Synthesis of status and knowledge of theses on entertainment media of Faculty of Communication Arts Chulalongkorn University between 1981 and 2015
Main Article Content
Abstract
This qualitative research aimed to serve three main purposes. (1) to analyze the status and knowledge of theses on entertainment media of Faculty of Communication Arts Chulalongkorn University (2) to synthesize the research methodologies and methods of theses on entertainment media in the Faculty of Communication Arts Chulalongkorn University (3) to make suggestions and develop the essence of theses on entertainment media in the future. The research scrutinized 333 theses from the year 1981-2015. They can be divided into 9 categories, embracing from descending order: movies, TV series, song and music, cartoons and animation, integrated and cross media, folk and traditional media, stage theatre, literature, and radio drama. The research found that theoretical frameworks utilized in the theses are (1) theories and frameworks of roles, functions, uses and gratifications and social functions of entertainment media; (2) theories and frameworks of aesthetics, characteristics, forms, and structures of entertainment media; (3) theories and frameworks of integration, cross-media, new media and creation of entertainment media; (4) critical theories and frameworks of entertainment media. Documentary research is used the most with (in-depth) interview and content analysis methods. According to the finding from analyzing and synthesizing 333 theses, there are 8 concentrated areas of studies: (1) content and context, (2) composition and characteristics, (3) control, (4) commerce, (5) craftsman and creator, (6) audience (consumer), (7) cross platform and culture, and (8) creation. To conclude, the research results can be seen that in the early period, theses focused on the media structures, status, and roles, use and gratifications in entertainment media as well as other various usage. Later on, more theses focused on the nature of the media, forms and features including cross-media which has brought to practice-based and creative works.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กาญจนา แก้วเทพ และคณะ. (2543). สื่อเพื่อชุมชน: การประมวลองค์ความรู้. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
กาญจนา แก้วเทพ. (2552). สื่อสารมวลชน : ทฤษฎีและแนวทางการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กุสุมา รักษมณี. (2534). การวิเคราะห์วรรณคดีไทยตามทฤษฎีวรรณคดีสันสกฤต, (พิมพ์ครั้งที่ 2).กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร.
กำจร สุนพงษ์ศรี. (2559). สุนทรียศาสตร์: หลักปรัชญาศิลปะ ทฤษฎีทัศนศิลป์ ศิลปวิจารณ์, (พิมพ์ครั้งที่ 3 ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กำจร หลุยยะพงศ์ และ สมสุข หินวิมาน. (2551). ภาพยนตร์ไทยในรอบสามทศวรรษ (พ.ศ. 2520-2547): กรณีศึกษาตระกูลหนังผี หนังผี และหนังยุคหลังสมัยใหม่. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ไกรลาศ จิตร์กุล. (มปป.). “Practice as Research in Performing Arts: การสร้างสรรค์งานศิลปะการแสดงที่มีฐานการหาข้อมูลจากวิธีวิจัย (งานวิจัยสร้างสรรค์)”. บทความประกอบการประชุมวิชาการเรื่องการวิจัยนาฏกรรมแนวสร้างสรรค์.
จิธิวดี วิไลลอยและอัศวิน เนตรโพธิ์แก้ว. (2559). “การปรับแปลงความหมายผีในละครโทรทัศน์ไทย”วารสารนิเทศศาสตร์ ปีที่ 34 ฉบับที่ 2, พฤษภาคม - สิงหาคม 2559 หน้า 47-70.
ชาลิสา มากแผ่นทอง. (2559). การวิจัยการสื่อสาร. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชาย โพธิสิตา. (2552). ศาสตร์และศิลป์ แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งฯ.
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2555). สัญวิทยา, โครงสร้างนิยม, หลังโครงสร้างนิยมกับการศึกษารัฐศาสตร์ = Semiology, structuralism, post-structuralism and the study of political science, (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: วิภาษา.
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2556). ภาษากับการเมือง/ความเป็นการเมือง, (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: วิภาษา.
