์.
บรรลุ ศิริพานิช. (2548). คู่มือผู้สูงอายุฉบับสมบูรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 20 กรุงเทพฯ : หมอชาวบ้าน (พิมพ์เนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระชนมายุครบ 72 พรรษาและในโอกาสที่องค์สหประชาชาติประกาศให้เป็นปีผู้สูงอายุสากล 2542.
ประมวญ พิรัชพันธุ์. (2543). การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในสังคมไทยด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ปราโมทย์ ประสาทกุล และปัทมา ว่าพัฒนวงศ์. (2553). นิยามผู้สูงอายุด้วยช่วงชีวิตข้างหน้า ใน สุชาดา ทวีสิทธิ์ และสวรัย บุณยมานนท์ (บรรณาธิการ), คุณค่าผู้สูงอายุในสายตาสังคมไทย. (น. 15-28), มหาวิทยาลัยมหิดล, สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดือนตุลา จํากัด.
ปรีชา อุปโยคิน. (2551). ความสุขของผู้สูงอายุ ใน สมศักดิ์ วรคามิน และคณะ (บรรณาธิการ), การดูสุขภาพผู้สูง
อายุแบบบูรณาการ. (น. 31-36), นนทบุรี : สํานักการแพทย์ทางเลือก ปี 2568 รับมือผู้สูงอายุล้นเมือง. (15 ตุลาคม 2553). แนวหน้า. สืบค้นเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2554, จาก www.naewna.com/
พรเพ็ญ พยัคฆาภรณ์. (2539), การเปิดรับการใช้ประโยชน์และความพึงพอใจจากสื่อมวลชนของผู้สูงอายุไทย.วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์.
เพ็ญพิไล ฤทธนาคณานนท์. (2549). พัฒนาการมนุษย์, กรุงเทพฯ : คณะจิตวิทยา, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มารตี ถิรธนกุล. (2548). ความต้องการ การใช้ประโยชน์ และความพึงพอใจ รายการวิทยุกระจายเสียงสําหรับผู้สูงอายุ. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2551). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2551. กรุงเทพฯ :
ทีคิวพี จํากัด มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2558) รายงานประจําปีสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2553. กรุงเทพฯ : ที่คิวพี จํากัด
ยุบล เบ็ญจรงค์กิจ. (2534). การวิเคราะห์ผู้รับสาร. เอกสารอัดสําเนา, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์
ยุบล เบ็ญจรงค์กิจ และคณะ. (2552, ตุลาคม), การศึกษาพฤติกรรมการเปิดรับ ความต้องการการใช้และความพึงพอใจต่อรายการโทรทัศน์ของผู้สูงวัยในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารนิเทศศาสตร์ มสธ, 1(1), 116-130,
ยุวดี กฤษวัฒนากรณ์. (2537), การสนับสนุนทางสังคมของครอบครัวที่มีต่อผู้สูงอายุในเคหะชุมชนทุ่งสองห้องวิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์.
เล็ก สมบัติ. (2545). การดําเนินงานด้านผู้สูงอายุของประเทศ ใน ผู้สูงอายุในประเทศไทยรายงานการทบทวนองค์ความรู้และสถานการณ์ในปัจจุบันตลอดจนข้อเสนอแนะทางนโยบายและการวิจัย รายงานการวิจัย
สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) วฤนลักษณ์ นพประเสริฐ. (2552). ความคาดหวังและความพึงพอใจต่อการเปิดรับข่าวสารจากสื่อมวลชนของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, คณะมนุษยศาสตร์.
ศิรินันท์ กิตติสุขสถิต. (2553). คุณภาพชีวิตและระดับสุขภาพจิตของผู้สูงอายุไทย. ใน สุชาดา ทวีสิทธิ์และสวรัยบุณยมานนท์ (บรรณาธิการ), คุณค่าผู้สูงอายุในสายตาสังคมไทย. (น. 149-165), มหาวิทยาลัยมหิดล.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เดือนตุลา จํากัด ศรีเรือน แก้วกังวาน. (2549), จิตวิทยาพัฒนาการชีวิตทุกช่วงวัย. พิมพ์ครั้งที่ 9 กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ศิริวรรณ ศิริบุญ. (2543). การตอบสนองต่อปัญหาและความต้องการของผู้สูงอายุ:ศึกษากรณีตัวอย่างการจัดตั้งศูนย์บริการทางสังคมสําหรับผู้สูงอายุ, กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, วิทยาลัยประชากรศาสตร์, ศูนย์ข้อมูลข่าวสารปฏิรูปประเทศไทย. รัฐบาลตั้งหลัก 5 เรื่อง รับการเปลี่ยนแปลงสู่สังคมผู้สูงอายุ สืบค้นเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2554, จาก http://www.thaireform.in.th
สมควร กวียะ. (2523). นิสัยการรับข่าวสารของประชาชนในหมู่บ้านชนบทไทย. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, สถาบันไทยคดีศึกษา.
