การทำทางเดี่ยวซอสามสายเพลงดอกไม้ไทร
Main Article Content
บทคัดย่อ
เพลงดอกไม้ไทรเป็นอีกเพลงหนึ่งที่นำมาบรรเลงขับกล่อม เนื่องจากท่วงทำนอง “โอดพัน” ที่ไพเราะและเป็นที่นิยม บทเดิมนั้นมีทั้งบทชายและบทหญิงอยู่ในบทดอกสร้อยสวรรค์ เป็นลักษณะการเกี้ยวพาราสีกันระหว่างฝ่ายชายและฝ่ายหญิง เป็นเพียงบทร้องที่เป็นหลักฐานบันทึกไว้ ไม่ได้มีทางบรรเลงประกอบ ผู้เขียนจึงนำเพลงดอกไม้ไทร 3 ชั้น ทั้งทำนองทางร้องและทางบรรเลงของพระยาประสานดุริยศัพท์ มาเป็นต้นฉบับในการวิเคราะห์และทำทางเดี่ยวซอสามสายเพลงดอกไม้ไทร 3 ชั้น ซึ่งมีทั้งแนวทำนองทางหวานที่มีลักษณะช้าและทางบรรเลงที่มีลักษณะเป็นทางเก็บที่กระชับ ในทำนองเพลงมีลักษณะเฉพาะทางคีตลักษณ์ทางดนตรีไทย เรียกว่า “โอดพัน” ซึ่งเพลงที่จะเกิดความไพเราะได้นั้นต้องบรรเลงแบบ “โอดพัน” จึงจะได้อรรถรสในการฟัง และเสียงที่เกิดจากการบรรเลงออกมานั้นนิยมใช้เพียง 5 เสียง ซึ่งแบ่งเป็นกลุ่มเรียกว่า “ปัญจโฆษะ” เพลงดอกไม้ไทรจึงเป็นเพลงมโหรีที่ไพเราะและเป็นเพลงไทยที่ควรเรียนรู้
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์, สมเด็จเจ้าฟ้า. (2465). ประชุมบทมโหรีประสมวง (คอนเสิด) เรื่องรามเกียรติ์แลเรื่องอิเหนา. พระนคร : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร.
ศิลปากร. (2511). วารสารศิลปากร, 12 (3), 105-112.
อุดม อรุณรัตน์. (2548-2549). มณฑลแห่งปัญจโฆษะ: The system of pentatonic. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 25-26 (2-3), 134-141.