ถิรนันท์ อนวัชศิริวงศ์ และคณะ (2543). นิเทศศาสตร์กับเรื่องเล่าและการเล่าเรื่อง: วิเคราะห์การศึกษาจินตคดี-จินตทัศน์ในสื่อร่วมสมัย. โครงการสื่อสันติภาพ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ถิรนันท์ อนวัชศิริวงศ์. (2547). “สุนทรียนิเทศศาสตร์: เอกภาคในทวิภาคแห่งองค์ความรู้การสื่อสาร”. ใน ถิรนันท์ อนวัชศิริวงศ์. (2547). สุนทรียนิเทศศาสตร์: การศึกษาสื่อสารการแสดงและสื่อจินตคดี (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาวาทวิทยาและสื่อสารการแสดง คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธเนศ วงศ์ยานนาวา. (2557). เมื่อฉันไม่มีขน ฉันจึงเป็นศิลปะ. กรุงเทพมหานคร: สมมติ.
ธีรยุทธ บุญมี. (2551). มิเชล ฟูโกต์ (Michel Foucault). กรุงเทพมหานคร : วิภาษา.
ธีรยุทธ บุญมี. (2558). การปฏิวัติสัญศาสตร์ของโซซูร์: เส้นทางสู่โพสต์โมเดอร์นิสม์, (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร : วิภาษา.
นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2538). โขน, คาราบาว, น้ำเน่าและหนังไทย: ว่าด้วยเพลง, ภาษา และนานามหรสพ. กรุงเทพฯ: มติชน
ปิยวดี มากพา (2555). “การสังเคราะห์งานวิจัยทางนาฏศิลป์ไทย.” วารสารสถาบันวัฒนธรรมและศิลปะ, ปีที่ 14 ฉบับที่ 1 (27) กรกฎาคม - ธันวาคม 2555. หน้า 112-117.
ปิยวดี มากพา (2557). รายงานการวิจัย นาฏศิลป์ไทย: การสังเคราะห์องค์ความรู้จากวิทยานิพนธ์ด้านนาฏศิลป์ไทย. นาฏศิลป์ไทย มหาวิทยาลัยรีนครินทรวิโรฒ.
ประภัสสร จันทร์สถิตย์พร. (2560). การวิจัยเอกสารในฐานะเครื่องมือการศึกษาเชิงวาทวิทยาและสื่อสารการแสดง. สืบค้นจาก https://scn.ncath.org/articles/documentary-research-in-sppa-studies/. เข้าถึงเมื่อ 1 กันยายน 2560
ประเสริฐ ศีลรัตนา. (2542). สุนทรียะทางทัศนศิลป์. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.
ปรีดา อัครจันทโชติ (2557). การข้ามพ้นวัฒนธรรมของสื่อการแสดงงิ้วในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มิตราภรณ์ อยู่สถาพร. (2541). “การซึมซับและดัดแปลงสื่อวัฒนธรรมต่างชาติให้เข้ากับวัฒนธรรมดั้งเดิม: กรณีศึกษาประเทศฮ่องกง”. ใน กาญจนา แก้วเทพ, บรรณาธิการ. (2541). โลกของสื่อ. กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาการสื่อสารมวลชน คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
รัตนะ บัวสนธ์. (2554). วิธีการวิจัยเชิงผสมผสานทางการศึกษา: Mixed Method in Education Research. เข้าถึงได้ที่ http://www.rattanabb.com/html/r5.pdf เมื่อ 20 มิถุนายน 2560.
วรรณดี สุทธินรากร. (2556). การวิจัยเชิงคุณภาพ: การวิจัยในกระบวนทัศน์ทางเลือก. กรุงเทพมหานคร: ศยาม.
วรรณพิมล อังคศิริสรรพ, แปล. (2547) บาร์ตส์, โรล็องด์: มายาคติ แปลจาก Mythologies, (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: คบไฟ.
สุกัญญา สมไพบูลย์. (2551). การสังเคราะห์องค์ความรู้สื่อสารการแสดงประเภทสื่อพื้นบ้าน: รายงานผลการวิจัย. กรุงเทพมหานคร: คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุกัญญา สมไพบูลย์ (2560). การข้ามพ้น ‘ตะวันออก’ พบ ‘ตะวันตก’ ในการแสดง: แนวนิยามเบื้องต้นแห่งกรอบแนวคิดการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมในสื่อสารการแสดง สืบค้นจากhttps://scn.ncath.org/articles/documentary-research-in-sppa-studies/. เข้าถึงเมื่อ 15 ธันวาคม 2560.
