ย้อนรอยโรคระบาด กรณีศึกษาการระบาดของ โควิด 19 จากแดนมังกรสู่ขวานทองแห่งเอเชีย

ผู้แต่ง

  • Pawarun Limtrakoon -

คำสำคัญ:

โควิด19, โรคระบาด, การท่องเที่ยว, การเคลื่อนย้าย, ปฎิสัมพันธ์ทางสังคม

บทคัดย่อ

สถานการณ์การแพร่ระบาดของ Covid-19 เป็นกระแสที่มีการกล่าวถึงอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปลายปี 2019 โดยเฉพาะในโซเชียลมีเดียที่มีการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารและแสดงความคิดเห็นกันอย่างกว้างขวาง และมีแนวโน้มก่อให้เกิดผลกระทบต่อภาคการท่องเที่ยวซึ่งเป็นอุตสาหกรรมที่ทำเงินให้ประเทศไทยต่อปีจำนวนมาก และเป็นอุตสาหกรรมที่มีส่วนสำคัญในการสร้างพลวัตที่ขับเคลื่อนสังคมไทยไม่น้อย เนื่องจาก Covid-19 เริ่มระบาดในเมืองอู่ฮั่นของประเทศจีนซึ่งมีระยะทางไกลจากประเทศไทยพอสมควร ทำให้ผู้เขียนต้องการศึกษาการแพร่ระบาดของโรคในเชิงสังคมวิทยาซึ่งเกี่ยวข้องกับแนวคิด Mobility หรือการเคลื่อนย้าย รวมถึงแนวคิด Risk Society หรือสังคมความเสี่ยง เพื่อให้ทราบว่าไวรัสที่เกิดขึ้นในประเทศจีนเข้ามาในประเทศไทยได้อย่างไร และส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมของคนในสังคมไทยในลักษณะใดตลอดจนแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงทางสังคมหลังจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของ Covid-19 สงบลง 

บทความนี้เน้นวิเคราะห์ข้อมูลจากแหล่งข่าวตามสื่อโซเชียลมีเดีย บทความที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนความเห็นส่วนตัวของผู้ใช้งานโซเชียลมีเดียโดยเน้นทวิตเตอร์ เนื่องจากสามารถสืบค้นข้อมูลที่จำเพาะเจาะจงย้อนหลังได้ง่าย นอกจากนี้ ได้ใช้ข้อมูลจากการวิเคราะห์แบบสอบถามปลายเปิดผ่านช่องทางออนไลน์เพื่อสำรวจการรับรู้ของผู้ใช้งานโซเชียลมีเดียบนแพลตฟอร์มต่างๆ ต่อสถานการณ์ Covid-19  

ผลการศึกษา พบว่าการเดินทางเคลื่อนย้ายของผู้คนก่อให้เกิดความเสี่ยงและการแพร่กระจายความเสี่ยงในเวลาอันรวดเร็ว ทว่าผลกระทบที่เกิดขึ้นไม่ได้เกิดจากตัวโรค Covid-19 แต่หากเกิดจากการรับรู้และแสดงออกด้วยปฏิกิริยาตอบสนองต่อความเสี่ยงของผู้คนในสังคมและนำไปสู่แนวโน้มความเปลี่ยนแปลงของสังคมภายหลังจากนี้ โดยผู้คนจะมีความตระหนักในความปลอดภัยด้านสุขภาพและความเป็นส่วนตัวของตัวเองมากขึ้นเพื่อลดทอนความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็ได้ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมการเดินทางท่องเที่ยวไม่น้อย

