อัตลักษณ์ของช่างฝีมืองานหัตถศิลป์เครื่องเคลือบในย่านถนนหงเตี้ยน เมืองจิ่งเต๋อเจิ้น ประเทศจีน: สู่นวัตกรรมการออกแบบผลงานเครื่องเคลือบสมัยใหม่

Main Article Content

หยาง หลิว
ภูวษา เรืองชีวิน
ภรดี พันธุภากร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาอัตลักษณ์ของช่างฝีมืองานหัตถศิลป์เครื่องเคลือบในย่านถนนหงเตี้ยน 2) ศึกษาเทคนิคการสร้างสรรค์งานเครื่องเคลือบของย่านถนนหงเตี้ยน 3) ศึกษาค้นคว้าวิธีการนำเทคนิคการสร้างสรรค์งานเครื่องเคลือบของย่านถนนหงเตี้ยนบูรณาการร่วมกับนวัตกรรมการออกแบบสมัยใหม่ 4) สร้างสรรค์ผลงานเครื่องเคลือบสมัยใหม่ซึ่งนำไปสู่การส่งเสริมการเผยแพร่องค์ความรู้ทางเทคนิคและวัฒนธรรมเครื่องเคลือบของย่านถนนหงเตี้ยน การวิจัยนี้ดำเนินการศึกษาค้นคว้าด้วยวิธีวิจัยทางเอกสาร วิธีวิจัยภาคสนาม  ผลการวิจัยพบว่า 1) ช่างฝีมืองานหัตถศิลป์เครื่องเคลือบในย่านถนนหงเตี้ยนมีองค์ประกอบของอัตลักษณ์เฉพาะบุคคลในด้านความหมั่นเพียร ความพิถีพิถัน ความก้าวหน้าและความมุ่งมั่น 2) เทคนิคเชิงช่างในการสร้างสรรค์งานเครื่องเคลือบของย่านถนนหงเตี้ยนสะท้อนให้เห็นในรูปแบบการแบ่งประเภทงานอย่างชัดเจน ทั้งงานวาดภาพเขียนลาย (ฮว่าปี่) เป็นการเขียนโครงเส้นบนเครื่องเคลือบขาวเนื้อเปล่าอย่างอิสระ โดยมีการจัดองค์ประกอบ การลงเส้นสายลวดลาย และการจัดแสงเงา และงานเติมสี (เถียนปี่) ด้วยการเตอมสีลงในช่องว่างในภาพลวดลายที่ต้องการให้มีมิติ ซึ่งจะมีการแบ่งเอกลักษณ์ด้านการจำแนกประเภทในอุตสาหกรรมที่เด่นชัด ช่างเชี่ยวชาญจะแยกประเภทงานได้เพียงประเภทเดียวเท่านั้นคือ เติมสีไม่วาด และวาดไม่เติมสี ซึ่งมีการดำเนินกิจการแบบร้านค้าขนาดเล็กเป็นหลัก 3) ระบบองค์ความรู้เกี่ยวกับแนวทางการสร้างสรรค์ผลงานโดยนำเทคนิคการสร้างสรรค์งานเครื่องเคลือบของย่านถนนหงเตี้ยนบูรณาการร่วมกับนวัตกรรมการออกแบบสมัยใหม่ประกอบด้วย (1) การนำงานหัตถศิลป์ดั้งเดิมมาตีความใหม่ (2) การแสดงออกทางอารมณ์โดยบูรณาการร่วมกับวิธีการแสดงออกในศิลปะสมัยใหม่ (3) การศึกษาค้นคว้าด้านความร่วมมือข้ามพรมแดนและการบูรณาการแบบพหุสาขา 4) องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยยังสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการออกแบบสร้างสรรค์ชุดผลงานเครื่องเคลือบสมัยใหม่ซึ่งมีส่วนช่วยส่งเสริมองค์ความรู้ทางเทคนิคและวัฒนธรรมเครื่องเคลือบของย่านถนนหงเตี้ยนให้เป็นที่แพร่หลายในวงกว้าง ผลักดันการพัฒนาทางนวัตกรรมและการสืบสานศิลปะเครื่องเคลือบดั้งเดิมในท้องถิ่น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
หลิว ห., เรืองชีวิน ภ., & พันธุภากร ภ. (2025). อัตลักษณ์ของช่างฝีมืองานหัตถศิลป์เครื่องเคลือบในย่านถนนหงเตี้ยน เมืองจิ่งเต๋อเจิ้น ประเทศจีน: สู่นวัตกรรมการออกแบบผลงานเครื่องเคลือบสมัยใหม่. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 17(2), 231–257. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/fakku/article/view/272410
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Cao, S. (2014). Entering Hongdian Street. Jingdezhen Ceramics, (04), 20-21.

Chen, J., & Zhang, H. (2023). Research on the development of Jingdezhen ceramic art industry in the new era under the perspective of urbanization. Ceramic Research, (06), 83-85.

Fang, L. (2011). A combination of blood, geographical and professional ties - the social organization model of Jingdezhen ceramic industry in the late Qing Dynasty and early Republic of China. Journal of Nanjing University of the Arts (Art and Design Edition), (01), 8-19.

Guan, Y. (2023). Contemporary craftsmen and their categories: A case study of the identity types of Jingdezhen ceramic craftsmen. Tianye, (01), 194-206.

Kang, Q. (2015). Painting red dots and green: a preliminary study on the aesthetic creation of red and green ceramics. Chinese Ceramics Artists, (01), 66-71.

Liu, W. (2024). Research on the productive protection path of Jingdezhen ceramic cultural resources under the background of digital transformation. Jingdezhen Ceramics, (01), 5-8.

Ren, Y. (2014). A brief analysis of the impact of “Hongdian” on the development of Jingdezhen ceramic painting. Journal of Jingdezhen Polytechnic, (05), 105-107.

Wang, S. (2013). A brief discussion on the “Hongdian Lao” in the history of ceramic development. Art Review, (05), 117-119.