The Study of Villagers’ Way of Life in Mural Paintings in Mahasarakham Province

Main Article Content

Anuchit Rodjanacheewinsopond
Wuttiphung Rodkasemsri
Pitak Noiwangklung

Abstract

This article is a part of a doctoral dissertation on the semiological meaning of villagers’ ways of life in mural paintings in Mahasarakham Province. It aimed at studying the background of how the murals were painted and aimed at categorizing the murals relating to way of life from the murals in Mahasarakham Province. Three temples aged more than one hundred years old used in this study were Potharam, Reirai and Banyang Temples.


Data were studied and collected through related documents and field trip.  The research tools used in the field trip were survey, observation, interview and focus group discussion by ten representatives from local people and three experts. One hundred and eighty-eight murals were selected by using structural – functional theory to differentiate and group them.


 The results revealed that the murals were painted during 1907-1922. They were divided into three groups: family's way of life, community way of life and physical environment pictures which reflected community way of life as a record of the community’s history. The murals also revealed the value of arts, cultures, society, economy and hidden beliefs. This study helped discover a way of reading pictures and a new way of interpretation which helped learn the meaning in the pictures to better the atmosphere of viewing pictures.         

Article Details

How to Cite
Rodjanacheewinsopond, A., Rodkasemsri , W., & Noiwangklung, P. (2024). The Study of Villagers’ Way of Life in Mural Paintings in Mahasarakham Province. Journal of Fine and Applied Arts Khon Kaen University, 16(1), 1–31. Retrieved from https://so02.tci-thaijo.org/index.php/fakku/article/view/258228
Section
Research Articles

References

กองโบราณคดี กรมศิลปากร. (2533). จิตรกรรมไทยประเพณี. กรุงเทพฯ : กองโบราณคดี กรมศิลปากร.

กิตติ์ธนัตถ์ ญาณพิสิษฐ์. (2560). สถานภาพฮูปแต้มอีสาน อดีตจนถึงปัจจุบัน. ใน โครงการสานสัมพันธ์วรรณกรรมไทย-ลาว ครั้งที่ 4 ฮูปแต้ม: มรดกวัฒนธรรมสองฟากฝั่ง 21-22 สิงหาคม 2560 ณ โรงแรมราชาวดีรีสอร์ท แอนด์ โฮเทล และวัดไชยศรี บ้านสาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่น. (หน้า 75-84). ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

งามพิศ สัตย์สงวน. (2551). การวิจัยเชิงคุณภาพทางมานุษยวิทยา. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

จิรวัฒน์ พิระสันต์. (2540). วัฒนธรรมของชาวไทยที่ปรากฏในงานจิตรกรรมฝาผนังไทยภาคเหนือตอนล่าง. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 5(1), 105-114.

จุลทัศน์ พยาฆรานนท์. (2525). สังคมไทยในจิตรกรรมฝาผนัง. ใน สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. สองศตวรรษรัตนโกสินทร์ ความเปลี่ยนแปลงของสังคมไทย เล่ม 2. (หน้า 393-480). กรุงเทพฯ : สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ดาราพร เหมือดนอก. (2541). เครื่องใช้ในจิตรกรรมฝาผนังอุโบสถวัดบ้านยาง ตำบลยาง อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม. การศึกษาอิสระปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาไทยคดีศึกษา (เน้นมนุษยศาสตร์) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ธีรชัย บุญมาธรรม. (2533). ประวัติศาสตร์สังคมอีสานตอนบน พ.ศ. 2318-2450. มหาสารคาม : วิทยาลัยครูมหาสารคาม.

ประนุช ทรัพยสาร. (2550). รายงานการวิจัยพัฒนาการของสังคมอีสาน ในพุทธศตวรรษที่ 24-25. กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

เพ็ญผกา นันทดิลก. (2541). จิตรกรรมฝาผนังเรื่องมหาเวสสันดรชาดกสิมวัดบ้านยาง ตำบลยาง อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ไพโรจน์ สโมสร. (2532). จิตรกรรมฝาผนังอีสาน. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊ฟ.

ภูสิทธิ์ ภูคำชะโนด. (2563). กระบวนทัศน์พัฒนาสังคมพื้นฐาน. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

วรรณิภา ณ สงขลา, สุรีพร โชติธรรมโน, พงศธร จะนะบูรณ์, พัชรินทร์ ศุขประมูล, ครรชิต รักษามารถ, และมานิตย์ ขีดกลาง. (2529). รายงานการสำรวจจิตรกรรมฝาผนังวัดบ้านยาง ตำบลบัวมาศ อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม. ขอนแก่น : สำนักศิลปากรที่ 9 ขอนแก่น.

วรรณิภา ณ สงขลา. (2528). การอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง. กรุงเทพฯ : กองโบราณคดี กรมศิลปากร.

วรรณิภา ณ สงขลา. (2533). จิตรกรรมไทยประเพณี. กรุงเทพฯ : ฝ่ายอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนังและประติมากรรม กองโบราณคดี กรมศิลปากร.

วิบูลย์ ลี้สุวรรณ. (2529). ศิลปะไทยที่น่ารู้. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ.

สีหวัฒน์ แน่นหนา, อรพินธุ์ การุณจิตต์ และต่อศักดิ์ ฉิ่นไพศาล. (2531). รายงานการบูรณปฏิสังขรณ์พระอุโบสถวัดโพธาราม ตำบลดงบัง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. ขอนแก่น : หน่วยศิลปากรที่ 7 ขอนแก่น.

สุพจน์ สุวรรณภักดี. (2533). การศึกษาจิตรกรรมฝาผนังวัดสนวนวารีพัฒนาราม บัานหัวหนอง ตำบลหัวหนอง อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น. ปริญญานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาไทยคดีศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

สุภางค์ จันทวานิช. (2557). ทฤษฎีสังคมวิทยา. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุมาลี เอกชนนิยม. (2548). ฮูปแต้มในสิมอีสาน: งานศิลป์สองฝั่งโขง. กรุงเทพฯ : มติชน.

หอสมุดสาขาวังท่าพระ สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร. (2537). อักษรศิลป์พีระศรี. กรุงเทพฯ : สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ห้างหุ้นส่วนจำกัดปุราณรักษ์. (2558). รายงานโครงการบูรณะ อุโบสถ (สิม) วัดป่าเรไร บ้านหนองพอก ตำบลดงบัง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. ขอนแก่น : สำนักศิลปากร ที่ 9 ขอนแก่น.

อรุณศักดิ์ กิ่งมณี. (2543). ตามหาร่องรอยขอมและมอญในมหาสารคาม. มหาสารคาม : สำนักศิลปวัฒนธรรม สถาบันราชภัฏมหาสารคาม.

Brereton, P., & Yencheuy, S. (2010). Buddhist murals of Northeast Thailand: Breflections of the Isan heart land. Chiang Mai : Mekong Press.