การพัฒนาพื้นที่ใหม่ในการสร้างละครไทยร่วมสมัย: การสร้างผลงานละคร และการวิจัยการแสดงในมิติของการเชื่อมต่อกระบวนการสร้างสรรค์

Main Article Content

พรรัตน์ ดำรุง

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการสืบค้นแนวทางใหม่ในการสร้างสรรค์ผลงานการแสดงร่วมสมัยของประเทศไทย   ที่เป็นผลงานวิจัยด้านการแสดงเกิดขึ้นจากการทำโครงการวิจัยที่เป็นโครงการวิจัยการแสดงย่อย ๆ  8  โครงการ ในระหว่างปี 2559-2562  โดยมีนักวิจัยที่เป็นนักวิชาการทางศิลปะในแต่ละโครงการจับคู่กับศิลปินต่างภูมิรู้และความเชี่ยวชาญ เพื่อทดลองค้นคว้าและสร้างสรรค์ผลงานการแสดงร่วมกัน


แนวคิดและการทำงานข้ามศาสตร์นี้ท้าทายศิลปินและนักวิชาการทางการละคร ให้เคลื่อนตนออกจากพื้นที่ปลอดภัยและตั้งคำถามสำคัญถึงความเป็นไปได้ที่จะสร้างผลงานการแสดงกับศิลปินต่างภูมิรู้  โดยทดลองปฏิบัติงานในแนวทางใหม่ที่ไม่เคยปฏิบัติมาก่อน  แนวทางปฏิบัติงานวิจัยที่เกิดขึ้นนี้เน้นกระบวนการฝึกซ้อม    เพื่อสร้างสรรค์ผลงานร่วมกัน กระบวนการทำงานจึงมีความลื่นไหล มีการสื่อสารระหว่างกัน  สร้างประสบการณ์รับรู้ให้กับผู้ร่วมงาน  มีการสะท้อนทัศนะความคิดเห็นอันเป็นส่วนหนึ่งของการประเมินเพื่อให้สามารถตอบโจทย์วิจัยที่ตั้งไว้


ผลงานวิจัยการแสดงที่เกิดขึ้นยังสรุปให้เห็นถึงนวัตกรรมการแสดงของไทยในพื้นที่วิจัยทางศิลปะ มีความโดดเด่นเพราะสร้างสรรค์ผลงานลูกผสมที่มีความโดดเด่นและแตกต่าง เพราะเป็นการแสดงร่วมสมัยที่นำ ภูมิปัญญาไทยเป็นตัวนำและนำเอาความรู้แบบตะวันตกมาสนับสนุนกระบวนการสร้างสรรค์


พื้นที่ในการวิจัยที่พัฒนาขึ้นมีความสำคัญในการสร้างผลงานทดลองทางศิลปะ เป็นกิจกรรมในการ บ่มเพาะศิลปินและสร้างนักวิจัยรุ่นใหม่ที่เป็นผู้สร้างสรรค์ผลงานการแสดงไทยร่วมสมัย ผลลัพธ์จากงานทดลองนี้ช่วยสานต่อการทำวิจัยของไทย และสร้างการซึมซับการทำงานแบบร่วมสมัยระหว่างศิลปะต่างรูปแบบและผู้คนต่างรุ่น  ผลงานวิจัยที่เกิดขึ้นช่วยยืนยันว่า ในสังคมไทยยังมีพื้นที่ในการทำงานสร้างสรรค์ที่มาจากความคิดและรูปแบบทางวัฒนธรรมที่แตกต่างหลากหลาย ผลงานวิจัยแสดงที่เกิดขึ้นเป็นผลงานใหม่ที่พัฒนาการจาก รากวัฒนธรรมดั้งเดิมแต่ก็มีความใหม่และแตกต่าง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ดำรุง พ. (2022). การพัฒนาพื้นที่ใหม่ในการสร้างละครไทยร่วมสมัย: การสร้างผลงานละคร และการวิจัยการแสดงในมิติของการเชื่อมต่อกระบวนการสร้างสรรค์. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 14(2), 339–362. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/fakku/article/view/254214
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ
ประวัติผู้แต่ง

พรรัตน์ ดำรุง, ภาควิชาศิลปการละคร คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

She is currently a professor of dramatic arts, performing arts, applied drama/theatre, and thai contemporary performance. In addition, she is an associate member of the Royal Society.

เอกสารอ้างอิง

ชัชวาลย์ ทองดีเลิศ. (2560). เส้นทางสืบสานล้านนา. เชียงใหม่ : สยามพิมพ์นานา.

พรรัตน์ ดำรุง. (2561). ความเป็นละครของสินไซรู้ใจตน: เรื่องเล่าที่ใช้จินตนาการและความจริง (truth) ทางศิลปะการแสดง. วารสารแก่นดนตรีและการแสดง มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 1(1), 129-142.

พรรัตน์ ดำรุง. (2564). วิจัยการแสดง: การสร้างความรู้ใหม่ด้วยการทำละคร: สูจิบัตรรายงานผลงานความก้าวหน้าโครงการวิจัยการแสดง ครั้งที่ 2 (2561). กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์.

พรรัตน์ ดำรุง. (บรรณาธิการ). (2562ก). ข้ามศาสตร์ ข้ามเวลา: วิจัยการแสดงในวิถีนิเวศวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์.

พรรัตน์ ดำรุง. (บรรณาธิการ). (2562ข). ปรากฏการณ์การแสดง: วิจัยการแสดงสร้างสรรค์งานวิจัยสาขาศิลปะการแสดงไทยร่วมสมัย. กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์.

Fortier, M. (1997). Theory / Theatre: An introduction. London. Routledge.

Holden, J. (2015). The ecology of culture. London: Arts and Humanities Research Council.

Jackson, A., & Vine, C. (2013). Learning through theatre. New York: Routledge.

Nelson, R. (2013). Practice as research in the arts. London: Palgrave Macmillan.

Shepherd, S., & Wallis, M. (Eds.). (2004). Drama/theatre/performance. London: Routledge.