ปัจจัยที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายของไทยในการส่งเสริมเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษตามแนวชายแดนไทย - มาเลเซีย กรณีศึกษาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายของไทยในการส่งเสริมเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษตามแนวชายแดนไทย – มาเลเซีย กรณีศึกษาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดสงขลา โดยใช้แนวคิดการพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันอย่างซับซ้อน (complex interdependence) ของ Robert O. Keohane และ Joseph S. Nye เป็นกรอบการศึกษา และใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพจากเอกสารทั้งระดับปฐมภูมิและทุติยภูมิ เพื่ออธิบายถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดสงขลา และการเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจบริเวณชายแดนไทย – มาเลเซีย
          จากการศึกษา พบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดสงขลา สามารถสรุปได้ 3 ประการ ดังนี้ 1) กรอบความร่วมมือระดับภูมิภาคอาเซียน ทำให้รัฐบาลไทยได้เตรียมความพร้อมเข้าสู่ประชาคมอาเซียน และส่งเสริมการเชื่อมโยงประเทศไทยกับประเทศเพื่อนบ้านมากขึ้น 2) ความร่วมมือทางเศรษฐกิจสามฝ่ายอินโดนีเซีย – มาเลเซีย - ไทย (Indonesia –Malaysia – Thailand Growth Triangle : IMT – GT) ทำให้เกิดการกำหนดแผนงานพัฒนาพื้นที่ชายแดน และการส่งเสริมความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศไทยกับมาเลเซีย และ 3) ความต้องการพัฒนาพื้นที่ชายแดนของประเทศมาเลเซีย ผ่านแผนพัฒนาพื้นที่เศรษฐกิจในบริเวณแนวภาคเหนือ (Northern Corridor Economic Region : NCER) ซึ่งกรอบความร่วมมือดังกล่าวจะช่วยส่งเสริมการพัฒนาพื้นที่ชายแดนของประเทศไทยกับมาเลเซีย โดยปัจจัยทั้ง 3 ประการ เป็นปัจจัยจากบริบทภายนอกประเทศ (External Factors) ที่ช่วยผลักดันให้ประเทศไทยกำหนดนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ และพัฒนาพื้นที่ชายแดนในจังหวัดสงขลาเชื่อมโยงกับประเทศมาเลเซียอย่างเป็นรูปธรรมมากขึ้น