สมมาตร คงชื่นสิน. (2539). การเปิดรับและความต้องการรายการโทรทัศน์ของผู้สูงอายุในกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์.
สุมาลี สังข์ศรี. (2543). การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในสังคมไทยด้านการรับการศึกษาความรู้ข่าวสาร ข้อมูล. รายงานการวิจัย,มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สุรกุล เจนอบรม. (2534), วิทยาการผู้สูงอายุ (Gerontology), กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะครุศาสตร์, ภาควิชาการศึกษานอกโรงเรียน.
สํานักงานสถิติแห่งชาติ. (2550). รายงานการสํารวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2550. กลุ่มสถิติ 4.
สํานักสถิติเศรษฐกิจสังคมและประชามติ 1, สํานักงานสถิติแห่งชาติ.
อรนุช เลิศจรรยารักษ์. (2552). การจัดการข้อมูลข่าวสารเพื่อการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และ สื่อสารมวลชน
อาชัญญา รัตนอุบล และคณะ. (2553). การเตรียมความพร้อมเมื่อเข้าสู่วัยผู้สูงอายุของผู้ใหญ่วัยแรงงาน. ใน สุชาดา ทวีสิทธิ์และสวรัย บุณยมานนท์ (บรรณาธิการ), คุณค่าผู้สูงอายุในสายตาสังคมไทย. (น. 221-235) มหาวิทยาลัยมหิดล, สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดือนตุลา จํากัด
ภาษาอังกฤษ
Anderson, P. A. (1984). The Role of Television in The Lives of Older Homebound Individuals. Ph.D. Thesis, State University of New York at Buffalo, Abstract Retrieved June 3, 2011, from ProQuest Databases.
Barbato, C. A & Perse, E. M. (August, 1992). Interpersonal Communication Motives and The Life Position of Elders. Communication Research, 19(4), 516-531.
Burnett, J. J. (1991, October/November). Examining the Media Habits of the Affluent Elderly. Journal of advertising research, 31(5), 33-41.
Carmichael, C. W. (1976, Spring). Communication and Gerontology: Interfacing Disciplines. Western Speech Communication, 40(2), 121-129.
Dahmen, N. S & Cozma, R. (Eds). (2008). Media Takes: On Aging. International Longevity Center -USA and Aging Services of California.
Frase, R. (2004, May). The Information World of Senior Citizens A Review of the Literature. Drexel University, retrieved June 3, 2011, from www.pages.drexel.edu/~rmf29/ Information WorldSeniors.doc
Fraze, T & Wong, N. (2008). Seeking and Scanning for Lifestyle Information From Media Sources: Healthy-Weight, Overweight, and Obese Older Americans. Retrieved August 9, 2010, from http://research.allacademic.com
Goodman, R. I. (1990, Spring). Television News Viewing by Older Adults. Journalism Quarterly, 67(1), 137-141.
Goodman, R. I. (1992). The Selection of Communication Channels by the Elderly to obtain Information. Educational Gerontology, 18(7), 701-714.
Graney, M. J. (1974). Media Use As a Substitute Activity in Old Age. Journal of Gerontology, 29(3), 322-324.
Hasselquist, A. H. (1992). Older Adults and Television use. M.A. Thesis University of Calgary (Canada), Abstract retrieved June 3, 2011, from ProQuest Databases.
Hilt, M. L & Lipschultz, J. H. (2005). Mass Media, an Aging Population, and the Baby Boomers. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers USA.
Hwang, J. C. (1974, July). Aging and Information Seeking. Communication, 3(1), 72-83,
Hwang, J. C. (1977, July). Mass Media and the Elderly. Communication, 6(2), 31-46.
