การจัดการความรู้การทอผ้าซิ่นน้ำอ่าง จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการรวบรวมความรู้มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการจัดการความรู้การทอผ้าของชุมชนน้ำอ่าง จังหวัดอุตรดิตถ์ และการมีส่วนร่วมของชุมชนน้ำอ่าง จังหวัดอุตรดิตถ์ในการทอผ้าซิ่นน้ำอ่างและการจัดการเครือข่ายเพื่อสร้างการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสนทนากลุ่มกับช่างทอผ้า การสัมภาษณ์เชิงลึกด้วยการใช้คำถามแบบกึ่งมีโครงสร้างจากนายก อบต.น้ำอ่าง และรวบรวมข้อมูลจากเอกสารต่าง ๆ เช่น หนังสือ งานวิจัย บทความทางวิชาการที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น ผลการศึกษา พบว่า การรวบรวมความรู้มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการจัดการความรู้ของชุมชน ประกอบด้วย (1) การค้นหาความรู้ คือ ความรู้ในการทอผ้าซิ่นตีนจก (2) การจัดเก็บองค์ความรู้ คือ การจัดเก็บความรู้ที่ฝังลึกจากช่างทอผ้าโดยองค์การบริหารส่วนตำบลน้ำอ่าง รวบรวมและจัดเก็บความรู้นั้นเป็นลายลักษณ์อักษร (3) การถ่ายทอดองค์ความรู้ คือ การถ่ายทอดจากช่างทอผ้าสู่คนรุ่นต่อไปด้วยการให้นักเรียนโรงเรียนน้ำอ่างมาศึกษาวิธีการทอผ้า และ (4) การประยุกต์ใช้ความรู้ คือ การใช้ประโยชน์จากองค์ความรู้ การจัดเก็บองค์ความรู้ และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มาประกอบการตัดสินใจเพื่อให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เช่น การใช้สีย้อมจากธรรมชาติ เป็นต้น สำหรับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการเครือข่ายเพื่อสร้างความยั่งยืนนั้น ชุมชุนมีการจัดตั้งเครือข่ายการทอผ้า การจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ชุมชน รวมทั้งการสร้างตลาดขายสินค้าอันนำไปสู่การสร้างรายได้ที่ยั่งยืนแก่ชุมชน