References

การตีตราทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19. (2020, February 24). Retrieved April 20, 2020, from
https://www.who.int/docs/default-source/searo/thailand/covid19-stigma-guide-th-final.pdf
กำเนิดและสิ้นสุดโรคระบาดร้ายแรงในอดีต ตอนที่ 1 กาฬโรค. (2014, August 15). Retrieved February
9, 2020, from https://www.hfocus.org/content/2014/08/7906
คลิป “หวัง เมิ่งหยุน” บล็อกเกอร์สาวกินซุปค้างคาว ไม่ได้กินที่จีน l Workpoint Today. (2020, January
29). Workpoint News. Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=EwEDuHXd6ck
โคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ อันตรายแค่ไหน เรากลัวมากไปหรือกำลังพอดี? (2020, January 29). ประชาชาติ
ธุรกิจ. Retrieved from https://www.prachachat.net/d-life/news-415774
งานวิจัยระบุผู้ติดเชื้อ COVID-19 แฝง-ไม่แสดงอาการ-ไม่รู้ตัวอาจมีมากกว่าที่คาด. (2020, April 21).
Retrieved April 24, 2020, from https://www.voathai.com/a/covid-asymptomatic-voa-thai-video/5383201.html
ดอน นาครทรรพ. (2020, February 13). PPT. กรุงเทพฯ.
ไทยท็อป1จีนจ่อเที่ยวหลังโควิดส.ค.นี้. (2020, April 20). ฐานเศรษฐกิจ. Retrieved from
https://www.thansettakij.com/content/430672
ประเสริฐ แรงกล้า. (2018). ชีวิตทางสังคมในการเคลื่อนย้าย (Social Life on the Move). กรุงเทพฯ: คณะ
สังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เปิดเส้นทาง 'ปู่ย่า' ป่วย COVID-19 กระทบคนนับร้อย! (2020, February 26). กรุงเทพธุรกิจ.
Retrieved from https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/868102
ผลศึกษาชี้คนจีนนิยมเที่ยวต่างประเทศมากขึ้น. (2013, April 25). กรุงเทพธุรกิจ. Retrieved from
https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/502370
เพราะฉันนั้นคือแมวเขียว...มิใช่แมวเหมียว [DaraK93762383].(2020 February 26) เดือดร้อนครอบครัว
ตัวเองยังไม่พอ ทำคนอื่นเดือดร้อนไปด้วย หลายสิบคน เซ็งเป็ด [ทวิตเตอร์สถานะอัปเดต].
Retrived from https:// twitter.com/DaraK93762383/status/1232529891611987968
รู้จัก Social Distancing ห่างกันสักนิด ลดการแพร่ COVID-19. (2020, March 19). Retrieved March 20,
2020, from https://techsauce.co/news/social-distancing-prevent-covid-19
โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). (n.d.). Retrieved April 24, 2020, from
https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/faq_more.php
ลมเปลี่ยนทิศ. (2020, March 14). ไปรู้จักเมืองอู่ฮั่น : หมายเหตุประเทศไทย. ไทยรัฐออนไลน์. Retrieved
from https://www.thairath.co.th/news/foreign/1794029
สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2020, March 26). สุวรรณภูมิในอาเซียน : ห่าระบาด สงกรานต์ระบม. มติชนออนไลน์.
Retrieved from https://www.matichon.co.th/prachachuen/prachachuenscoop/news_2092149
หนุ่มเที่ยวเกาหลี ขอโทษแล้ว เมนต์สนุกใช้ช่วงกักตัว "โควิด-19" ไปเกาะกูด. (2020, February 27). ไทยรัฐ
ออนไลน์. Retrieved from https://www.thairath.co.th/news/society/1781611
หลงรักแจฮยอน [phoebeploytae]. (2020, January 24) เนี้ยคนไทยเจอคนที่ 5 ละ เป็นคนจีนที่มาจาก
Wuhan ผ่านด่านตรวจมาแล้วด้วยแต่พึ่งออกอาการเลยมาหาหมอที่ รพ น่ากลัวไม่รู้ว่า
แพร่กระจายไปถึงไหนละ#โคโรนาไวรัส. [ทวิตเตอร์สถานะอัปเดต]. Retrived from
https://twitter.com/search?lang=th&q=เนี้ยคนไทยเจอคนที่%205%20ละ%20เป็นคนจีนที่มา
จาก%20Wuhan%20ผ่านด่านตรวจมาแล้วด้วยแต่พึ่งออกอาการเลยมาหาหมอที่%20รพ%20น่า
กลัวไม่รู้ว่าแพร่กระจายไปถึงไหนละ%20(%23โคโรนาไวรัส)%20lang%3Ath&src=typed_query
อนามัยโลก ยันโควิด-19 ไม่ได้หลุดมาจากห้องทดลอง. (2020, April 23). Retrieved April 24, 2020,
from https://www.voathai.com/a/who-confirmed-covid-19-is-from-animal-not-virus- lab-04212020/5384246.html
อนุสิทธิ์ ทัฬหสิริเวทย์. (n.d.). COVID-19 อันตรายถึงหัวใจ. Retrieved April 24, 2020, from
https://ww2.bangkokhospital.com/hearthospital/th/heart-health-info/heart-disease-and treatment/180/full_detail/disease
อมร ลีลารัศมี. (2020, 29 January). ความรู้ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่สำหรับแพทย์.
Retrieved February 9, 2020, from https://tmc.or.th/pdf/tmc_knowlege-26.pdf