Katz, E., Gurevitch, M. & Haas, H. (1973). On the Use of Mass Media for Important Things. American Sociological Review, 38, 164-181.
Khocharat, T. (1990). A Study of The Interest and Method of the Elderly in Formation Receiving : A Case study of Muang Lopburi Municipal Area. Abstract Retrieved December 15, 2011, from http://www.riclib.nrct.go.th
Koçak, A. & Terkan B. (2009). Media Use Behaviors of Elderly: A Uses and Gratifications Study on Television Viewing Behaviors and Motivations. Journal on Social & Psychological Gerontology, retrieved June 3, 2011, from http://gerobilim.com/
Laurion, S. K. (1993). The Effects of Age, Age Orientation of Message Content and Level of Audio Production on Memory for Radio News, and the Effects of Age on Metamemory. Ph.D. Thesis, University of Wisconsin-Madison, Abstract retrieved October 26, 2011, from ProQuest Databases.
Lange, R. (2008). Media Habit: Driven by Goals, Not Circumstance. Retrieved June 3, 2011, from http://www.allacademic.com
Larose, R. (2010, May). The Problem of Media Habits. Communication Theory, 20(2), 194-222.
Long, L. W. et al. (1988). A Comparative Analysis of Young, Middle-Aged, and Elder Adulta's Interpersonal Communication Motives. Abstract retrieved June 3, 2011, from http://www.eric.ed.gov/
McQuail, D. (1987). Mass Communication Theory: An Introduction. 2nd ed. UK: SAGE Publications.
McQuail, D. (2000). Mass Communication Theory: An Introduction. 4" ed. UK: SAGE Publications.
Nussbaum, J. F. (1985, Fall). Successful Aging : A Communication Model. Communication Quarterly, 33(4), 262-269.
Ngandu, K. M & O'Rourke, B. (1987, Dec). Reading Attitudes, Habits, Interests, and Motivations of the Elderly. Journal of Reading, 31(3), 280-283.
Nippon Hoso Kyokai. (NHK) (2004). What Are the Drama Viewing Patterns of Elderly Citizens in their 70s and 80s? NHK Broadcasting Culture Research Institute, Japan Broadcasting Corporation.
Oestlund, B., Jönsson, B., & Waller, P. (n.d.). Watching Television in Later Life: A Deeper Understanding of the Meaning of TV Viewing for Design in Geriatric Contexts. Rehabilitation Engineering, Department of Design Sciences, Lund University, Sweden.
Rahtz, D. R., Sirgy, M. J & Meadow, H. L. (1989). The Elderly Audience : Correlatation of Television Orientation. Journal of Advertising, 18(3), 9-20.
Reid, K. (n.d.) Lifeline or Leisure?: TV's Role in the Lives of the Elderly. Retrieved November 26, 2011, from http://www.medialit.org/
Robinson, J. D., Skill, T & Turner., J. W. (2004). Media Usage Patterns and Portrayals of Seniors. In J. F. Nussbaum, & J. Coupland (Eds.), Handbook of Communication and Aging Research. (pp. 423-446) Lawrence Erlbaum Associates, 2nd ed Publishers USA.
Rubin, A. M & Rubin, R. B. (April 1982). Older Person's TV Viewing Patterns and Motivations, Communication Research, 9(2), 287-313.
Salisbury, P. A. (1980). Aging and Communication: An Exploratory Study of Mass Media Uses And Gratification in Late Life. Ph.D. Thesis, Columbia University, Abstract retrieved June 3, 2011, from ProQuest Databases.
Salisbury, P. A. (1981, October). Older Adults as Older Readers: Newspaper Readership After Age 65. Newspaper Research Journal, 3, 38-44.
Woodress, F. A. (1989). The Impact of the Media on the Elderly (over 60) Population in America's Middletown. D.Ed. Thesis, Ball State University, Adult & Community Education.
Wright, C. R. (1988). Social Surveys and the Use of the Mass Media: The Case of the Aged. Retrieved August 9, 2012, from http://repository.upenn.edu
กระทรวงสาธารณสุข. (2549). โครงการวิจัยการสํารวจและศึกษาภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุ 4 ภาคของไทย, ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จํากัด. กระทรวงสาธารณสุข, กรมการแพทย์, สถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ.
