How Thai People Consider and Respond to Fake News

Main Article Content

Phnom Kleechaya
Phayung Meesad
Aongart Aun-a-nan
Kamonrat Kijrungpaisarn

Abstract

This research study aims to investigate how people respond to and deal with fake news. It has employed survey research methodology using sample groups which are 18 years of age and older, in a total number of 1,120 people. The participants are derived from all regions of Thailand including Bangkok and metropolitan area as well as other provinces such as Rayong, Chiang Mai, Nakhon Sawan, Ubon Ratchathani, Songkhla, and Kanchanaburi. The survey was conducted in the middle of 2020. As a result, the research found that the participants have encountered fake news in the forms of news, informative content, and posts at the high level, while they have encountered fake news in the visual-based and stance-based forms at the moderate level. When considering each sample group, the research found that the 18-22-year-olds and the 36-45-year-olds have encountered fake news in all forms at the high level. The 23-35-year-olds and the 46-55-year-olds have encountered fake news in the forms of news, informative content, and posts at the high level. Finally, the 56-59-year-olds and those older than 60 have overall encountered fake news at the moderate level. In terms of the participants’ response to fake news, the research found that the subject groups have questioned the fake news, read it with objectivity, thought that it would cause harm, informed others of the fake news, checked facts, and shared their opinion that the news might be fake. However, they have experienced falling for the fake news when only reading the headlines or the leads and believed the fake news to be true. They have also selected only the news they were interested in and believed in it right away, even though it was also suggested to them that the news might be fake.


Finally, they have shared fake news and given their opinion supporting fake news. In terms of consideration of fake news, the sample group who correctly identified fake news in the forms of personal posts considered details in the message, possibly had bias against or intention to attack the post’s owner, and responded by “not sharing” the fake news. For the sample group who incorrectly identified fake news, they considered the featured images, details in the message, and the event situations. This group responded by “sharing” the fake news. Finally, the same group who was unsure of the legitimacy of the news considered the post’s owner’s account and featured images, possibly had bias against or intention to attack the post’s owner, and responded mostly by “not sharing,” followed by “checking the legitimacy.”

Article Details

Section
Articles

References

กรุณา จีนถนอม. (2551). การรับรู้ความสำคัญของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความน่าเชื่อถือของเว็บไซต์สุขภาพ. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงการณ์มหาวิทยาลัย, คณะนิเทศศาสตร์.

ฌาธร มารศรี. (2561). ปัจจัยที่มีอิทธิพลให้บุคคลเชื่อ หรือแชร์บทความเท็จบนสื่อสังคม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี.

ณัฐนันท์ อิทธิยาภรณ์. (2562). ผลกระทบของข่าวปลอม แนวทางการรับมือของผู้บริโภคสื่อ. สำนักข่าวอิศรา. วันที่เข้าถึงข้อมูล 10 มิถุนายน 2563 แหล่งที่มา https://www.isranews.org/isranews-article/78298-fake-78298.html

พนม คลี่ฉายา. (2559). การใช้งาน ความเสี่ยง การรู้เท่าทันสื่อดิจิทัล และแนวทางการสอนเพื่อการรู้เท่าทันสื่อดิจิทัล สำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาในประเทศไทย. โครงการวิจัยระยะที่ 1. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).

พาณิชย์ สดสี. (2562). แนวทางการป้องกันและมาตรการควบคุมการเผยแพร่ข่าวเท็จในเฟซบุ๊ก. รัฏฐาภิรักษ์วารสารราย, 61(3), 40-52.

พีรพล อนุตรโสตถิ์, และเจษฎา ศาลาทอง. (ม.ป.ป.). FACT-CHECK in ACTION คู่มือภาคปฏิบัติ นักตรวจสอบข้อเท็จจริง. เอกสารประกอบงานสัมมนาเรื่อง Trusted Media Thailand:

มานะ ตรีรยาภิวัฒน์. (2561) "หยุดคิด เช็คต้นตอ" หนทางยุติ "ข่าวปลอม" ที่กำลังเป็นปัญหาโลก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 10 มิถุนายน 2563 แหล่งที่มา https://www.posttoday.com/social/general/543708

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. (2562). โครงการสำรวจความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาข่าวปลอม (Fake News). ศูนย์สำรวจความคิดเห็นบ้านสมเด็จโพลล์, สถาบันวิจัยและพัฒนา, มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา.

วิริยาภรณ์ ทองสุข. (2559). การวิเคราะห์การนำเสนอข่าวเชิงคลิกเบทของเว็บไซต์. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน.

