การรู้เท่าทันสื่อมวลชนกระแสหลักของคนกรุงเทพมหานคร

Main Article Content

พนม คลี่ฉายา

Abstract

This research is a survey research that aims at exploring media exposure, media use skill, and media literacy, and explaining the factors affect media literacy of metropolitan residents. Questionnaires are used as the collecting data tool. The sample is metropolitan residents which are youth, adolescence and elderly. The total sample is 617.
The findings reveal that the participants usually expose to television, radio and newspaper respectively. Their purpose is to receive information about current affairs and entertainment. The overall media use skill of the participants shows that they expose to 2 media types. They watch 3 television stations, listen to 1 radio station and read 1 newspaper a day. In all sample groups, media literacy is considered in high level. The research finding suggests that the components of their media literacy, which are media content comprehension, media content analysis, media evaluation, and critical judgement, are in high level; however, the safety-interaction with media content is moderate. The factors affect the level of media literacy are 1) personal demographic factors: age, gender, and education, and 2) circumstantial factors: discussion on media with family members, experience of media education, and number of media use daily.

Article Details

Section
Articles
Author Biography

พนม คลี่ฉายา, คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

พนม คลี่ฉายา (นศ.ด., จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย) ปัจจุบันดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประจำภาควิชาการประชาสัมพันธ์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

References

ภาษาไทย
จินดารัตน์ บวรวิหาร. (2548). ความรู้เท่าทันสื่ออินเทอร์เน็ตการประเมินความเสี่ยงและพฤติกรรมการป้องกันตัวเองของนักเรียนชั้นมัธยมปลายในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะนิเทศศาสตร์.
จินตนา ตันสุวรรณนนท์. (2550). ผลการฝึกอบรมเพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อของนักศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนดุสิต. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินวิโรฒ, สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์.
ดวงแก้ว เธียรสวัสดิ์กิจ. (2551). กระบวนการรู้เท่าทันสื่อโฆษณาครีมปรับผิวขาวทางโทรทัศน์ของผู้รับสารสตรี. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน.
“ต้นมะพร้าวออกลูกประหลาด คล้ายแมลง” (16 พฤษภาคม 2555) มติชน. สืบค้นเมื่อ วันที่ 2 กรกฎาคม 2555, จาก http://www.matichon.co.th
ทิพวรรณ ถาวรังกูร. (2552). ความรู้เท่าทันโฆษณาแฝงของผู้ชมรายการชิดหมอในเขตกรุงเทพมหานคร. รายงานโครงการเฉพาะบุคคล, วารสารศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน
พวงรัตน์ ทวีรัตน์. (2540) วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 7 (ฉบับปรับปรุงใหม่ล่าสุด) กรุงเทพฯ: สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา, มหาวิทยาลัยศรีนครินวิโรฒ ประสานมิตร.
พีระ จิรโสภณ และ พรรษาสิริ กุหลาย. (2549). รู้เท่าทัน “พาดหัวข่าวหนังสือพิมพ์” ใน การรู้เท่าทันข้อมูลข่าวสาร. (142-186). รายงานการวิจัย, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะนิเทศศาสตร์.
พีริยา จารุเศรษฐการ. (2549). การรู้เท่าทันบทความเชิงโฆษณาในสื่อนิตยสารสตรี. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะนิเทศศาสตร์.
เมสิริณ ขวัญใจ. (2551). เด็กกับการรู้เท่าทันสื่อโทรทัศน์. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะนิเทศศาสตร์.
ยุบล เบ็ญจรงค์กิจ. (2553). การศึกษาเพื่อจัดทำแผนการดำเนินงานการปฏิรูปสื่อ. รายงานผลการวิจัย, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
วาลี ขันธุวาร และก่อพงศ์ พลโยราช. (2552). การใช้และความพอใจกับการรู้เท่าทันสื่อโทรทัศน์: นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. รายงานการวิจัย, สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
วิโรจน์ ศรีหิรัญ. (2551). ความรู้เท่าทันหนังสือพิมพ์ของประชาชนในกรุงเทพ. รายงานการวิจัย, มหาวิทยาลัยสยาม. คณะนิเทศศาสตร์.
วิสาลักษณ์ สิทธิ์ขุนทด. (2551). การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของการรู้เท่าทันสื่อของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะครุศาสตร์.
ศรีรัช ลาภใหญ่. (2552). การสำรวจระดับความรู้เท่าทันสื่อโฆษณาและสื่อสารการตลาดสุราและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในผู้บริโภคกลุ่มเยาวชนระดับประถมปลายและมัธยมต้นในประเทศไทย. รายงานการวิจัย, สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช).
ศูนย์ข้อมูลข่าวสารปฏิรูปประเทศไทย. การเปลี่ยนแปลงประเทศไทยองค์การสื่อสารเพื่อการเรียนรู้. สืบค้นเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2555, จาก http://www.thaireform.in.th
สัณฐิตา นุชพิทักษ์. (2552). ความร้ายกาจของตัวละครในละครโทรทัศน์ไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะนิเทศศาสตร์.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2551). สรุปผลการสำรวจที่สำคัญ การสำรวจการใช้เวลาของประชากร พ.ศ. 2552. กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร, สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2553). จำนวนประชากรและบ้าน. สำนักสถิติพยากรณ์, สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2553, จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/districtList/page1.htm
สุขใจ ประเทือง. (2549). การรับรู้ของคนไทยเกี่ยวกับความสำคัญของการรู้เท่าทันสื่อในยุคโลกาภิวัฒน์. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะนิเทศศาสตร์.
สุภาณี แก้วมณี. (2547) การรู้ทันสื่อหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษานักศึกษาระดับอุดมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน
“แห่ขอเลขเด็ด ‘ กล้วยประหลาด’ มี 3 ปลีในยอดเดียว” (1 กุมภาพันธ์ 2555) ไทยรัฐ. สืบคืนเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2555, จาก http://www.thairath.co.th/content/region/234986
อดุลย์ เพียร์รุ่งโรจน์. (2543). การศึกษาแนวคิดเพื่อการกำหนดตัวแปรความรู้เท่าทันสื่อสำหนับงานวิจัยสื่อสารมวลชน. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน
อรรถพร กงวิไล. (2545). ความรู้เท่าทันสื่อมวลชนในการเปิดรับรายงานผลการสำรวจประชามติของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร. รายงานวิจัย, ทบวงมหาวิทยาลัย.
เอื้อจิต วิโรจน์ไตรรัตน์. (2540). การวิเคราะห์ระดับมีเดียลิตเตอเรซีของนักศึกษาระดับอุดมศึกษาในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะครุศาสตร์.
อุณาโลม จันทร์รุ่งมณีกุล. (2549). เปิดประตูสู่การรู้เท่าทันสื่อแนวคิดทฤษฎีและประสบการณ์รู้เท่าทันสื่อเพื่อสุขภาพ ใน เปิดม่านการรู้เท่าทันสื่อ. กรุงทเพฯ: มิสเตอร์ก็อปปี้ (ประเทศไทย) จำกัด.