นิภา วินิจ และนาฏยา ตนานนท์. (2531), บทบาทของโทรทัศน์ที่มีต่อผู้สูงอายุในเมืองและชนบท จังหวัดเชียงใหม่,รายงานวิจัย, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, ภาควิชาการสื่อสารมวลชน, คณะมนุษยศาสตร์.
บรรลุ ศิริพานิช. (2548). คู่มือผู้สูงอายุฉบับสมบูรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 20 กรุงเทพฯ : หมอชาวบ้าน (พิมพ์เนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระชนมายุครบ 72 พรรษาและในโอกาสที่องค์สหประชาชาติประกาศให้เป็นปีผู้สูงอายุสากล 2542.
ประมวญ พิรัชพันธุ์. (2543). การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในสังคมไทยด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ปราโมทย์ ประสาทกุล และปัทมา ว่าพัฒนวงศ์. (2553). นิยามผู้สูงอายุด้วยช่วงชีวิตข้างหน้า ใน สุชาดา ทวีสิทธิ์ และสวรัย บุณยมานนท์ (บรรณาธิการ), คุณค่าผู้สูงอายุในสายตาสังคมไทย. (น. 15-28), มหาวิทยาลัยมหิดล, สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดือนตุลา จํากัด.
ปรีชา อุปโยคิน. (2551). ความสุขของผู้สูงอายุ ใน สมศักดิ์ วรคามิน และคณะ (บรรณาธิการ), การดูสุขภาพผู้สูง
อายุแบบบูรณาการ. (น. 31-36), นนทบุรี : สํานักการแพทย์ทางเลือก ปี 2568 รับมือผู้สูงอายุล้นเมือง. (15 ตุลาคม 2553). แนวหน้า. สืบค้นเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2554, จาก www.naewna.com/
พรเพ็ญ พยัคฆาภรณ์. (2539), การเปิดรับการใช้ประโยชน์และความพึงพอใจจากสื่อมวลชนของผู้สูงอายุไทย.วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์.
เพ็ญพิไล ฤทธนาคณานนท์. (2549). พัฒนาการมนุษย์, กรุงเทพฯ : คณะจิตวิทยา, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มารตี ถิรธนกุล. (2548). ความต้องการ การใช้ประโยชน์ และความพึงพอใจ รายการวิทยุกระจายเสียงสําหรับผู้สูงอายุ. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2551). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2551. กรุงเทพฯ :
ทีคิวพี จํากัด มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2558) รายงานประจําปีสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2553. กรุงเทพฯ : ที่คิวพี จํากัด
ยุบล เบ็ญจรงค์กิจ. (2534). การวิเคราะห์ผู้รับสาร. เอกสารอัดสําเนา, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์
ยุบล เบ็ญจรงค์กิจ และคณะ. (2552, ตุลาคม), การศึกษาพฤติกรรมการเปิดรับ ความต้องการการใช้และความพึงพอใจต่อรายการโทรทัศน์ของผู้สูงวัยในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารนิเทศศาสตร์ มสธ, 1(1), 116-130,
ยุวดี กฤษวัฒนากรณ์. (2537), การสนับสนุนทางสังคมของครอบครัวที่มีต่อผู้สูงอายุในเคหะชุมชนทุ่งสองห้องวิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์.
เล็ก สมบัติ. (2545). การดําเนินงานด้านผู้สูงอายุของประเทศ ใน ผู้สูงอายุในประเทศไทยรายงานการทบทวนองค์ความรู้และสถานการณ์ในปัจจุบันตลอดจนข้อเสนอแนะทางนโยบายและการวิจัย รายงานการวิจัย
สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) วฤนลักษณ์ นพประเสริฐ. (2552). ความคาดหวังและความพึงพอใจต่อการเปิดรับข่าวสารจากสื่อมวลชนของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, คณะมนุษยศาสตร์.