สฤณี อาชวานันทกุล. (2561). วิธีจัดการกับ “ข่าวปลอม” : โค้ดคอมพิวเตอร์กับมาตรการทางสังคม. วันที่เข้าถึงข้อมูล 14 มิถุนายน 2563 แหล่งที่มา https://thaipublica.org/2016/12/fake-news-code-and-norms/

สุวัฒน์ เอมสัมฤทธิ์. (2561). การแสดงความเห็นด้วยอคติผ่านข่าวปลอมผ่านสื่อสังคมออนไลน์:กรณีศึกษาการเลือกตั้งประเทศไทยในปี พ.ศ. 2562. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี.

สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. (ม.ป.ป). รู้เท่าทันข่าว News Literacy. สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2560). ยุทธ์ศาสตร์ชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๗๐). สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ.

สำนักข่าวอิศรา. (2562). การตรวจสอบข่าวปลอม. วันที่เข้าถึงข้อมูล 12 มิถุนายน 2563 แหล่งที่มา https://www.isranews.org/isranews-article/75870-fakenews.html

สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน) (สพธอ.) (2562). Fake News ลวงให้เชื่อ หลอกให้แชร์. วันที่เข้าถึงข้อมูล 10 มิถุนายน 2563 แหล่งที่มา https://www.etda.or.th/content/living-in-the-fake-news-era.html

เสริมศิริ ภูศรี. (2548). ทัศนะต่อความน่าเชื่อถือของข่าวสารที่ส่งมาทางจดหมายอิเล็กทรอนิกส์.(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน

เอกพล เธียรถาวร. (2560). ปัจจัยพยากรณ์ความน่าเชื่อถือของข่าวในสื่อสังคมออนไลน์. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

Amazeen, M. A. (2017). Journalistic interventions: The structural factors affecting the global emergence of fact-checking. Journalism, 1–17.

Barthel, M., Mitchell, A., & Holcomb, J. (2016). Many Americans Believe Fake News Is Sowing Confusion. Pew Research Center.

Mena, P. (2018). Fact-checking and Facebook users’ engagement: Debunking fake news and verifying Trump’s claims. Paper presented at the annual meeting of the AEJMC, Renaissance Washington, DC Downtown Hotel, 9th Street, Washington, DC.

Nielsen, R. K., & Graves, L. (2017). “News you don’t you believe”: Audience perspectives on fake news. Retrieved June 10, 2020, from https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/201710/Nielsen%26Graves_factsheet_1710v3_FINAL_download.pdf

Parikh, S. B., & Atrey, P. K. (2018). Media-Rich Fake News Detection: A Survey. Retrieved June 10, 2020, From https://www.albany.edu/~sp191221/publications/Fake_Media_Rich_News_Detection_A_Survey.pdf

Plotnick, L., Hiltz, S. R., Grandhi, S., & Dugdale, J. (2018). Real or Fake? User Behavior and Attitudes Related to Determining the Veracity of Social Media Posts. Retrieved June 13, 2020, From https://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1904/1904.03989.pdf

Prakash, G., Verma, R. K., Ilavarasan, P. V., & Kar, A. K. (2019). Authenticating Fake News: An Empirical Study in India. In Y. Dwivedi et al. (Eds.). IFIP International Federation for Information Processing. (pp. 339–350) Published by Springer Nature Switzerland AG.

Reuter, C., Hartwig, K., Kirchner, J., & Schlegel, N. (2019). Fake News Perception in Germany: A Representative Study of People’s Attitudes and Approaches to Counteract Disinformation. 14th International Conference on Wirtschaftsinformatik, Siegen, Germany.

Shin, J., & Thorson, K. (2017). Partisan Selective Sharing: The Biased Diffusion of Fact-Checking Messages on Social Media. Journal of Communication, 67, 233–255

Tandoc, E. C., Jr. et al. (2018). Audiences’ acts of authentication in the age of fake news: A conceptual framework. new media & society, 20(8), 2745–2763.

Tandoc, E. C., Jr. Lim, D., & Ling, R. (2019). Diffusion of disinformation: How social media users respond to fake news and why. Journalism, 1–18.DOI: 10.1177/1464884919868325

Theethavat Janevatchararuk. (2019). Fake News Situations: Comparison,Factors Analysis, and Model. J. of Soc Sci & Hum, 45(1), 119-140.

Wardle. C., & Derakhshan, H. (2017). Information disorder: Toward an interdisciplinary framework for research and policy making. Strasbourg Cedex: Council of Europe.

Wardle. C., & Derakhshan, H. (2018). Thinking about ‘Information disorder’: Formats of misinformation, disinformation, and mal-information. Journalism, ‘Fake news’ & Disinformation. France. UNESCO.

Zhao, Z., et al. (2019). Fake news propagates differently from real news even at early stages of spreading. Retrieved from https://arxiv.org/pdf/1803.03443.pdf.