การดำรงอยู่ของศิลปะการแสดงกันตรึมในสังคมเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์
Main Article Content
บทคัดย่อ
กันตรึม คือ ศิลปะการแสดงพื้นบ้านของกลุ่มชาติพันธุ์เขมรถิ่นไทยโดยเฉพาะในจังหวัดสุรินทร์ กันตรึม
มีเนื้อร้องเป็นภาษาเขมรถิ่นไทย เครื่องดนตรีหลักคือซอและกลองโทน กันตรึมมีบทบาทสำคัญต่อการดำรงชีวิตของชาวสุรินทร์ในด้านพิธีกรรมความเชื่อ การละเล่นกันตรึมมีการปรับเปลี่ยนจากการละเล่นในพิธีกรรม และมหรสพสมโภชงานพิธีต่างๆ มีการนำเอากันตรึมมาประกอบการแสดงศิลปวัฒนธรรมโดยเฉพาะการแสดงนาฏยศิลป์พื้นเมืองต่างๆ เพื่อเป็นสื่อนำเสนอถึงอัตลักษณ์ของชุมชน อีกทั้งปัจจุบันการละเล่นกันตรึมมีการนำเอาเครื่องดนตรีสากลมาร่วมบรรเลง และการขับร้องที่ใช้ภาษาอื่นเข้ามาผสมลักษณะคล้ายเพลงลูกทุ่ง การร่ายรำได้ปรับเปลี่ยนเป็นการเต้นแบบหางเครื่อง ซึ่งเป็นสิ่งที่ขัดแย้งกับรูปแบบดั้งเดิม สิ่งเหล่านี้เป็นการปรับเปลี่ยนเพื่อการดำรงอยู่ของศิลปินท่ามกลางกระแสความนิยมที่เปลี่ยนไป ส่งผลต่อรูปแบบการละเล่นกันตรึมที่เปลี่ยนไปด้วย การอนุรักษ์ที่สำคัญ ปัจจุบันมีการนำการละเล่นกันตรึม บรรจุเป็นหลักสูตรการเรียนการสอนของสถานศึกษาทั้งระดับมัธยมศึกษาและอุดมศึกษา เพื่อเป็นอีกแนวทางในการอนุรักษ์การละเล่นกันตรึมแบบดั้งเดิมให้ดำรงอยู่ในสังคมเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
เครือจิต ศรีบุญนาค. (2533). วัฒนธรรมลุ่มแม่น้ำมูล: กรณี เขมร ลาว ส่วย สุรินทร์. [ม.ป.ท.: ม.ป.พ.].
ศูนย์วัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น. (2562). ฐานข้อมูลศิลปินมรดกอีสาน: สมชาย คงสุขดี (ดาร์กี้ กันตรึมร็อค). ขอนแก่น: ศูนย์วัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
พรรณราย คำโสภา. (2540). กันตรึม กับเพลงประกอบการแสดงพื้นบ้านจังหวัดสุรินทร์. สุรินทร์: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.
สมจิตร พ่วงบุตร. (2527). เพลงพื้นบ้านและการละเล่นพื้นบ้านจังหวัดสุรินทร์. กรุงเทพฯ: กรุงสยามการพิมพ์.
สำนักพัฒนาการศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เขตการศึกษา 1. (2538). การแสดงพื้นบ้านอีสานใต้: ภาพสะท้อนสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: สำนักพัฒนาการศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เขตการศึกษา 1.
สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม. (2550). ประวัติศาสตร์เมืองสุรินทร์. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
สุทัศน์ กองทรัพย์. (2543). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเมืองสุรินทร์ (พ.ศ.2302-2450). สุรินทร์: สถาบันราชภัฏสุรินทร์.
Spotify. (2563). ดาร์กี้กันตรึม ชุด 1. ค้นเมื่อ 29 มกราคม 2563, จากhttps://open.spotify.com/album/56lpLPO7Cpu1HiKGqmOppw?nd=1&fbclid=IwAR0sJZvB5TyAeaQwVLsVBkB9yb0kGO-uqd6NrQ24ijczCBnEGfabWpYn0FE