ศิรินันท์ กิตติสุขสถิต. (2553). คุณภาพชีวิตและระดับสุขภาพจิตของผู้สูงอายุไทย. ใน สุชาดา ทวีสิทธิ์และสวรัยบุณยมานนท์ (บรรณาธิการ), คุณค่าผู้สูงอายุในสายตาสังคมไทย. (น. 149-165), มหาวิทยาลัยมหิดล.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เดือนตุลา จํากัด ศรีเรือน แก้วกังวาน. (2549), จิตวิทยาพัฒนาการชีวิตทุกช่วงวัย. พิมพ์ครั้งที่ 9 กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ศิริวรรณ ศิริบุญ. (2543). การตอบสนองต่อปัญหาและความต้องการของผู้สูงอายุ:ศึกษากรณีตัวอย่างการจัดตั้งศูนย์บริการทางสังคมสําหรับผู้สูงอายุ, กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, วิทยาลัยประชากรศาสตร์, ศูนย์ข้อมูลข่าวสารปฏิรูปประเทศไทย. รัฐบาลตั้งหลัก 5 เรื่อง รับการเปลี่ยนแปลงสู่สังคมผู้สูงอายุ สืบค้นเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2554, จาก http://www.thaireform.in.th
สมควร กวียะ. (2523). นิสัยการรับข่าวสารของประชาชนในหมู่บ้านชนบทไทย. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, สถาบันไทยคดีศึกษา.
สมมาตร คงชื่นสิน. (2539). การเปิดรับและความต้องการรายการโทรทัศน์ของผู้สูงอายุในกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์.
สุมาลี สังข์ศรี. (2543). การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในสังคมไทยด้านการรับการศึกษาความรู้ข่าวสาร ข้อมูล. รายงานการวิจัย,มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สุรกุล เจนอบรม. (2534), วิทยาการผู้สูงอายุ (Gerontology), กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะครุศาสตร์, ภาควิชาการศึกษานอกโรงเรียน.
สํานักงานสถิติแห่งชาติ. (2550). รายงานการสํารวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2550. กลุ่มสถิติ 4.
สํานักสถิติเศรษฐกิจสังคมและประชามติ 1, สํานักงานสถิติแห่งชาติ.
อรนุช เลิศจรรยารักษ์. (2552). การจัดการข้อมูลข่าวสารเพื่อการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และ สื่อสารมวลชน
อาชัญญา รัตนอุบล และคณะ. (2553). การเตรียมความพร้อมเมื่อเข้าสู่วัยผู้สูงอายุของผู้ใหญ่วัยแรงงาน. ใน สุชาดา ทวีสิทธิ์และสวรัย บุณยมานนท์ (บรรณาธิการ), คุณค่าผู้สูงอายุในสายตาสังคมไทย. (น. 221-235) มหาวิทยาลัยมหิดล, สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดือนตุลา จํากัด
ภาษาอังกฤษ
Anderson, P. A. (1984). The Role of Television in The Lives of Older Homebound Individuals. Ph.D. Thesis, State University of New York at Buffalo, Abstract Retrieved June 3, 2011, from ProQuest Databases.
Barbato, C. A & Perse, E. M. (August, 1992). Interpersonal Communication Motives and The Life Position of Elders. Communication Research, 19(4), 516-531.
Burnett, J. J. (1991, October/November). Examining the Media Habits of the Affluent Elderly. Journal of advertising research, 31(5), 33-41.
Carmichael, C. W. (1976, Spring). Communication and Gerontology: Interfacing Disciplines. Western Speech Communication, 40(2), 121-129.
Dahmen, N. S & Cozma, R. (Eds). (2008). Media Takes: On Aging. International Longevity Center -USA and Aging Services of California.
Frase, R. (2004, May). The Information World of Senior Citizens A Review of the Literature. Drexel University, retrieved June 3, 2011, from www.pages.drexel.edu/~rmf29/ Information WorldSeniors.doc
Fraze, T & Wong, N. (2008). Seeking and Scanning for Lifestyle Information From Media Sources: Healthy-Weight, Overweight, and Obese Older Americans. Retrieved August 9, 2010, from http://research.allacademic.com
Goodman, R. I. (1990, Spring). Television News Viewing by Older Adults. Journalism Quarterly, 67(1), 137-141.
Goodman, R. I. (1992). The Selection of Communication Channels by the Elderly to obtain Information. Educational Gerontology, 18(7), 701-714.
Graney, M. J. (1974). Media Use As a Substitute Activity in Old Age. Journal of Gerontology, 29(3), 322-324.
Hasselquist, A. H. (1992). Older Adults and Television use. M.A. Thesis University of Calgary (Canada), Abstract retrieved June 3, 2011, from ProQuest Databases.
