การออกแบบผลิตภัณฑ์กราฟิกจากอัตลักษณ์ตัวละครและฉากในฮูปแต้มอีสานเพื่อใช้ในผลิตภัณฑ์และสื่อดิจิทัลเชิงวัฒนธรรม
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการออกแบบกราฟิกจากอัตลักษณ์ของตัวละครและฉากในฮูปแต้มของสิมอีสานเพื่อนำมาใช้ในการออกแบบผลิตภัณฑ์และสื่อดิจิทัล โดยมีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 2 ประการ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษารูปแบบและวิเคราะห์หาอัตลักษณ์ของตัวละครและฉากในฮูปแต้มของสิมอีสาน 2) เพื่อออกแบบกราฟิกจากอัตลักษณ์ของตัวละครและฉากในฮูปแต้มของสิมอีสาน เพื่อนำผลงานการออกแบบกราฟิกจากอัตลักษณ์ของตัวละครและฉากในฮูปแต้มของสิมอีสานมาใช้ในการออกแบบผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ สำหรับกรอบแนวคิดด้านการออกแบบ ได้พิจารณาใช้หลักการพื้นฐานทางศิลปะมาใช้ดังนี้ 1.รูปแบบและขนาด 2. ระยะห่างและพื้นที่ว่าง 3.การกำหนดโครงสร้างสี 4. การจัดวางตำแหน่ง โดยมีขอบเขตในการศึกษาจากอัตลักษณ์ฮูปแต้มของสิมอีสานที่สร้างโดยกลุ่มช่างพื้นบ้านในเขตจังหวัดขอนแก่น มหาสารคามและร้อยเอ็ด จำนวน 8 แห่ง ซึ่งใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงจากวัดที่มีสิมพื้นบ้านบริสุทธิ์ จากนั้นทำการสำรวจและเก็บข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องราว ตัวละครและฉากที่นำเสนอในฮูปแต้ม ผลการศึกษาพบว่า สิมจำนวน 7 แห่ง ยกเว้นสิมวัดสระทอง มีองค์ประกอบตัวละครและฉากในฮูปแต้มครบตามต้องการโดยเรื่องราวที่นำเสนอในฮูปแต้มประกอบด้วย วรรณกรรมทางพุทธศาสนา วรรณกรรมพื้นบ้าน ขนบธรรมเนียมประเพณีและวิถีชีวิต โดยส่วนมากเป็นวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะพระเวสสันดร ฮูปแต้มในแต่ละสิมมีอัตลักษณ์โดดเด่น แตกต่างกันทั้งลายเส้น รูปร่างและขนาดของตัวละครตลอดจนสีที่ใช้ ท้ายที่สุดได้นำเอาเอกลักษณ์ที่เด่นมาใช้เป็นตัวอย่างผลงานสร้างสรรค์ เช่นนำฮูปแต้มยักษ์จากวัดโพธารามและฮูปแต้มสิงห์จากวัดป่าเลไลย์มาสร้างเป็นตัวละครและฉาก นอกจากนี้ยังนำเอาฮูปแต้มยักษ์ต่อสู้กับสินไซและฮูปแต้มพราหมณ์ขนรถม้าจากวัดสนวนวารีพัฒนาราม มาสร้างเป็นลายกราฟิกร่วมสมัยลงบนเสื้อยืดและกระเป๋าผ้าตามลำดับ และนำเอาฮูปแต้มวิถีการทำนาจากวัดโพธารามมาจัดองค์ประกอบและเพิ่มเติมโทนสีเพื่อใช้ในการจัดทำฉลากบรรจุภัณฑ์ข้าวฮาง เพื่อเป็นแนวทางนำไปใช้ในการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์และสื่อดิจิทัลเชิงวัฒนธรรม
Article Details
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
วาริน บุญญาพุทธิพงศ์ และคณะ. 2555. โครงการการศึกษาและนำเสนออัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของภาค ตะวันออกเฉียงเหนือเพื่อนำไปใช้เป็นทุนในการสร้างสรรค์ให้สามารถประยุกต์ใช้ในการพัฒนา สร้างคุณค่าและ มูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์. ขอนแก่น : สาขาวิชาการออกแบบอุตสาหกรรม คณะ สถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.