การประพันธ์ทางเดี่ยวจะเข้เพลงสุดสงวน สามชั้น สำเนียงมอญ The Creation of the Chakhe Solo Version in Sud Sa - Nguan Sam Chan with the Mon Musical Dialect Style

บทคัดย่อ

         การสร้างสรรค์การประพันธ์ทางเดี่ยวจะเข้เพลงสุดสงวน อัตราจังหวะสามชั้นสำเนียงมอญเป็นการประพันธ์สำนวนกลอนจะเข้ในลักษณะ “ทางเดี่ยวจะเข้” โดยยังคงรูปแบบทางเดี่ยวตามอย่างจารีตเดิม เพลงสุดสงวนอัตราสามชั้นเป็นเพลงไทยสำเนียงมอญที่มีทำนองเรียบง่ายมีท่อนเดียวประเภทหน้าทับปรบไก่ 6 จังหวะหน้าทับ มีบันไดเสียงทางกลางเป็นประธานและบันไดเสียงทางชวาเป็นบันไดเสียงรอง

          ผู้สร้างสรรค์ประพันธ์ทางเดี่ยวจะเข้ให้มีลักษณะสำนวนกลอน “เที่ยวแรก” และ “เที่ยวหลัง”
โดยเที่ยวแรกเป็นสำนวนทางพื้น ผูกกลอนให้มีลีลาเฉพาะสำหรับจะเข้สอดแทรกกลวิธีและกลวิธีพิเศษคือการบรรเลง “สายลวด” รูปแบบต่าง ๆ และสำนวนกลอนผสมผสานกันระหว่างสำนวนกลอนที่มีความเรียบง่ายและสำนวนที่ซับซ้อน การใช้กลวิธีการดีดทิงนอยให้เป็นทำนองใกล้เคียงกับ “มือฆ้อง” หรือการดีดแบบ “จาว ๆ” ซึ่งควรปรากฏอยู่บ้างในการประพันธ์ทางเดี่ยว เที่ยวหลังประพันธ์ให้เป็นสำเนียงมอญความยาว 2 จังหวะหน้าทับ เป็นหนึ่งในคุณลักษณะของเพลงเดี่ยวที่มักปรากฏทำนองปกปิดทำนองต้นรากเดิม และสอดแทรกอัตลักษณ์เพลงไทยสำเนียงมอญไว้ในช่วงต่าง ๆ ด้วยทำนองเรียงเสียง ลักจังหวะและยักเยื้องจังหวะ การซ้ำทำนองในจังหวะย่อย เพิ่มอรรถรสและความอ่อนหวานให้กับท่วงทำนอง ผู้สร้างสรรค์ได้ประดิษฐ์กลวิธีพิเศษคือ “สะบัดควงเสียง” ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากการใช้นิ้วควงของซอและปี่มาใช้ในทำนองเดี่ยวเที่ยวแรก

          ทำนองในช่วงท้ายของเพลงผู้สร้างสรรค์ประพันธ์สำนวนกลอนให้มีความโลดโผนด้วยกลวิธีการดีดสะบัดและการดีดขยี้เป็นทำนองสรุปและมีวัตถุประสงค์เพื่ออวดศักยภาพของผู้บรรเลงด้านทักษะความคล่องแคล่วชำนาญและแม่นยำ