Hilt, M. L & Lipschultz, J. H. (2005). Mass Media, an Aging Population, and the Baby Boomers. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers USA.
Hwang, J. C. (1974, July). Aging and Information Seeking. Communication, 3(1), 72-83,
Hwang, J. C. (1977, July). Mass Media and the Elderly. Communication, 6(2), 31-46.
Katz, E., Gurevitch, M. & Haas, H. (1973). On the Use of Mass Media for Important Things. American Sociological Review, 38, 164-181.
Khocharat, T. (1990). A Study of The Interest and Method of the Elderly in Formation Receiving : A Case study of Muang Lopburi Municipal Area. Abstract Retrieved December 15, 2011, from http://www.riclib.nrct.go.th
Koçak, A. & Terkan B. (2009). Media Use Behaviors of Elderly: A Uses and Gratifications Study on Television Viewing Behaviors and Motivations. Journal on Social & Psychological Gerontology, retrieved June 3, 2011, from http://gerobilim.com/
Laurion, S. K. (1993). The Effects of Age, Age Orientation of Message Content and Level of Audio Production on Memory for Radio News, and the Effects of Age on Metamemory. Ph.D. Thesis, University of Wisconsin-Madison, Abstract retrieved October 26, 2011, from ProQuest Databases.
Lange, R. (2008). Media Habit: Driven by Goals, Not Circumstance. Retrieved June 3, 2011, from http://www.allacademic.com
Larose, R. (2010, May). The Problem of Media Habits. Communication Theory, 20(2), 194-222.
Long, L. W. et al. (1988). A Comparative Analysis of Young, Middle-Aged, and Elder Adulta's Interpersonal Communication Motives. Abstract retrieved June 3, 2011, from http://www.eric.ed.gov/
McQuail, D. (1987). Mass Communication Theory: An Introduction. 2nd ed. UK: SAGE Publications.
McQuail, D. (2000). Mass Communication Theory: An Introduction. 4" ed. UK: SAGE Publications.
Nussbaum, J. F. (1985, Fall). Successful Aging : A Communication Model. Communication Quarterly, 33(4), 262-269.
Ngandu, K. M & O'Rourke, B. (1987, Dec). Reading Attitudes, Habits, Interests, and Motivations of the Elderly. Journal of Reading, 31(3), 280-283.
Nippon Hoso Kyokai. (NHK) (2004). What Are the Drama Viewing Patterns of Elderly Citizens in their 70s and 80s? NHK Broadcasting Culture Research Institute, Japan Broadcasting Corporation.
Oestlund, B., Jönsson, B., & Waller, P. (n.d.). Watching Television in Later Life: A Deeper Understanding of the Meaning of TV Viewing for Design in Geriatric Contexts. Rehabilitation Engineering, Department of Design Sciences, Lund University, Sweden.
Rahtz, D. R., Sirgy, M. J & Meadow, H. L. (1989). The Elderly Audience : Correlatation of Television Orientation. Journal of Advertising, 18(3), 9-20.
Reid, K. (n.d.) Lifeline or Leisure?: TV's Role in the Lives of the Elderly. Retrieved November 26, 2011, from http://www.medialit.org/
Robinson, J. D., Skill, T & Turner., J. W. (2004). Media Usage Patterns and Portrayals of Seniors. In J. F. Nussbaum, & J. Coupland (Eds.), Handbook of Communication and Aging Research. (pp. 423-446) Lawrence Erlbaum Associates, 2nd ed Publishers USA.
Rubin, A. M & Rubin, R. B. (April 1982). Older Person's TV Viewing Patterns and Motivations, Communication Research, 9(2), 287-313.
Salisbury, P. A. (1980). Aging and Communication: An Exploratory Study of Mass Media Uses And Gratification in Late Life. Ph.D. Thesis, Columbia University, Abstract retrieved June 3, 2011, from ProQuest Databases.
Salisbury, P. A. (1981, October). Older Adults as Older Readers: Newspaper Readership After Age 65. Newspaper Research Journal, 3, 38-44.
Woodress, F. A. (1989). The Impact of the Media on the Elderly (over 60) Population in America's Middletown. D.Ed. Thesis, Ball State University, Adult & Community Education.
Wright, C. R. (1988). Social Surveys and the Use of the Mass Media: The Case of the Aged. Retrieved August 9, 2012, from http://repository.upenn.edu