Bangkokbiznews.สหรัฐ' เร่งสอบข้อเท็จจริง 'โควิด-19' หลุดจากห้องแล็บอู่ฮั่น. (2020, April 16). Retrieved April 20,
2020, from https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/876468

Chanunthip [chanunthip]. (2020 February 26) เฮ้อ!!! รวยกันจังมีตังไปรับเชื้อถึงที่เลย เฮ้อ!!!! จะไป
เที่ยวอะไรสภาวะแบบนี้ รับผิดชอบต่อสังคมด้วยจ้า [ทวิตเตอร์สถานะอัปเดต]. Retrived from
https:// twitter.com/chanuntip/status/1232558356339970048
Chinese New Year sparks full alert for coronavirus. (2020, January 18). Bangkok Post. Retrieved
from https://www.bangkokpost.com/thailand/general/1838299/chinese-new-year-sparks-full-alert-for-coronavirus
Coronavirus Dashboard by thebaselab. (2020, April 26). Retrieved April 26, 2020, from
http://coronavirus.thebaselab.com
Coronavirus disease (COVID-19) questions and answers. (2020, March 9). Retrieved March 22,
2020, from https://www.who.int/thailand/emergencies/novel-coronavirus-2019/q-a-on-covid-19
Direct flights from Wuhan (WUH). (2020, January). Retrieved January 23, 2020, from
https://www.flightconnections.com/flights-from-wuhan-wuh
Global shortage of anti-virus masks: WHO chief. (2020, February 7). The Korea Herald.
Retrieved February 9, 2020, from http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20200207000661
Harari, Y. N. (2017). Homo Deus A Brief History of Tomorrow. London: Penguin Random House.
JUEEE [aatitaya9507]. (2020, January 25) คนจีนทำไมต้องกินค้างคาวด้วย? ถ้าคนจีนไม่กินค้างคาว
โรคนี้ก็ไม่เกิดหรอก จริงม่ะ ดูแลตัวเองกันด้วยนะเคิ้ฟฟฟ ใส่แมทกันด้วยนะ #โคโรนาไวรัส.[ทวิต
เตอร์สถานะอัปเดต]. Retrived from https://twitter.com/search?lang=th&q=คนจีนทำไมต้องกินค้างคาวด้วย%3F%20ถ้าคนจีนไม่กินค้างคาวโรคนี้ก็ไม่เกิดหรอก%20จริงม่ะ%20ดูแลตัวเองกัน ด้วยนะเคิ้ฟฟฟ%20ใส่แมทกันด้วยนะ%20%20(%23โคโรนา ไวรัส)%20lang%3Ath&src=typed_query
Mae Khampong restaurant gets into hot water for refusing Chinese and foreign guests. (2020,
February 3). Retrieved March 12, 2020, from https://www.chiangmaicitylife.com/citynews/local/mae-khampong-restaurant-gets-into-
hot-water-for-refusing-chinese-and-foreign-guests/
McCauley, M., Minsky, S., & Viswanath, K. (2013). The H1N1 pandemic: media frames,
stigmatisation and coping. BMC Public Health, 1–2. doi:
http://www.biomedcentral.com/1471-2458/13/1116
Merkel warns that the pandemic has only just begun. (2020, April 23). Retrieved April 24, 2020,
from https://www.neweurope.eu/article/merkel-warns-that-the-pandemic-has-only-just- begun/


