วิเคราะห์การสร้างทางขับร้องอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน
Main Article Content
บทคัดย่อ
อาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน ศิลปินแห่งชาติ สาขาคีตศิลป์ไทย พ.ศ. 2530 เป็นบุคคลที่มีความสำคัญต่อวงการดนตรีไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งการขับร้องเพลงไทย อาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน ได้รับการถ่ายทอดความรู้จากพระยาเสนาะดุริยางค์ (แช่ม สุนทรวาทิน) ซึ่งเป็นบิดาและเป็นผู้ประดิษฐ์ปรับปรุงการขับร้องเพลงไทยจากอดีตให้มีความไพเราะมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้อาจารย์เจริญใจยังได้เรียนเพิ่มเติมกับครูผู้ใหญ่หลายท่าน จึงทำให้อาจารย์เจริญใจมีแหล่งความรู้ที่หลากหลายทั้งด้านการบรรเลงดนตรีไทยและการการขับร้องเพลงไทย จนสามารถตกผลึกเป็นความรู้ใหม่นำมาสร้างทางขับร้องเป็นของตนเอง ผู้วิจัยมีได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน จึงได้เลือกวิเคราะห์การสร้างทางขับร้องของอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน เป็นหัวข้อในการศึกษาวิจัย โดยมีเพลงที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้ทั้งหมด ๓ เพลง ได้แก่ เพลงจินตะหราวาตี เถา เพลงพญาสี่เสา เถา และเพลงลบรอยแผลรัก เถา
การสร้างทางขับร้องของอาจารย์เจริญใจมีองค์ประกอบที่เกี่ยวข้องคือ ความรู้เรื่องเบื้องต้นเกี่ยวกับทำนองหลักของเพลงซึ่งเป็นส่วนสำคัญ เพราะต้องนำลูกตกของทำนองหลักไปใช้ในการสร้างสำนวนเอื้อนในเพลง และยังมีองค์ประกอบอื่นที่ใช้ในการสร้างทางขับร้องคือ วิธีการบรรจุบทร้อง การแบ่งคำ การวางคำ การกระจายคำ และการแบ่งสัดส่วนในการสร้างสำนวนเอื้อน การสร้างสำนวนเอื้อนสามรถแบ่งวิธีการทำได้ ๒ แบบ คือ การสร้างสำนวนเอื้อนโดยตกพร้อมลูกตกของทำนองหลัก และการสร้างสำนวนเอื้อนโดยตกหลังลูกตกของทำนองหลัก นอกจากนี้ยังต้องคำนึงถึงทิศทางกระสวนทำนองเพลง จังหวะหน้าทับ และบันไดเสียงของเพลงด้วย จากการศึกษาวิจัยในครั้งนี้พบเอกลักษณ์ที่สำคัญของอาจารย์เจริญใจ คือ กลวิธีวิธีการขับร้องหรือเทคนิคการขับร้อง ซึ่งแบ่งวิธีการเอื้อนในเพลงที่สำคัญได้ ๓ แบบดังนี้ การเอื้อนสามเสียง การเอื้อนกระทบและการเอื้อนครั่น โดยการเอื้อนทั้ง ๓ แบบนี้พบได้ทั้งในสำนวนการเอื้อนและการร้องคำ นอกจากนี้ยังมีวิธีการใช้ลมหายใจที่อาจารย์ได้แบ่งไว้อย่างเป็นสัดส่วนที่สวยงาม
การศึกษาวิจัยเรื่อง วิเคราะห์การสร้างทางขับร้องอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน เพลงจินตะหราวาตี เถา เพลงพญาสี่เสา เถา และเพลงลบรอยแผลรัก เถา ในครั้งนี้ ผู้วิจัยได้ทราบถึงกระบวนการในการสร้างทางขับร้องและวิธีการในการสร้างสำนวนเอื้อนอย่างครบถ้วนตามวัตถุประสงค์
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
จตุพร สีม่วง. (2554). เอกสารประกอบการสอนวิชาประพันธ์เพลงไทย. ขอนแก่น : คลังนานาวิทยา.
จตุพร สีม่วง. (2558). คู่มือการขับร้องเพลงไทยขั้นพื้นฐาน. ขอนแก่น : คลังนานาวิทยา.
เจริญใจ สุนทรวาทิน. (2538). หลักและวิธีการขับร้อง. ใน สายเสนาะ: ที่รฦกงานฉลองอายุ 80 ปีอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน 16 กันยายน 2538. (หน้า 150-157). กรุงเทพฯ : ธนาคารกสิกรไทย.
ดุษฎี สว่างวิบูลย์พงศ์, และชญานุตม์ อินทุดม. (2558). ศตสมัย เจริญใจ สุนทรวาทิน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ธนาคารกสิกรไทย.
บัณฑูร ล่ำซำ. (2555). บรรณานุสรณ์ เจริญใจ สุนทรวาทิน พ.ศ. 2555. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ธนาคารกสิกรไทย.
พิชิต ชัยเสรี. (2559). สังคีตลักษณ์วิเคราะห์ (ดุริยางค์). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มติชนออนไลน์. (2559). งานเพลงหมอวราห์. ค้นเมื่อ 20 มกราคม 2562, จาก https://www.matichon.co.th/ matichon/view_news.php?newsid=01fun03100759§ionid=0140&day=2016-07-10
ราชบัณฑิตสถาน. (2526). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน พุทธศักราช 2526. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญพัฒน์.
ศิรินยา อินยา. (2556). การสืบทอดการขับร้องสายพระยาเสนาะดุริยางค์ (แช่มสุนทรวาทิน). วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาดนตรีไทย คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สงัด ภูเขาทอง.(2532). ดนตรีไทยและทางเดินเข้าสู่ดนตรีไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เรือนแก้ว
สถาพร วางขุนทด. (2549). วิเคราะห์การขับร้องเพลงทยอยในและทยอยเขมรอัตราสามชั้น ทางอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาดนตรีไทย คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.