การสื่อความหมายของภาพและกาวะหลังสมัยใหม่ในงานโฆษณาทางสิ่งพิมพ์ไทย

Main Article Content

อัญชลี พิเชษฐพันธ์
กาญจนา แก้วเทพ

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง การสื่อความหมายของภาพและภาวะหลังสมัยใหม่ ในงานโฆษณาทางสิ่งพิมพ์ไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการใช้ภาพ ในงานโฆษณาทางสิ่งพิมพ์ไทย ในเรื่องวิธีการสื่อความหมายของภาพ ผ่านแนวคิดสัญญะวิทยา (Semiotic) และการสื่อสารด้วยภาพ ตลอดจนวิเคราะห์ภาวะหลังสมัยใหม่ที่ปรากฏอยู่ในตัวบทโฆษณา ศึกษาจากโฆษณาของไทยที่ได้รับรางวัลในการประกวดรางวัลโฆษณา Adman award ตั้งแต่ปี ค.ศ.2004-2009 ผลการศึกษาจากการ วิเคราะห์เนื้อหาและวิเคราะห์ตัวบทโฆษณาดังกล่าวพบว่า โฆษณาทางสิ่งพิมพ์ของไทยที่เข้าประกวดนิยม ใช้ภาพในการสื่อสารเป็นหลักถึง 93.82% จากโฆษณา ทั้งหมด โดยภาพส่วนใหญ่เกิดจากชุดสัญญะที่ทําหน้าที่ ร่วมกันในการสื่อความหมายในลักษณะดัชนี (Index) ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ของสัญญะที่เชื่อมโยงความหมาย ของภาพและความหมายที่สื่อถึงในเชิงเหตุและผลที่ เป็นจริงหรือมีอยู่จริง กลไกการจัดเรียบเรียงภาพ (Visual Syntax) ที่นิยมใช้มากที่สุดคือการเปรียบเปรย (Analogy) ซึ่งเป็นเทคนิคของการถ่ายโอนความหมายจากสัญญะหนึ่ง ไปสู่อีกสัญญะหนึ่งที่ต้องการโดยการสื่อความหมายของ โฆษณาเน้นไปที่การใช้ความหมายแฝง (Connotation) เป็นหลัก และควบคุมทิศทางของการอ่านความหมายนั้น จากรหัสต่างๆ ในภาพ ในการวิเคราะห์ภาวะหลังสมัยใหม่ จากการสื่อความหมายของตัวบทโฆษณาในเชิงสัมพันธบท (Intertextuality) พบว่ามีการโยกย้ายพาดพิงกันของ ตัวบททั้งในด้านของการใช้ตัวบทเก่าเอามาสื่อความ หมายใหม่ และใช้ความหมายเก่ามาจับคู่กับตัวบทที่ สร้างขึ้นใหม่หากแต่ตรรกะการบริโภคที่ถูกสื่อความหมาย ในโฆษณาทางสิ่งพิมพ์ไทย พบว่าส่วนใหญ่ยังเน้นที่การ สื่อสารตรรกะการบริโภคด้านคุณค่าใช้สอย (Logic of use value) แต่เน้นไปที่มิติเชิงอารมณ์จากการใช้สอย สินค้านั้น จนอาจเรียกได้ว่าเป็นคุณค่าใช้สอยเชิงอารมณ์ (Emotional use value)

Article Details

ประเภทบทความ
Articles
ประวัติผู้แต่ง

อัญชลี พิเชษฐพันธ์

อัญชลี พิเชษฐพันธ์ (นศ.ด., นิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2554) ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจําคณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย

กาญจนา แก้วเทพ, คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

กาญจนา แก้วเทพ (Ph.D., University of Paris 7, France, 1984) ปัจจุบันดํารงตําแหน่งรองศาสตราจารย์ประจําภาควิชา การสื่อสารมวลชน คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย
กาญจนา แก้วเทพ. 2545. “ความเรียงว่าด้วยสัญญะวิทยากับสื่อสารมวลชน” มองสื่อใหม่ มองสังคมใหม่
คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กาญจนา แก้วเทพ. 2550. “เส้นทางเดินของทฤษฎีและมโนทัศน์ของการสื่อสารมวลชน”, ชุดความรู้นิเทศศาสตร์
กรุงเทพ: โครงการตํารา คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กาญจนา แก้วเทพ และสมสุข หินวิมาน, 2551. สายธารแห่งนักคิดเศรษฐศาสตร์การเมืองกับสื่อสารศึกษา กรุงเทพ: ภาพพิมพ์.
กาญจนา แก้วเทพ. 2553. “สัมพันธบท: เหล้าเก่าในขวดใหม่ในสื่อสารศึกษา”ใน แนวพินิจใหม่ในสื่อสารศึกษาโครงการเมธีวิจัยอาวุโส สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. 2554. แนะนําสกุลความคิดหลังโครงสร้างนิยม. กรุงเทพ: สํานักพิมพ์สมมติ.
ธีรยุทธ บุญมี, 2551. การปฏิวัติสัญศาสตร์ของโซซูร์ เส้นทางสู่โพสต์โมเดอร์นิสม์, กรุงเทพ: วิภาษา.
ประชา สุวีรานนท์ (ผู้แปล), 2538. “โวหารของภาพ” วารสารธรรมศาสตร์, ปีที่ 21: 2 (พ.ค.-ส.ค. 2558). : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เอนก นาวิกมูล. 2531. โฆษณาไทยสมัยแรก. กรุงเทพ. สํานักพิมพ์แสงแดด.

ภาษาอังกฤษ
Chandler, Daniel. 2002. Semiotic the Basic. London: Routledge.
Domzal, Teresa J, and Kernan, Jerome B. 1993. “Mirror, mirror: Some postmodern reflections on
global advertising”. Journal of Advertising. Vol.22.
Douglas M. Kellner and Meenakshi Gigi Durham. 2001. Media and Cultural. Victoria Australia:
Blackwell Publishing.
Evans, Jessica and Hall, Stuart. 1999. Visual Culture: The Reader. London: Sage Publications.
Hitchon, Jacqueline C, and Jura, Jerzy O. 1997. “Allegorically speaking: Intertextuality of the postmodern culture and its impact on print and television advertising”. Communication Studies. Summer.
Heiligmann, R. and Rutledge Shields, V. R. 2009. “Media Literacy, Visual Syntax, and Magazine Advertisements: Conceptualizing the Consumption of Reading by Media Literate Subjects” Paper presented at the annual meeting of the International Communication Association, Sheraton New York, New York City, NY Online . 2009-05-25 from http:// www.allacademic.com/meta/p11715_index.html
Martin Irvine. 2003. The Postmodern, Postmodernism, Postmodernity: Approaches to Po-Mo. Available from http://www.georgetown.edu/faculty/irvinem/theory/pomo.html
Messaris, Paul. 1997. Visual Persuasion: the Role of Image in Advertising. USA: Sage Publications, Inc.
Messaris, Paul. 1998 (Winter). Visual Aspects of Media Literacy. Journal of Communication.
Michael O'Shaughnessy and Jane Stadler. 2005. Media and Society. Melbourne: Oxford University press.
Morriaty, Morriaty E. 2005. “Visual Semiotics Theory”. Handbook of Visual Communication: Theory,
Methods, and Media. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Moriss, Martin. 2005. “Interpretability and social power, or why postmodern advertising works. Media Culture and Society. Vol 27.