การสร้างสรรค์หนังสือภาพสำหรับเด็กเพื่อสื่อสารประเด็นความหลากหลายทางเพศ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะสำคัญของหนังสือภาพสำหรับเด็กเพื่อสื่อสารประเด็นความหลากหลายทางเพศ, เพื่อศึกษากระบวนการสร้างสรรค์หนังสือภาพสำหรับเด็กเพื่อสื่อสารประเด็นความหลากหลายทางเพศในบริบทสังคมไทย และเพื่อศึกษาความเข้าใจในประเด็นความหลากหลายทางเพศของผู้รับสารที่ได้รับจากหนังสือภาพสำหรับเด็กเพื่อความหลากหลายทางเพศในบริบทสังคมไทย
จากผลการวิจัยพบว่าคุณลักษณะสำคัญของหนังสือภาพสำหรับเด็กเพื่อสื่อสารประเด็นความหลากหลายทางเพศ คือ การสอดแทรกประเด็นความหลากหลายทางเพศลงไปในรูปแบบการเล่าเรื่องด้วยคุณลักษณะพื้นฐานที่เรียบง่ายและคุ้นเคยดีของหนังสือภาพสำหรับเด็กโดยทั่วไป ด้วยกลวิธีการใช้สัญญะ และ/หรือการลดทอนความสมจริง โดยมีจุดประสงค์เพื่อสะท้อนการเห็นคุณค่าของบุคคล, เพื่อการให้อิสระในการเลือกและแสดงตัวตน และเพื่อการสร้างการยอมรับ
คุณลักษณะสำคัญในข้างต้น ถูกนำมาเป็นฐานคิดเพื่อเข้าสู่ขั้นตอนการสร้างสรรค์หนังสือภาพสำหรับเด็กเพื่อสื่อสารประเด็นความหลากหลายทางเพศในบริบทสังคมไทย เรื่อง ชุดใหม่ของลูกหมีซึ่งมีกระบวนการทั้งสิ้น 5 ขั้นตอน โดยในแต่ละขั้นตอนได้ทำการออกแบบและสอดแทรกแนวคิดความหลากหลายทางเพศในรูปแบบของสัญญะลงไปในองค์ประกอบของหนังสือภาพ อาทิ ตัวละคร เสื้อผ้าของตัวละคร และเนื้อหาคำบรรยาย เพื่อการสื่อสารในประเด็นการให้อิสระในการเลือกและการแสดงตัวตน และการเห็นคุณค่าและยอมรับบุคคลจากภายใน
ผลการประเมินพบว่า ผู้รับสารสามารถเข้าใจประเด็นการให้อิสระในการเลือกและการแสดงตัวตนจากหนังสือภาพเรื่อง ชุดใหม่ของลูกหมี ได้ แต่ต้องอาศัยการทำความเข้าใจร่วมกับคำอธิบายเพิ่มเติมในท้ายเล่มเพื่อให้สามารถเข้าใจสารได้ชัดเจนขึ้นผู้รับสารสามารถเข้าใจสัญญะของ “กระโปรง” และ “กางเกง” ได้ชัดเจนที่สุด โดยประเด็นการเห็นคุณค่าและยอมรับบุคคลจากภายในเกิดจากกลุ่มตัวอย่างทั้งหมดให้การยอมรับความหลากหลายทางเพศโดยภูมิหลังอยู่แล้ว แต่ยังมีบางส่วนที่ปฏิเสธการเลือกหนังสือภาพเรื่อง ชุดใหม่ของลูกหมี ให้บุตร-หลานอ่าน เนื่องจากมองว่ายังไม่จำเป็นสำหรับครอบครัวตน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กนิษฐา สุขสมัย และพิทักษ์ ศิริวงศ์. (2559). เรื่องเล่าหญิงรักหญิง: วิถีเพศของคู่รักสูงวัย. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 5(2), 123-134. http://journal.rmutto.ac.th/template/design/file_article
/article.368pdf.
จิราภรณ์ อรุณากูร. กุมารแพทย์เวชศาสตร์วัยรุ่น ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี. (21 พฤศจิกายน 2560). สัมภาษณ์.
เจด็จ คชฤทธิ์. (2554). เด็กกับหนังสือ : คู่มือเพื่อความเข้าใจเด็กและหนังสือสำหรับเด็ก. พิมพ์ครั้งที่ 1. นนทบุรี: บ้านหนังสือ.
ทัศนีย์ คำเกิงศักดิ์. (2554). การวิเคราะห์เนื้อหาเพศศึกษาและความพึงพอใจของผู้รับสารที่มีต่อคอลัมน์ "เสพสมบ่มิสม" และเว็บไซต์ meetdoctor.com. วารสารนิเทศศาสตร์, 29(1), 94-106
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. (2556). "ลูกผสม" ของวัฒนธรรมทางเพศในสังคมไทย. ใน นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ และปีเตอร์ เอ. แจ็คสัน (บรรณาธิการ), เพศ หลากเฉดสี : พหุวัฒนธรรมทางเพศในสังคมไทย. (น. 29- 53). พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. (2559). แนวคิดทฤษฎีเรื่อง "ความหลากหลายทางเพศ". วันที่เข้าถึงข้อมูล 15 กุมภาพันธ์ 2560, แหล่งที่มา www.sac.or.th/th/wp-content/uploads/2016/05/Sexual-diversity.pdf.
ปภาภรณ์ ไชยหาญชาญชัย. (2559). การรับรู้ถึงความใกล้ชิดกับพ่อแม่และการเปิดเผยตนเองของลูกในวัยรุ่น. วารสารนิเทศศาสตร์, 34(2), 107-120
รพินทร คงสมบูรณ์. อาจารย์ประจำสาขาวรรณกรรมสำหรับเด็ก มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. (22 พฤศจิกายน2560). สัมภาษณ์.
วุฒิพงศ์ ถายะพิงค์ อาจารย์, วิทยากร, นักเขียน และนักส่งเสริมสุขภาพจิต. (28 พฤศจิกายน 2560). สัมภาษณ์.
สังคมไทยคิดอย่างไรกับเพศที่ 3. (2560). วันที่เข้าถึงข้อมูล 20 กุมภาพันธ์ 2560, แหล่งที่มา http://nidapoll.
nida.ac.th/index.php?op=polls-detail&id=317.
สังคมไทยเปิดใจรับเพศที่สาม เหตุสื่อเป็นตัวแปรสำคัญ. (2559). วารสารดิจิตอล มหาวิทยาลัยรังสิต. วันที่เข้าถึงข้อมูล 22 กุมภาพันธ์ 2560, แหล่งที่มา http://www.jr-rsu.net/article/2256.