MOJI RETURN [MojiReturn].(2020,February 26). อย่าเห็นแก่...[ทวิตเตอร์สถานะอัปเดต]. Retrived fromhttps://twitter.com/MojiReturn/status/1232532845647650816
Sheller, M., & Urry, J. (2006). The new mobilities paradigm. Environment And Planning A 2006,
38, 207–209. doi: 10.1068/a37268
Slaterry, M. (2003). Key Ideas in Sociology: Stigma by Erving Goffman. Retrieved from
https://books.google.co.th/books?id=c4BwHtKcitwC&dq=stigma goffman 1961&lr=&source=gbs_navlinks_s
SNOWDEN, F. (2019).Epidemics and Society: From the Black Death to the Present. New
Haven; London: Yale University Press. Retrieved April 25, 2020, from
www.jstor.org/stable/j.ctvqc6gg5
Thanyaporn R. (2020, February 8). Beware of overpriced and low-grade medical masks.
Retrieved February 9, 2020, from
https://thairesidents.com/health/beware-overpriced-low-grade-medical-masks/
Timeline: How the new coronavirus spread. (n.d.). Aljazeera. Retrieved from
https:// www.aljazeera.com/news/2020/01/timeline-china-coronavirus-spread-200126061554884.html
Tyshenko. M. G., & Peterson. C. (2010). Sars Unmasked: Risk Communication of Pandemics
and Influenza in Canada: 6 The Stigma of Sars and Its Effect on People and Places.
Retrieved from https://books.google.co.th/books?id=nte7Y6i7h4C&pg=PA147&lpg=PA147&dq=6 the stigma of sars and its effect on people and places&source&en&sa=X=bl&ots=KWUnPLiLNl&sig=ACfU3U2SSzPa1ou5dOQeYR4eEIoQP5JGPQ&h 
l=ved=2ahUKEwjatLDV0IPpAhWG7XMBHc8oAOEQ6AEwAnoECAoQAQ#v=onepage&q=6 the stigma of sars and its effect on people and places&f=false
Urry, J. (2010). Mobile sociology1. The Brutish Journal of Sociology, 348–349. Retrieved from
https://doi.org/10.1111/j.1468-4446.2009.01249.x
紅包恭喜發財 [angbpao]. (2020, January 24) ลองหาข้อมูลมาได้ความว่า “เป็นยาบำรุงรุนแรง 滋阴
壮阳(บำรุงอินแล้วบำรุงหยางรุนแรง)” คนจีนเขาก็กินทุกอย่างแหละ ไม่แปลกใจ ถ้าจะมีโรค
แปลกๆ #โคโรนาไวรัส #ไวรัสโคโรนา #ไวรัสอู่ฮั่น #Wuhan #WuhanCoronavirus #武汉疫情 #
武汉病 毒. [ทวิตเตอร์สถานะอัปเดต]. Retrieved from
https://twitter.com/search?lang=th&q=ลองหา ข้อมูลมาได้ความว่า%20“เป็นยาบำรุง
รุนแรง%20滋阴壮阳(บำรุงอินแล้วบำรุงหยางรุนแรง)”%20คนจีนเขาก็กินทุกอย่างแหละ%20ไม่
แปลกใจ%20ถ้าจะมีโรคแปลกๆ%20lang%3Ath&src=typed_query

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-12-30