การวิเคราะห์เอกลักษณ์เพื่อออกแบบตราสัญลักษณ์ผลิตภัณฑ์ชุมชน กรณีศึกษากลุ่มพัฒนาอาชีพวัดบางเดื่อ จังหวัดปทุมธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์เอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมชุมชนของกลุ่มพัฒนาอาชีพวัดบางเดื่อ จังหวัดปทุมธานี 2) เพื่อประยุกต์แนวทางการวิเคราะห์เอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมในการออกแบบตราสัญลักษณ์ และ 3) เพื่อประเมินผลการออกแบบตราสัญลักษณ์ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และแบบประเมินความคิดเห็น กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในงานวิจัยเพื่อออกแบบและพัฒนาปรับปรุงแบบตราสัญลักษณ์ตามข้อเสนอแนะ จำนวน 114 คน ได้แก่ ปราชญ์ชุมชน ตัวแทนวัฒนธรรมจังหวัด สมาชิกกลุ่มพัฒนาอาชีพมอญวัดบางเดื่อ ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ และกลุ่มประชาชนทั่วไปและนักท่องเที่ยวในพื้นที่จังหวัดปทุมธานี สรุปผลการวิเคราะห์เอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมชุมชนของกลุ่มพัฒนาอาชีพวัดบางเดื่อ ได้แก่ ประเพณีแห่หงส์ธงตะขาบ วัดบางเดื่อ จังหวัดปทุมธานี กลุ่มพัฒนาอาชีพวัดบางเดื่อ ผลการประยุกต์แนวทางการวิเคราะห์เอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมในการออกแบบตราสัญลักษณ์ ด้วยแนวทางการวิเคราะห์แบบรื้อสร้าง ทำให้เกิดการสร้างสัญญะซึ่งเป็นสิ่งใหม่ที่หลากหลายและมีความเชื่อมโยงกันอย่างเป็นระบบ ได้ภาพสัญญะตามความหมายและคำสำคัญ จากการถอดรื้อรูปความหมาย ได้แก่ เสาหงส์ ธงตะขาบ อุโบสถวัดบางเดื่อ แม่น้ำเจ้าพระยา ดอกบัว รวงข้าว สตรีชาวมอญ และลายดาวล้อมเดือน เมื่อถอดออกเป็นส่วนและนำมาทวนซ้ำโครงสร้าง ประกอบขึ้นเป็นตราสัญลักษณ์ใหม่ ได้รูปแบบตราสัญลักษณ์ผลิตภัณฑ์ชุมชน ทั้งหมด 20 รูปแบบ ใช้หลักการประเมินผลทางการคิดเชิงมโนทัศน์ เพื่อให้สมาชิกกลุ่มพัฒนาอาชีพวัดบางเดื่อคัดเลือกตราสัญลักษณ์ และประเมินผลโดยผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ ได้แบบตราสัญลักษณ์ที่มีความเหมาะสมมากที่สุด 1 รูปแบบ นำไปประเมินผลความพึงพอใจจากกลุ่มผู้บริโภคซึ่งเป็นประชาชนทั่วไปและนักท่องเที่ยวในพื้นที่จังหวัดปทุมธานี ได้ผลการประเมินอยู่ที่ระดับ มาก มีค่าเฉลี่ย ( ) 4.18
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ก่อนเท่านั้น
References
กัญญารัตน์ แก้วกมล, นิติคุณ ท้าวทอง, สุปวีณ์ รสรื่น, อนุศิษฎ์ เพชรเชนทร์, อมรรัตน์ รัตนสุภา, และจันทรัศม์ ภูติอริยวัฒน์. (2564). การใช้ทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 11(1), 77-94.
กิตติพงษ์ เกียรติวิภาค. (2563). การศึกษาแนวคิดบูรณาการมิติทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชุมชนเพื่อออกแบบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 13(2), 55-84.
ทองเจือ เขียดทอง. (2548). การออกแบบสัญลักษณ์. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : สิปประภา.
บงกชรัตน์ ล้ำเลิศ, พงศ์พินิจ พินิจดำ, และวรางคณา กรเลิศวานิช. (2562). การศึกษาและพัฒนาตราสัญลักษณ์บนบรรจุภัณฑ์ทางการเกษตร กรณีศึกษาศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ตำบลบางปลา อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารวิชาการมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 2(1), 20-34.
บุษกร เชี่ยวจินดากานต์. (2561). เทคนิคการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษา. วารสารศิลปะศาสตร์ปริทัศน์, 13(25), 103-118.
ประชิด ทิณบุตร, และนรรชนก ทาสุวรรณ. (2561). การใช้ทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการออกแบบพัฒนาตราสัญลักษณ์และรูปลักษณ์บรรจุภัณฑ์สินค้าประเภทสมุนไพร สำหรับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในเขตพื้นที่ภาคกลางตอนบน 2. วารสารจันทรเกษมสาร, 24(47), 126-141.
ประวิทย์ ฤทธิบูลย์. (2561). การศึกษาอัตลักษณ์ประเพณีแห่หางหงส์ ธงตะขาบ สู่การพัฒนาทุนทางวัฒนธรรม:การออกแบบสร้างสรรค์ชุดการแสดงสำหรับการนำเสนอภาพลักษณ์ทางท่องเที่ยวในจังหวัดปทุมธานี. วารสารนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 6(1), 26-40.
พรสนอง วงศ์สิงห์ทอง. (2550). วิธีวิทยาการวิจัยการออกแบบผลิตภัณฑ์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พิเชษฐ์ เปียร์กลิ่น. (2552). การวิเคราะห์รูปแบบในงานศิลปะและบุคลิกลักษณะ (Style) ของศิลปิน. วารสารรูสมิแล, 30(3), 87-95.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2525). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์.
วิไล อัศวเดชศักดิ์. (2560). การใช้สัญญะในการออกแบบตราสัญลักษณ์ของคณะในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. วารสารนิเทศศาสตร์. 35(1), 79-99.
สหวัฒน์ แน่นหนา. (2555). การเพิ่มมูลค่าให้แก่ทุนทางวัฒนธรรม. ค้นเมื่อ 4 มีนาคม 2566, จาก https://www.finearts.go.th/promotion/view/7297-บทความ--การเพิ่มมูลค่าให้แก่ทุนทางวัฒนธรรม-โดยนายสหวัฒน์-แน่นหนา-อธิบดีกรมศิลปากร.
สุชาติ เถาทอง. (2562). วิธีคิดทางศิลปะและการออกแบบขั้นสูง คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ บูรณาการความรู้ใหม่. ชลบุรี : บางแสนการพิมพ์.
สุภรณ์ โอเจริญ. (2541). มอญในเมืองไทย. กรุงเทพฯ : มูลนิธีโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.