สุจิตรา จงสถิตวัฒนา. (2550). “กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวานในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย: อาหารกับอารมณ์สะเทือนใจ”. ใน รวมบทความวิจัย ยำใหญ่ใส่สารพัด. กรุงเทพมหานคร: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุรเดช โชติอุดมพันธ์. (2559). ทฤษฎีวรรณคดีวิจารณ์ตะวันตกในคริสต์ศตวรรษที่ 20. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เสฐียรโกเศศ. (2546). การศึกษาวรรณคดีแง่วรรณศิลป์, (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: ศยาม.
อมาวสี อัมพันศิริรัตน์ (2557). “มโนทัศน์ของการวิจัยเชิงคุณภาพ” The Southern College Network
Journal of Nursing and Public Health ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม - สิงหาคม 2557: 68-80.
อรวรรณ ปิลันธน์โอวาท. (2546). กรอบวาทกรรมวิเคราะห์กับกรณีศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อานันท์ กาญจนพันธุ์. (2553). ทฤษฎีและวิธีวิทยาของการวิจัยวัฒนธรรม: การทะลุกรอบและ
กับดักของความคิดแบบคู่ตรงกันข้าม, (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์.
อานันท์ กาญจนพันธุ์. (2555). คิดอย่างมิเชล ฟูโกต์ คิดอย่างวิพากษ์ : จากวาทกรรมของอัตบุคคลถึงจุดเปลี่ยนของอัตตา, (พิมพ์ครั้งที่ 2 ฉบับแก้ไขปรับปรุง). เชียงใหม่: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
อุทุมพร จามรมาน. (2531). การสังเคราะห์งานวิจัย : เชิงปริมาณเน้นวิธีวิเคราะห์เมตต้า. กรุงเทพฯ: ฟันนี่พับลิชชิ่ง
อุบลรัตน์ ศิริยุวศักดิ์, ถิรนันท์ อนวัชศิริวงศ์, และ ศุจีรา สุนีรานนท์ (กองบรรณาธิการ) (2543). จินตทัศน์ทางสังคมในภาษาสื่อมวลชน (พิมพ์ครั้งที่ 2). โครงการสื่อสันติภาพ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุบลรัตน์ ศิริยุวศักดิ์, บรรณาธิการ. (2545). สื่อสารมวลชนเบื้องต้น: สื่อมวลชน วัฒนธรรม และสังคม, (พิมพ์ครั้งที่ 3). โครงการสื่อสันติภาพ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุบลวรรณ เปรมศรีรัตน์. (2558). “การเล่าเรื่องทางนิเทศศาสตร์: ศึกษาจากงานวิจัย” ใน วารสารนิเทศศาสตร์และนวัตกรรมการจัดการ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. ปีที่ 2 ฉบับที่ 1 (ม.ค.-มิ.ย. 2558).
เอกณรงค์ วรสีหะ. (2553). ระเบียบวิธีวิจัยทางการสื่อสาร: กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
เอกสารประกอบการเสวนา (มปป.) “การสังสรรค์วิชาการ ละคร ชุมชน สังคม: เอกพัฒนาแห่งการสื่อสาร” มกราคม 2546. คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ภาษาอังกฤษ
Ah-Jeong, Kim. (1995). The Modern Uses of Tradition in Contemporary Korean Theatre: A Critical Analysis from an Intercultural Perspective. PhD Thesis, University of Illinois at Urbana-Champaign.
Candy, L. (2006). Practice Based Research: A Guide. Available at:
http://www.creativityandcognition.com/resources/PBR%20Guide-1.1-2006pdf. Accessed 12 February 2014.
Chari V.K. (1993). Sanskrit Criticism. Delhi: Motilal Banarsidass Publisher.
Frey, L.R., et al. (1991). Investigating Communication: An Introduction to Research Methods. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice Hall.
King, K.E. (1994). “Method and Methodology in Feminist Research: What is the Difference?”. Journal of Advance Nursing. 20, 19-22.
Lo, J. and Gilbert, H. (2002). “Toward a Topography of Cross-Cultural Theatre Praxis.” The Drama Review. Vol. 46, No. 3, pp. 31-53.
Pavis, P. (1996). The Intercultural performance Reader. London: Routledge.
Sauro, J. (2015). 4 Types of Observational Research. Available at: http://www.measuringu.com/blog/observation-role.php Accessed October, 2016.
วิทยานิพนธ์
รายชื่อวิทยานิพนธ์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 333 เล่ม สืบค้นได้จากรายงานการวิจัยการสังเคราะห์องค์ความรู้สื่อบันเทิงคดีในวิทยานิพนธ์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2524 – 2558